Shang-dynastie

De Shang-dynastie was de eerste echte dynastie van China, waarvan men altijd gedacht heeft dat het een mythe was, maar er werden wel erg veel voorwerpen uit deze tijdsperiode gevonden. zoals orakelbotten, kettingen, potten, brons. Handelaren verkochten deze voorwerpen voor een flinke som geld. De voorwerpen zijn vooral gevonden rond de middenloop van de Gele Rivier Huang He. Dit was het kerngebied van de Shangdynastie.

Toen in de twintigste eeuw China geteisterd werd door revoluties en oorlogen gingen archeologen opzoek naar de wortels van de Chinese natie. Ze vonden harde bewijzen voor het bestaan van de Shangdynastie.

De Shangdynastie is de eerste echte dynastie waar men zeker van weet dat het bestaan heeft. Volgens de Chinese geschiedenis begon de dynastie toen T’ang, een man die veel wijsheid bezat, de toenmalige heerser Chieh van zijn troon stootte. De begin- en eindtijd van de Shangdynastie zijn niet helemaal zeker. Men vermoedt dat deze dynastie bestond van 1750 tot 1122 v. Chr.

Inhoud 1 De Staatsstichting 2 De godsdienst 3 De maatschappelijke opbouw 4 Het schrift en orakelbotten 5 Geneeskunde 5.1 Anecestrale genezing van de voorouders 5.2 Kruiden 6 Economie 7 Brons 8 Wushu 9 Lijst van heersers van de Shang-dynastie

[bewerk] De Staatsstichting

In het begin was de Shang-staat niet meer dan een paar nederzettingen die elk door één familie of clan bewoond werden. Later was er een stedelijke kern waar bepaalde clans over heersten. Deze clans gaven ook meteen de naam aan het gebied. Iedere “heersersclan” was ondergeschikt aan de centrale Shang-vorsten. Dan waren er nog stammen, aan de rand van het gebied van de Shang, die zich niet onderwierpen aan het gezag van de Shang-vorsten. Regelmatig vielen deze “barbaarse” stammen het gebied van de Shang binnen. Door beter ontwikkelde landbouwtechnieken en later door de ontwikkeling van bronzen wapens werd het gebied van de Shang geleidelijk uitgebreid. De koningen volgden elkaar waarschijnlijk niet op van vader op zoon, maar van broer op jongere broer. Heersende clans losten elkaar af in het “leveren” van nieuwe koningen. De Shang-vorst gedroeg zich als een soort van grootgrondbezitter. Hij liet zijn groeiende bezit beheren door opzichters. Soms ondernam de koning inspectiereizen. Naast de koninklijke domeinen waren er nog graafschappen. Hier regeerden clans die verwant waren aan het vorstenhuis. De hoofden van deze clans gingen vaak bij de koning op bezoek.

[bewerk] De godsdienst

De bevolking tijdens de Shangdynastie aanbaden de god Shang Di (uitgesproken als Sjang Tie). Hij was de oppergod en de goddelijke voorvader. Hij zorgde voor goede oogsten en hielp op het slagveld. Onder hem had hij andere goden: van de bergen of rivieren bijvoorbeeld. Eén van de hoofdsteden van die tijd, Shang, werd naar hem vernoemd. Iedere heerser werd na zijn dood een godheid. Shang Di was misschien wel de stamvader van de koninklijke familie. De koning en zijn clan hadden als enige het vermogen om met de voorvaderen te praten. De voorvaderen moesten dan de gunst van Shang Di zien te krijgen. De communicatie verliep aan de hand van orakels, gebeden en sjamanen. De voorvaderen “bestuurden” de wereld van de Shang. Dagelijks vroeg de bevolking hen om raad. Zij vroegen bijvoorbeeld dingen over het weer, oorlog, de oogst, jacht, belasting, droomuitleg en ga zo maar door. Regeren en geloof lagen dicht bij elkaar.

