Ork
Orks of Aardmannen zijn fictieve wezens uit boeken films en computerspellen. Het zijn vaak slechte, domme, trolachtige wezens, die consequent het kwade belichamen.
Inhoud |
[bewerk] Orks in de boeken van Tolkien
Orks zijn vooral bekend van hun optreden in de boeken van J.R.R. Tolkien (o.a. In de ban van de ring). Ze komen in grote aantallen voor in Midden-Aarde en vormen het leger van Sauron, Saruman en Morgoth.
In het Engels worden ze aangeduid als orcs (ook wel orks) of goblins.
[bewerk] Oorsprong
Naar vermoeden zijn Orks eigenlijk ooit Elfen geweest maar ze werden verminkt en veranderd door Melkor (Morgoth), die er op grote schaal mee begon te fokken (zie De Silmarillion). In het verhaal volgens de Silmarillion is dit zo, maar in latere geschriften wordt duidelijk dat de auteur hier zelf nog niet over uit was. Dat de Orks uit mensen voortkomen was namelijk ook mogelijk, maar dan zouden er grote delen van de Silmarillion en andere verhalen veranderd moeten worden. Later werden ook Uruk-hai gefokt, een sterker ras dat beter tegen licht kon.
[bewerk] Eigenschappen
Orks zijn vooral van nut geweest voor Sauron en Morgoth vanwege hun kracht, het gemak om er grote aantallen van te verkrijgen en hun agressieve aard. In grote aantallen, wanneer zij aangevuld werden met machtiger wezens, konden zij een sterk leger vormen. Orks hebben op het slagveld verschillende wapens gehanteerd, waaronder de boog (hoewel zij hier lang niet zo goed mee om konden gaan als bijvoorbeeld de mensen van Gondor), het zwaard en de speer. Ze werden ook gebruikt om te patrouilleren, om gevangenen te bewaken of om te spioneren. Zij waren dus de standaard militaire eenheid van de Donkere Machten.
Vlees eten de Orks het liefst. Ze kunnen elk vlees zonder problemen eten, ook als het rauw of vies is. Zij drinken waarschijnlijk voornamelijk water, maar er zijn ook gevallen bekend waar ze een speciale Ork-drank gebruikten. Er is twijfel over hoe oud Orks kunnen worden. Omdat ze van de Elfen afstammen zijn er mensen die denken dat zij in principe het eeuwige leven hebben, maar omdat zij zich zeer snel voortplanten lijkt dit niet waarschijnlijk. Vermoedelijk sterven ze op ongeveer dezelfde leeftijd als (niet Numenoriaanse) mensen. Hier is dus nog veel twijfel over, onder andere omdat er verschllende interpretaties van Tolkiens teksten mogelijk zijn.
Orks hebben een sterke band met het duister; ze kunnen slecht tegen daglicht en kunnen daarin slecht vechten. De Uruk-Hai van Saruman zijn wel bestand tegen zonlicht.
[bewerk] Aardmannen
Aardmannen is de naam die in De Hobbit voor Orks wordt gebruikt, omdat dat het verhaal wat simpeler maakt. Dat het Orks zijn, is te concluderen uit de Aanhangsels van In de Ban van de Ring waarin staat dat de Orks de Eenzame Berg aanvielen, terwijl er in De Hobbit staat dat het de Aardmannen waren. In de Derde Era leven de Orks die meestal Aardmannen genoemd worden voornamelijk in de Nevelbergen en soms ook in de Grijze Bergen. Aardmannen hebben zeer vaak oorlog gehad met Elfen, Dwergen en Mensen.
In De Hobbit moeten Bilbo Balings en de dertien Dwergen samen met Gandalf over de Nevelbergen heen in hun reis naar Erebor. Daar worden zij aangevallen en gevangen genomen door Aardmannen. Na de Grote Aardman (de leider der Aardmannen) te hebben gedood weten ze te ontsnappen. De Aardmannen achtervolgen Bilbo en de Dwergen nog even, maar dat is tevergeefs. Later trekken ze op tegen Erebor, waar ze in de Slag van Vijf Legers worden verslagen en met grote verliezen naar huis moeten. In In de Ban van de Ring komen de Reisgenoten in Moria ook in aanraking met Aardmannen, die hier wel Orks genoemd worden. Na een gevecht bij Balins Tombe en Gandalfs val op de Brug van Khazad Dûm weten de Reisgenoten te ontsnappen.
[bewerk] Orks in Warcraft
In de spellen Warcraft van de spelontwikkelaar Blizzard spelen orks ook een belangrijke rol. Zij worden geïntroduceerd in het eerste spel en zien er niet hetzelfde uit als Orks in de boeken en films van Lord of the Rings. Orks in Warcraft leven in clanverband en zijn bijna altijd de gedoodverfde vijanden van de mensen.
[bewerk] Diverse aanduidingen
Het woord komt uit het Engels, waar orc of ork staat voor "demon, helduivel", trouwens ook voor een soort zeemonster. Het heeft een groot aantal fantasie-toepassingen:
- de boosaardige Orks uit Midden-Aarde uit de boeken van J.R.R. Tolkien
- de Orcs zijn een ras uit Warhammer een spel van Games Workshop. Samen met de Goblins, Hobgoblins, Snotlings en Gnoblars worden ze de Greenskins genoemd. Ze zijn te vinden in het boek Orcs & Goblins.
- de Orks zijn een ras uitWarhammer 40,000 een spel van Games Workshop. Hoewel ze van de zelfde ontwerper zijn als de orcs van warhammer zijn ze toch verschillende rassen in verschillende universums.
- de woeste maar nobele Orcs uit Warcraft, die ook een connectie kennen met de Orks van Tolkien
- Orc, een karakter uit de complexe mythologie van William Blake, is een positief figuur, de belichaming van creatieve passie en energie, aangezien Orc een anagram is van Cor, een synoniem voor hart
- de Orcs uit Dungeons & Dragons, zij kennen veel verschil en variatie
- een ras van de beestmensen uit Final Fantasy XI
- de ontwikkelde maar barbaarse Orsimer uit The Elder Scrolls
- de verzamelnaam voor de Orks, Goblins, Hobgoblins, Gremlins, Gorkens en Ridgelings uit Orc Magazine
- de slechte brutale korte Gargûn uit Hârn, verzonnen door N. Robin Crossby
- de Orks uit Earthdawn en Shadowrun zijn noch goed noch slecht van nature
- de Orcs uit Sovereign Stone Series zijn een zeevarend, bijgelovig volk
- de Orcs uit The Killing Spirit, geschreven door Sean-Michael Argo, zijn zeer intelligent en in staat om magie te gebruiken alhoewel ze een brute taal hanteren, met hun magie kunnen ze transformeren in Gor-Angir of The Killing Spirit
- de Orcs uit het online spel Utopia worden beschreven als slecht en destructief
- de Orks uit Orkworld zijn niet echt slecht, maar slechts benadeeld door hun lagere intelligentie en aanpassingsmogelijkheden
- de Orcs uit Magic:The Gathering worden omschreven als over het algemeen laffe strijders die vooral vertrouwen op de kleinere minder intelligente Goblins om oorlog te voeren
- de Orcs uit het strategiespel Disciples zijn het dominante ras van de groenhuid-soorten
