Pantoffeldiertje
| Paramecium | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Paramecium aurelia |
||||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||||
|
||||||||||||
 |
Het pantoffeldiertje (Latijn: Paramecium) is een eencellig trilhaardiertje. De cellen lijken enigszins op kleine pantoffeltjes door de vorm en groef die als celmond fungeert. Het lichaamsoppervlak is bedekt met de trilharen die zorgen voor de voortbeweging. Door de asymmetrische vorm draait het diertje zich om zijn lengteas rond als het zich met behulp van de trilharen verplaatst. De trilharen hebben ook een functie bij het voeden.
Pantoffeldiertjes zijn het voedsel van vele kleine vissen en andere waterdiertjes. Zelf voeden de pantoffeldiertjes zich met bacteriën die leven van afgestorven plantenresten. Door het rottingsproces veroorzaakt door de bacteriën is het milieu waar de pantoffeldiertjes leven zuurstofarm tot praktisch zuurstofloos.
Een pantoffeldiertje bevat twee typen kernen, één macronucleus die betrokken is bij de metabolische functies van de cel, en één micronucleus die een rol speelt bij de voortplanting.
De voortplanting is meestal ongeslachtelijk. Met andere woorden door celdeling. De seksuele voortplanting vindt plaats tijdens een bepaald deel van de levenscyclus. Dit proces zorgt voor genetische uitwisseling door zowel het laten plaats vinden van meiotische als mitotische delingen. Deze vorm van voortplanting wordt ook wel conjugatie genoemd.
Afhankelijk van het soort bedraagt de lengte tussen de 50 en 300 μm. Over de indeling van de soorten is nog discussie maar de volgende soorten zijn te onderscheiden:
- P. aurelia Ehrenberg, 1838
- P. bursaria Ehrenberg Focker, 1836
- P. calkinsi Woodruff, 1921
- P. caudatum Ehrenberg, 1838
- P. duboscqui Chatton and Brachon, 1933
- P. jenningsi Diller & Earl, 1958
- P. multimicronucleatum Powers & Mitchell, 1910
- P. nephridiatum von Gelei, 1925
- P. polycaryum Woodruff, 1923
- P. putrinum Claparede & Lachmann, 1858
- P. trichium Stokes, 1885
- P. woodruffi Wenrich, 1928
