Pentatoniek
De pentatonische toonladder is een toonladder bestaande uit vijf noten. Zeer veel culturen en muziekstromingen gebruiken de pentatoniek, maar vooral Chinese muziek en blues staan er om bekend. Ook klassieke muziek kan pentatonisch zijn, zoals Morgenstimmung van Edvard Grieg.
De pentatonische toonladder kan worden afgeleid uit de mineur- of de majeurtoonladder. Meestal gebruikt men de tweede en zesde trap van de majeurtoonladder niet. Indien er gemoduleerd moet worden van majeur naar mineur, speelt men de vierde en zevende trap van de majeurtoonladder niet. Een pentatonische mineurtoonladder kan dan worden gevonden door de pentatonische majeurtoonladder vanaf de zesde trap te spelen. Afhankelijk van de muziekstijl zijn er meer vormen van pentatoniek mogelijk. In de blues gebruikt men vaak ook nog een verhoogde vierde trap, die dient als leidtoon naar de vijfde trap, de dominant. Hierdoor ontstaat een parallel met de zevende en achtste trap, waar datzelfde gebeurt. Ook gebruiken bluesmuzikanten een verlaagde derde trap, waardoor het gevoel van een mineurtoonladder ontstaat. Dit noemt men de blue note.
Concrete voorbeelden van pentatoniek zijn (in de toonladder van C):
- C-D-E-G-A-C, mineurvariant A-C-D-E-G
- C-E-F-G-B-C
