Productieproces
Een productieproces is een proces waarbij een product gemaakt wordt. Het is een reeks van gebeurtenissen, geordend in de tijd, waarbij een ingangsproduct wordt omgezet in een gewenst uitgangsproduct. In het geval van technische productiesystemen behoren de keuze van de gebeurtenissen en ook de ordening van de gebeurtenissen tot de competentie van de mens. Voor natuurlijke productiesystemen (zoals bijvoorbeeld die van appelen, melk en eieren) is het allemaal al geregeld en is er slechts in geringe mate beïnvloeding van de mens mogelijk.
Inhoud |
[bewerk] Soorten
Er zijn een verschillende productieprocessen zoals bijvoorbeeld: stuksproductie, serieproductie en continue productie.
[bewerk] Stuksproductie
Als er stuk voor stuk wordt geproduceerd is er sprake van stuksproductie. Gedacht moet worden aan bouwwerken als bruggen, wegen, kerken, kunstwerken, ambachtsproducten, maar ook de meeste producten die op bestelling worden gemaakt, zoals een belastingadvies, of een trouwjurk. De kenmerken van stuksproductie zijn een hoge kostprijs en unieke specificaties. Stuksproductie is soms erg arbeidsintensief.
[bewerk] Serieproductie
Het gaat hier om producten die in serie worden gemaakt. In een keer 10, of 50 of 10.000. Voorbeelden zijn boten, huizen, auto's, maaltijden in een gaarkeuken. Daar kunnen vaak duurdere machines voor worden ingezet die uiteindelijk door hun grotere aantallen efficiënter kunnen draaien. Daardoor daalt de kostprijs, maar is er weinig ruimte voor klantspecifieke wensen. Door mass-customization (het verwerken van klantenspecifieke behoeften op grote schaal) wordt het langzamerhand steeds beter mogelijk om bij in serie geproduceerde producten toch aan klantspecifieke wensen tegemoet te komen. De kostprijs is bij serieproductie meestal laag, en het productieproces is meestal niet erg arbeidsintensief. Serieproductie stopt zo nu en dan en dan wordt er op dezelfde machines een andere serie gemaakt. Waarbij er sprake is van instel, omstel en schoonmaak werkzaamheden.
[bewerk] continue productie
Dit is een productieproces dat vrijwel nooit stopt. Meestal 7 dagen per week 24 uur per dag. Hierbij gaat het altijd om bulkproducten. Hierbij is de te denken aan petrochemische industrie en hoogovens, maar ook aan suiker, of de verwerking van melk. Enorme volumes spelen hierbij een rol, en fabrieken draaien meestal continu door. Vaak zijn fabrieken ook geheel toegespitst op het maken van een enkel product. Dit zijn enorme fabrieken met weinig medewerkers. Na een initiële hoge investering in een fabriek zijn daarna de arbeidskosten en operatiekosten laag. De kostprijs wordt door dit productieproces erg laag.
[bewerk] Model
Elk natuurlijk of kunstmatig productieproces is als volgt te beschrijven: Informatie (3) in de vorm van proces instructies en of voorbeelden, transformeren (6) gespecificeerde (1) grondstoffen (9) met behulp van energie (7) tot gespecificeerde (2) producten (10). Bij het productieproces komt afval (8) vrij. Externe informatie (5) en (4) en of een onderbreking van de materiaalstroom is er de oorzaak van dat het transformatieproces (6) start of stopt.
Er zijn verschillende theorieën en of methoden die beschrijven hoe het gehele productieproces of delen ervan geoptimaliseerd kunnen worden. Enkel voorbeelden hiervan zijn;
[bewerk] Optimalisatieprocessen
- Lean production
- Poka yoke
- Kaizen
- Pull production
- Just in time
- Zero defects
- KanBan
- FIFO