[bewerk] De maatschappelijke opbouw

In de Shangdynastie bestond de maatschappij uit de bovenlaag en de onderworpenen. De bovenlaag waren de heersers. De onderworpenen voerden landarbeid uit voor de eerstgenoemde groep. De onderworpenen werden regelmatig aangevuld met krijgsgevangenen die werden meegebracht van veldtochten tegen minder beschaafde stammen dat waren de barbaren aan de rand van het Shand-gebied. De bovenlaag van de bevolking was de drager van de cultuur, waar de religie een grote rol speelde. Uit de teksten die op de orakelbeenderen zijn geschreven komen vooral de heersersclans en de groep van de sjamanen naar voren. De sjamanen hadden een grote invloed. Dit kwam natuurlijk omdat bij elke politieke beslissing het orakel geraadpleegd moest worden. Dan was er nog een belangrijke groep arbeidslieden. Deze groep leefde in de steden, terwijl de boeren nog in het stenen tijdperk leefden. Als er iemand van de bovenlaag was overleden, werden ze niet zomaar begraven. Ze werden in tombes gelegd en ze kregen kostbare grafgeschenken mee zoals ivoor en jade. Hun dienaren of soldaten werden vaak levend mee begraven! Bij opgravingen Xiatun bij Anyang (Henan) zijn veel resten van geofferde mensen gevonden vlakbij het graf van hun meester. Niet alleen bij begrafenissen werden er mensen geofferd. Ook bij andere rituelen en ceremonies gebeurde het wel eens dat er iemand geofferd werd, want zelfs bij het bouwen van een tempel of paleis werd er mensenbloed vergoten.

[bewerk] Het schrift en orakelbotten

In de Shangdynastie begon zich het schrift te ontwikkelen. Rond 1900 merkten de Chinese geleerden de zogenoemde “drakenbeenderen” op. Deze botten schenen geneeskracht te bezitten. Het eerste Chinese karakterschrift werd vooral geschreven op orakelbotten, want er zijn zo’n 200.000 van deze beenderen gevonden. Men stelde vragen aan de voorvaderen en kreeg antwoord door middel van de botten. Sjamanen vroegen de orakelbeenderen te hulp bij religieuze ceremonies en bij waarzeggerij aan het hof als men een beslissing moest nemen of als er een zieke was die genezen moest worden. De sjamanen verrichtten hun werk als zij in trance waren (deze trance werd veroorzaakt door een flinke dosis alcohol). Er werden gaten in de beenderen gemaakt. Dan werden er vragen aan Shang Di in de orakelbeenderen gekerfd. Dit waren dus de eerste Chinese karakters die ooit geschreven zijn. De vragen waren meestal niet heel diepzinnig. Een voorbeeld: “Is prinses Hao ziek door een kwade wind?” Wind of sneeuw werden als geesten gezien dus dat wilden de mensen niet hebben. Als de vraag in het bot stond, werd het verhit. Uit de barsten die dan ontstonden haalden de sjamanen de antwoorden van de voorvaderen. Aan de hand van de orakelbeenderen probeert men nu de geschiedenis opnieuw te reconstrueren en onderzoekt men de opvattingen over ziekten. Er is al ontdekt dat in de Shangdynastie dingen als tandpijn, hoofdpijn, opgeblazen buik, pijn in de benen bekend waren. Er zijn echter maar weinig vast beschreven ziektebeelden teruggevonden. Het woord ziekte kende men niet. Het huidige Chinese schrift stamt dus rechtstreeks af van het schrift uit de Shangdynastie.. Het schrift groeide uit tot een eenvoudig schrift met pictogrammen, maar in de Shangdynastie was het al ver ontwikkeld. Er bestonden toen al ongeveer tweeduizend individuele tekens.

