Terrarium
Een terrarium is een bak (meestal gemaakt van glas) waarin dieren als huisdier worden gehouden, bijvoorbeeld reptielen, amfibieën, insecten of spinnen. Terraria kunnen ook van plexiglas of gaas gemaakt worden, ofschoon plexiglas snel krast en gaas alleen geschikt is voor grote dieren, die grote prooien eten of vegetarisch zijn.
Inhoud |
[bewerk] Algemeen
Een terrarium is eigenlijk een aquarium zonder watergedeelte (aqua) maar met een landgedeelte (terra). De liefhebber probeert in een terrarium zo goed mogelijk een bepaalde biotoop na te bootsen voor de erin gehouden soort(en). Als dit goed lukt zal de soort gedijen en zich wellicht zelfs willen voortplanten. Bij sommige dieren is dit eenvoudig, bij andere buitengewoon lastig, met name bij diersoorten die levende prooien moeten eten, waarvan de beschikbaarheid dus voor lange tijd gegarandeerd moet zijn om tot succes te kunnen komen. Het gedrag en de levensloop van een diersoort kunnen in een terrarium tot op zekere hoogte worden bestudeerd; er kunnen foto's van worden gemaakt. Het geeft grote voldoening als men door studie, observatie en aandacht erin slaagt een soort zich in deze kunstmatige biotoop prettig te laten voelen.
[bewerk] Overwegingen voor beginners
Wie een terrarium wil aanschaffen doet er goed aan eerst eens een aantal dingen te overdenken. Terrariumdieren zoals hagedissen worden vaak tientallen jaren oud, veel ouder dan een hond of kat. Roodwangschildpadden kunnen wel 30 jaar worden, en sommige salamanders 50 jaar, en dat zijn niet eens de uitschieters. Veel dierenhandels nemen geen dieren terug, en reptielen en amfibieën zijn soms erg taaie dieren en doen er maanden of jaren over om dood te gaan.
Bovendien kosten de dieren (soms veel) geld, en altijd geregelde aandacht, niet alleen bij aanschaf, maar ook maandelijkse kosten aan stroom, voedseldieren, kalk- en vitaminenpreparaten en behandeling van ziekten.
Terrariumdieren zijn over het algemeen niet erg aaibaar en kunnen er vaak ook niet goed tegen geregeld gehanteerd te worden. Veel soorten zitten de hele dag verstopt op een plekje waar ze niet zichtbaar zijn, zoals in een hol, of liggen nagenoeg bewegingsloos onder een warme lamp. Alle reptielen, amfibieën, insecten en andere koudbloedigen zijn soms tot in het extreme gespecialiseerd in het verbruiken van zo min mogelijk energie. Als de bekoring van het nieuwe eraf is wordt de verzorging al gauw een sleur. Het dumpen in de natuur richt soms schade aan (zie brulkikker en roodwangschildpad) omdat de invasieve soorten met inheemse soorten moeten concureren, en soms succesvoller zijn.
Voordat men dieren als reptielen of amfibieën aanschaft, kan beter enige ervaring worden opgedaan met bijvoorbeeld een eenjarig insect als de bidsprinkhaan (die levend voer nodig heeft) of een wandelende tak, die blaadjes eet.
[bewerk] Gevaarlijke reptielen
Veel reptielen zijn erg aardig om te zien als ze enige centimeters groot zijn, maar veel soorten kunnen, als het lukt ze in leven te houden, heel lang doorgroeien. Sommige schildpadden worden ongeveer een meter lang en hebben scherpe klauwen en enorme kaakspieren. Van de krokodilachtigen is geen enkele soort door een particulier te houden en korsthagedissen zijn giftig en niet erg actief dus al snel saai. Gifslangen zorgen bij ontsnapping voor een gepeperde rekening van de gemeente en vormen een permanent gevaar voor kinderen en huisdieren. Er zijn zeer serieuze hobbyisten die de slangen alles bieden wat ze nodig hebben en ze voort weten te planten zodat bij de verkoop de natuurlijke populatie er niet onder te lijden heeft, maar in de handen van een leek of beginner zijn deze dieren levensgevaarlijk.
[bewerk] Andere gevaren
Sommige kogelspinnen zoals de zwarte weduwe zijn zeer giftig, vogelspinnen kunnen meestal (slechts) een diepe wond veroorzaken. Sommige duizendpoten zijn dodelijk, evenals uit de natuur gehaalde pijlgifkikkers, en worden soms door andere terrariumdieren (of kinderen!) gezien als fruit (of snoep) met alle gevolgen van dien. Sommige tropische miljoenpoten scheiden een cyanideverbinding af om parasieten te doden. Indien onvoldoende ventilatie wordt geboden kunnen de dieren een plaatselijke wolk van dit giftige gas veroorzaken.
[bewerk] Inrichting
Een terrarium moet zo worden ingericht dat men er gemakkelijk bij kan en dat het niet lastig schoon te maken is. Daarnaast moet geprobeerd worden de omstandigheden in het terrarium zoveel mogelijk te laten lijken op die waaronder de gehouden dieren in de natuur leven. De dieren moeten ook niet kunnen ontsnappen of verongelukken (graven onder zware stenen, verdrinken in waterbakjes).
Een aantal omstandigheden waarmee men rekening moet houden en die misschien moeten worden geregeld of nagebootst zijn de volgende:
- lichtsamenstelling. Lichtkleur, stralingswarmte, UV-gehalte (is het nodig om echt zonlicht na te bootsen?
- lichtduur. 12 uur licht en 12 uur donker, zoals in de tropen? Of een seizoensopbouw zoals in onze streken?
- temperatuur. Hoe warm moet het terrarium zijn? Moet het van onderaf worden verwarmd, met een warmtesteen, warmete matje of warmtekabel, of door stralende warmte? Kunnen dieren die het te warm hebben naar een koelere plek vluchten? Is een thermostaat nodig? Wat gebeurt er als de thermostaat defect raakt?
- luchtvochtigheid. Is er water in het terrarium aanwezig? moet er - met de hand of automatisch - worden gesproeid?
- ventilatie. Bij onvoldoende ventilatie kan condens of schimmel optreden; bij teveel kunnen de dieren lijden onder tocht en ziek worden.
- voer - Wat eten de dieren? Zijn er nog supplementen nodig? Is levend voer altijd gegarandeerd verkrijgbaar?
- verzorging. Wilt u nog wel eens op vakantie? Wie kan er voor de dieren zorgen?
- drinkwater - geregeld verversen, zo aanbieden dat het zo schoon mogelijk lijft en de dieren er niet in kunnen verdrinken.
[bewerk] Verenigingen
In Nederland zijn enkele tientallen terrariumverenigingen actief, meestal samenhangend met een bepaalde groep van dieren. Lacerta is de grootste vereniging en met ruim 60 jaar waarschijnlijk de oudste. Mensen die exotische dieren houden krijgen wel eens kritiek omdat sommige (beschermde) diersoorten illegaal worden ingevoerd. Veel verenigingen houden daarom stamboeken bij en stimuleren de leden op de nakweek van dieren in plaats van wildvang. Lang niet alle bezitters van reptielen en amfibieën zijn lid van een vereniging, waardoor cijfers over de werkelijke aantallen dieren moeilijk zijn te verkrijgen.
[bewerk] Externe link
- http://www.groeneleguanen.nl/ Vereniging Groene Leguanen
- http://exoticanimals.nl Informatie over reptielen en amfibieën
