Sacharovprijs
De Sacharovprijs wordt toegekend aan uitzonderlijke persoonlijkheden die strijden tegen intolerantie, fanatisme en onderdrukking. Naar het voorbeeld van Andrei Sacharov getuigen de winnaars van de Sacharovprijs van de moed die nodig is om de mensenrechten en de vrije meningsuiting te verdedigen.
Inhoud |
[bewerk] Achtergrond
De "Sacharovprijs voor de vrijheid van denken" wordt sinds 1988 jaarlijks door het Europees Parlement toegekend aan persoonlijkheden of organisaties die de mensenrechten en de fundamentele vrijheden verdedigen.
Rond 10 december wordt de prijs ter verdediging van de mensenrechten met een waarde van EUR 50.000 door het Europees Parlement uitgereikt tijdens een plechtige zitting in Straatsburg. Op die datum werd in 1948 de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens ondertekend.
[bewerk] Wie was Andrei Sacharov?
De Russische fysicus Andrei Dmitrievitch Sacharov (1921-1989), die in 1975 de Nobelprijs voor de vrede kreeg, is in de eerste plaats de uitvinder van de waterstofbom (hoewel ook Edward Teller genoemd wordt als 'de vader van de Waterstofbom').
Bezorgd over de gevolgen van zijn werk voor de toekomst van de mensheid, vestigt hij de aandacht op de gevaren van de nucleaire wapenwedloop. Met de ondertekening van het Verdrag over een verbod op kernproeven in 1963 behaalt hij een gedeeltelijk succes.
In de Sovjet-Unie wordt hij beschouwd als een dissident met subversieve ideeën. In 1970 richt hij een Comité ter verdediging van de mensenrechten en de rechten van politieke gevangenen op. Zijn inspanningen worden in 1975 bekroond met de Nobelprijs voor de vrede.
[bewerk] Lijst van winnaars van de Sacharovprijs
- 2006 - Alaksandar Milinkievič, leider van de oppositie in Wit-Rusland
- 2005 - 3 laureaten:
- "Vrouwen in Wit" ("Damas de Blanco"), een groep vrouwen die opkomt voor de rechten van politieke gevangenen in Cuba;
- Hauwa Ibrahim, een vooraanstaande burgerrechtenadvocate uit Nigeria;
- Verslaggevers zonder Grenzen, een internationale organisatie die ijvert voor persvrijheid.
- 2004 - Zhanna Litvina, voorzitter van de Vereniging van journalisten van Wit‑Rusland
- 2003 - De VN en secretaris‑generaal Kofi Annan
- 2002 - Oswald José Paya Sardinas
- 2001 - Izzat Ghazzawi, Nurit Pelhed-Elhanan en Dom Zacarias Kamwhenho
- 2000 - ¡Basta Ya!
- 1999 - José Alejandro Xanana Gusmão
- 1998 - Ibrahim Rugova
- 1997 - Salima Ghezali
- 1996 - Wei Jingsheng
- 1995 - Leyla Zana
- 1994 - Taslima Nasreen
- 1993 - Oslobodjenje
- 1992 - Las Madres de la Plaza de Mayo
- 1991 - Adem Demaçi
- 1990 - Aung San Suu Kyi
- 1989 - Alexander Dubček
- 1988 - Nelson Mandela en Anatoli Martsjenko (postuum)