[bewerk] Geneeskunde

De geneeskunde tijdens de Shangdynastie hiel voornamelijk het draineren van abcessen in. Als men in het menselijk lichaam wilde snijden, gebruikte men een bian (spreek uit als pie-jan). Bian betekent het gebruiken van een scherpe steen om lichamelijk ongemak te genezen en pijn te bestrijden. Waarschijnlijk gebruikte men niet alleen steen maar ook jade, mica en asbest. Na een tijd ging dit over in doornen, schilfers van bamboe, bot en hoorn. Al deze bovengenoemde scherpe voorwerpen werden in latere perioden door sjamanen gebruikt als pijlen.

[bewerk] Anecestrale genezing van de voorouders

Tijdens de Shangdynastie was geneeskunde vooral gericht op harmonie tussen de levenden en de gestorvenen, tussen kwade en goede geesten. Tot nu toe is het genezen door middel van de voorvaderen en geesten om hulp te vragen blijven bestaan. Nu nog probeert men de invloeden van de geesten van wind en water te beheersen.

[bewerk] Kruiden

In deze periode van het oude China gebruikte men nog geen kruiden. Bij de orakelbeenderen werd alleen wijn gebruikt.

Er was geen sprake van een diepgaande geneeskunde in de eerste dynastie van het Chinese rijk, in tegenstelling tot wat men gedacht had.

[bewerk] Economie

De Shangdynastie was gebaseerd op landbouw. Oorspronkelijk deed men aan roofbouw (in een primitieve vorm). Dit verklaart ook het vele verplaatsen van de hoofdstad. Doordat de werktuigen verbeterd werden, maakte de landbouw later een grote evolutie door. De producten die het meest verbouwd werden, waren gierst, haver, tarwe, sorghum (soort van gierst) en rijst. Bij elk stuk grond hoorde een jachtterrein. Vooral de jachtdomeinen die alleen door de vorstenclan gebruikt mochten worden, waren erg uitgestrekt.

[bewerk] Brons

Rond 2000 v. Chr. begon China brons te bewerken. De wetenschappers hebben altijd gedacht dat het bewerken van brons een uit het Midden-Oosten geïmporteerde techniek was. Uit recent onderzoek is echter gebleken dat het ontstaan van de techniek in China een volledig onafhankelijk proces was. De Shangdynastie wordt gerekend tot een van de voornaamste bronsdynastieën. Er zijn verschillende bijzondere voorwerpen uit deze tijd teruggevonden. Dit was een bronstijdcultuur waar niemand van had gedacht dat het ooit bestaan had. De Shang-mens gebruikte brons om wapens, sieraden en status objecten te maken. De voorwerpen werden versierd met verschillende motieven, zoals de draak en vreemde wezens die soms schrikbarend zijn en dan weer heel neutraal. Terwijl de boeren nog in het stenen tijdperk leefden, zoals eerder vermeld, waren de mensen in de steden al in de bronstijd beland. Hoe het brons verwerkt werd: Eerst werd er een model uit klei gemaakt. Vervolgens liet men dit model drogen om er dan een nieuwe laag klei overheen te maken. Deze laag werd dan uitgesneden, genummerd en van de geharde vorm afgehaald. De buitenste laag ging in de oven. Het originele model werd kleiner gevijld om als holte van het toekomstige object te dienen. Het genummerde stuk werd door middel van bronzen tussenstukken aan de kleiner gevijlde vorm gezet. Er werd dan vloeibaar brons in de holte tussen het kleiner gevijlde vormpje en de genummerde vorm gegoten. Nadat het brons was afgekoeld, werden de stukken klei verwijderd en het bronzen object werd verfijnd afgewerkt.

