Strottenhoofd
Het strottenhoofd (larynx) is het orgaan in de hals van zoogdieren dat betrokken is bij de ademhaling, bescherming van de luchtpijp en het maken van geluid. Het strottenhoofd bevindt zich op dat punt in de keel waar luchtweg en voedselweg gescheiden worden. In het strottenhoofd bevinden zich de ware stemplooien of ware stembanden.
Het strottenhoofd bestaat uit een aantal kraakbenen onderdelen die verbonden zijn met pezen en spieren. Het strottenhoofd is in de hals opgehangen aan het tongbeen (os hyoidea). De voorzijde van het strottenhoofd is in de hals zichtbaar als de adamsappel, bij mannen meer dan bij vrouwen.
De onderdelen van het strottenhoofd zijn:
- ringkraakbeen (cartilago cricoidea of cricoid)
- schildkraakbeen (cartilago thyroidea)
- strotklepje (epiglottis)
- bekerkraakbeentjes (arytenoiden).
Het cricoid bevindt zich onder het schildkraakbeen, en verbindt het strottenhoofd met de luchtpijp (trachea). Het schildkraakbeen kan op het cricoid in voor-achterwaartse richting kantelen door twee zijdelingse gewrichtjes. De epiglottis is een klep die passief het strottenhoofd en de luchtpijp af kan sluiten wanneer er wordt geslikt. Het voedsel wordt vervolgens zijdelings van het strottenhoofd in de slokdarm geperst.
De ware stemplooien of stembanden zitten voorin aan het schildkraakbeen vast, ter hoogte van de adamsappel. Ze verlopen in voor-achterwaartse richting naar de arytenoiden. Deze arytenoiden kunnen zijdelings verschuiven op het ringkraakbeen. Wanneer de arytenoiden in de middenpositie staan kan er stemgeluid worden gemaakt. Wanneer ze geheel naar buiten verschoven zijn, is de ademweg voledig vrij. In het strottenhoofd zijn naast de ware stemplooien ook valse stemplooien aanwezig. Deze hebben met name een ondersteunende functie in het afsluiten van het strottenhoofd bij verslikken (aspiratie). Daarnaast kunnen ze bij niet goed functioneren van de ware stemplooien de functie deels overnemen.
Het strottenhoofd wordt aangestuurd door de aftakkingen van tiende hersenzenuw:
- nervus laryngeus inferior (nervus recurrens)
- nervus laryngeus superior
| {{{afb_links}}} | Luchtwegstelsel | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
Strottenhoofd (Larynx) - Strotklepje (Epiglottis) - Luchtpijp (Trachea) - Luchtpijpvertakkingen (Bronchi) - Bronchioli - Longblaasjes (Alveolen) - Longen |
