Thomas Edison
Thomas Alva Edison (Milan (Ohio), 11 februari 1847 – West Orange (New Jersey), 18 oktober 1931) was een Amerikaanse zakenman die zijn fortuin maakte door uitvindingen op te kopen en de octrooien op zijn eigen naam vast te leggen. Als deze succesvol bleken, perfectioneerde hij ze en nam ze in productie. Edison is nog steeds recordhouder voor het grootste aantal octrooien toegekend aan een persoon (meer dan 1000).
Inhoud |
[bewerk] Jeugd
Thomas Edison groeide op in Port Huron, Michigan. Hij had, al doet zijn naam anders vermoeden, Nederlandse voorouders. Hij is begonnen als telegraafbediende bij de spoorwegen. Later werd hij uitgever van een door hemzelf persoonlijk gedrukte krant die hij in een spoorwagon produceerde en verkocht aan passagiers. Hierna werkte Edison bij een firma die aandelentikkers, gebaseerd op de telegraaf, voor de beurs van New York produceerde. Hij wist in de apparaten verschillende verbeteringen te brengen en maakte hiermee zijn eerste fortuin. Met dit geld zette hij zijn beroemde laboratorium op wat waarschijnlijk zijn grootste verdienste was.
[bewerk] Menlo Park
Zijn grootste bijdrage aan de vooruitgang was misschien wel het onderzoekslaboratorium, dat hij in Menlo Park, New Jersey liet bouwen. Dit was het eerste laboratorium dat speciaal was opgezet om nieuwe dingen te ontwikkelen en technologische vooruitgang te boeken en kan gezien worden als het eerste commerciele researchlabaratorium. Ieder technologiebedrijf heeft tegenwoordig zo'n zelfde soort lab. De meeste zaken die in Menlo Park werden bedacht en ontwikkeld werden op zijn naam geoctrooieerd, hoewel hij in feite wel de leiding had over het laboratorium maar lang niet alles zelf had bedacht. De gloeilamp en de fonograaf (1877) zijn twee van zijn bekendste producten. In tegenstelling van wat velen denken was niet Edison de eerste bedenker van de koolstof gloeidraad maar Heinrich Göbel. Edison verbeterde alleen het procedee voor de productie ervan. Hij liet ook veel onderzoek doen op het gebied van de telegrafie. In 1883 ontdekten onderzoekers het naar hem genoemde Edisoneffect, de stroomovergang in vacuüm tussen een gloeidraad en een metaalplaat, welke ontdekking van belang was voor de ontwikkeling van de elektronenbuizen. Edison speelde ook een belangrijke rol bij de totstandkoming van de techniek van de film, zie onder cinematografie.
Edison werkte mee aan de ontwikkeling van de elektrische stoel. Edison was in een felle concurrentiestrijd gewikkeld met George Westinghouse en diens belangrijkste medewerker Nicola Tesla. Edison was een voorstander van een lichtnet op gelijkstroom. Westinghouse was een voorstander van wisselstroom. Bij deze 'elektriciteitsoorlog' werden allerlei onfrisse praktijken gebruikt om elkaar zwart te maken. Edison benadrukte het gevaar van wisselstroom om dit te gebruiken voor de eerste excecutie met de elektrische stoel. Overigens werd het pleit gewonnen voor de wisselstroom: dit is nog steeds de norm voor het elektriciteitsnet.
[bewerk] Trivia
De prestigieuze Nederlandse muziekprijs Edison Music Award die sinds 1960 wordt uitgereikt is naar hem vernoemd. Twee beroemde uitspraken:
- "Genius is one per cent inspiration, ninety-nine per cent perspiration."
- "A famous person is often remembered for the ability to take from people rather than for his ability to give to mankind."
Zijn interesse ging ook uit naar religie en filosofie. Edison was ook lid van de Theosofische Vereniging.
[bewerk] Laatste woorden
- "It's very beautiful over there."I see you over there"