[bewerk] Wushu

Wushu is de verzamelnaam voor de Chinese vechtsporten. Wushu betekent letterlijk krijgskunst. Eerder dacht men dat Wushu is ontstaan in de zesde eeuw na Christus binnen de muren van het Boeddhistische Shaolinklooster in de Chinese provincie Henan. Dit zou als manier hebben gediend om de gezondheid en de veiligheid van de monniken te verbeteren. Dit wordt echter tegengesproken door de Chinese geschiedschrijvers. Eigenlijk ontstonden de eerste wushu-vormen in de primitieve samenleving van de Shangdynastie. Om te overleven gebruikte de mens lang geleden houten knuppels en stenen om zich te verdedigen en om te jagen. Tijdens de Shangdynastie werden er veel dansvormen en oefeningen, met en zonder wapens ontwikkeld. Dit gebeurde ter voorbereiding op dreigende oorlogen en om de gezondheid te verbeteren. Tijdens de late Shangdynastie, de Yindynastie en de Zhoudynastie ontstonden er bronzen wapens, zoals dolken, bijl en speer, waarmee ook oefeningen gedaan werden. Er werden wedstrijden georganiseerd om te kijken wie er het beste met de wapens kon omgaan. In deze vroege perioden was wushu ook een onderdeel van de vorming en opleiding van de adel en andere vooraanstaanden. Het hoorde dus echt bij de opvoeding. Er werd een dans geleerd waarbij men met een bijl, speer of schild een aantal vechttechnieken liet zien. Deze dans werd wuxiang genoemd. Men dacht dat het niet alleen goed was om militaire vaardigheden te leren, maar ook dat het goed was voor het gedrag. Zo ontstond een soort lichamelijke opvoeding.

[bewerk] Lijst van heersers van de Shang-dynastie

(De koninklijke afstammingslijst volgens de inscripties op de orakelbeenderen):

Nr.	Tempelnaam	Chinees	Verwantschap	Generatie
PV1	Shang Jia	上甲		1
PV2	Bao Yi	報乙	zoon PV1	2
PV3	Bao Bing	報丙	zoon PV2	3
PV4	Bao Ding	報丁	zoon PV3	4
PV5	Shi Ren	示壬	zoon PV4	5
PV6	Shi Gui	示癸	zoon PV5	6
K1	Da Yi	大乙	zoon PV6	7 (1)
K2	Da Ding	大丁	zoon K1	8 (2)
K3	Da Jia	大甲	zoon K2	9 (3)
K4	Wai Bing	卜丙 (二外丙)	zoon K2	9 (3)
K5	Da Geng	大庚	zoon K3	10 (4)
K6	Xiao Jia	小甲	zoon K3	10 (4)
K7	Da Wu	大戊	zoon K5	11 (5)
K8	Lü Ji	呂己	zoon K5	11 (5)
K9	Zhong Ding	中丁	zoon K7	12 (6)
K10	Bu Ren	卜壬	zoon K7	12 (6)
K11	Jian Jia	戔甲	zoon K9	13 (7)
K12	Zu Yi	祖乙	zoon K9	13 (7)
K13	Zu Xin	祖辛	zoon K12	14 (8)
K14	Qiang Jia	羌甲	zoon K12	14 (8)
K15	Zu Ding	祖丁	zoon K13	15 (9)
K16	Nan Geng	南庚	zoon K13	15 (9)
K17	Xiang Jia	魺甲	zoon K15	16 (10)
K18	Pan Geng	般庚	zoon K15	16 (10)
K19	Xiao Xin	小辛	zoon K15	16 (10)
K20	Xiao Yi	小乙	zoon K15	16 (10)
K21	Wu Ding	武丁	zoon K20	17 (11)
-	Zu Ji	祖己	zoon K21	18 (12)
K22	Zu Geng	祖庚	zoon K21	18 (12)
K23	Zu Jia	祖甲	zoon K21	18 (12)
K24	Lin Xin	廩辛	zoon K23	19 (13)
K25	Kang Ding	康丁	zoon K23	19 (13)
K26	Wu Yi	武乙	zoon K25	20 (14)
K27	Wen Wu Ding	文武丁	zoon K26	21 (15)
K28	Di Yi	帝乙	zoon K27	22 (16)
K29	Di Xin	帝辛	zoon K28	23 (17)

Chinese dynastieën
Xia | Shang | Zhou | Qin | Han | Drie Koninkrijken | Jin | Noordelijke Wei | Sui | Tang | Jurchen+Song |Yuan | Ming | Qing
China - Chinese keizerrijk