Veszprém (stad)
 |
|
 |
|
|
|
|
| Land | Hongarije |
| Comitaat | Veszprém |
| Coördinaten | 47°5'NL 17°55'OL |
|
|
|
| Oppervlak | 126,93 km² |
| Inwoners | 61.472 (480 inw/km²) |
|
|
|
| Postcode | 8200 |
| Netnummer | 88 |
| Website | www.veszprem.hu |
De stad Veszprém (uitsp; Wespreem) ligt in het gelijknamige comitaat in Hongarije. De stad ligt in het Bakony-gebied op 13 km van het zuidelijk gelegen Balatonmeer en het badstadje Balatonalmádi en op 15 km van Csopak en de 3 km verder gelegen en bekendste badplaats Balatonfüred.
Deze op vijf heuvels gebouwde stad heeft zich de laatste 30 jaar ontwikkeld tot de belangrijkste stad van het gebied rond het Badascony-gebergte. Er is een Technische Hogeschool voor scheikunde en wetenschappelijke onderzoekscentra voor dit vak. Het is een interessante stad met 200 gebouwen en monumenten die beschermd worden voor het nageslacht. Het meest interessante deel van de stad Veszprém is de oude stad op de heuvel en de Vár (burcht). Tegenover het enige redelijke hotel van de stad, hotel Veszprém aan de Budapesti utca, is een grote parkeerplaats, vanwaar men de bovenvermelde bezienswaardigheden kunt bezichtigen. Achter het hotel is een geheel nieuw stadsdeel gebouwd met winkels, woningen en een restaurant. Langs de Kossuth Lajos utca bereikt men het drukke Szabadság tér met een raadhuis in laat-barokstijl. In noordelijke richting ervan, komt men aan het plein vanwaar het voormalige Rode Leger noordwestelijk en westelijk trok naar Oostenrijk. Rondom dit plein, dat voordien het Rode Legerplein (Vörös Hadsereg tér) heette, zijn de meeste oude patriciërswoningen gerestaureerd. Hier heeft men uitzicht op het enige overgebleven bouwwerk uit de Turkse tijd, de vuurtoren. Via een stijgend straatje bij de 'Heldenpoort' komt men aan de vroegere wachttoren. Rechts is een klein museum.
[bewerk] De Burcht (Vár)
Onderdoor de burchtpoort (Várkapu) komt men in de Vár utca, de enige straat in deze burchtwijk. De naam herinnert aan een Russische generaal uit de Tweede Wereldoorlog. Aan deze straat staan links geel geverfde huizen. Vroeger woonden er geestelijken, nu is er de rechtbank. De nummers 8 en 10 herbergen vroeger een gymnasium. Waar de straat wat breder wordt, ligt rechts het sierlijke bisschoppelijk paleis in barokstijl. Van twee paleizen werd er één gemaakt. Er tegenover wordt het vroegere parochiehuis als trouwzaal gebruikt. Op het plein tussen beide gebouwen worden in de zomer concerten gegeven. Naast het paleis bevindt zich de Gisela-kapel uit de 13e eeuw. De Byzantijnse fresco's zijn gerestaureerd. Iets verderop staat de Sint-Michaëlsdom, die in haar oorspronkelijke vorm, omstreeks het jaar 1000 Romaans was. De kerk is dikwijls verwoest geweest en onder andere in gotische en barokstijl weer opgebouwd. De drieschepige kerk heeft vier pijlers met korintische zuilen. Onder de arcaden zijn Byzantijnse motieven te zien. Verder vallen het cassettenplafond op en de mooie glasschilderingen, waarop Sint Michaël de draak bestrijdt met zijn lans. Interessant is de crypte, die eigenlijk een klein kerkje op zich is met een gotisch altaar. In een zijkapel staat de sarcofaag van een bisschop die veel heeft gedaan voor de bouw van de kerk. Tegenover de Dom staat een barokke franciscanenkerk met één toren en in het interieur opvallende plafondschilderingen, waarop te zien is hoe koning Stefan I van Hongarije de kroon van paus Sylvester II ontvangt.
Op het plein voor de Dom staat een 'Drievuldigheidsbeeld'. Iets voorbij de Dom zijn nog de grondvormen van het oudste bouwwerk, de Sint Georgeskapel, te zien. Aan het eind van de Vár utca staan de grote beelden van koning Stefan I (István Kiraly), die omstreeks het jaar 1000 regeerde, en zijn vrouw Gisela. Van hier heeft men een prachtig uitzicht op de stad en de rotsen waarop de stad gebouwd is.
