Logopedie

Logopedie is de behandeling van problemen in de mondelinge, schriftelijke of nietverbale communicatie.

Een logopedist(e) is een paramedische therapeut en behandelt zowel volwassenen als kinderen die problemen hebben met de communicatie. Er kunnen problemen zijn op het gebied van de taal, de spraak, de stem, de mondmotoriek, slikken en het gehoor. In België is de beroepstitel van logopedist vastgelegd door het Koninklijk Besluit van 20 oktober 1994. In Nederland is de beroepstitel beschermd door de Wet BIG.

Preventieve logopedie: Interventies die uitgevoerd worden door een logopedist, gericht op het bevorderen van de (voorwaarden voor de) normale communicatieve ontwikkeling, teneinde stagnatie in die ontwikkeling of gerelateerde ontwikkelingsgebieden (o.a. sociaal-emotioneel, leerprestaties) te voorkomen ( = primaire preventieve logopedie), alsmede interventies die gericht zijn op het vroegtijdig onderkennen van problemen in de (voorwaarden voor de) communicatieve ontwikkeling en/of gerelateerde ontwikkelingsgebieden, teneinde verergering zo snel en effectief mogelijk tegen te gaan (secundaire preventieve logopedie).

Deze preventief logopedische interventies kunnen individugericht of groepsgericht zijn: Groepsgerichte algemene preventieve zorg: bijvoorbeeld participatie bij jeugdgezondheids- of school(gezondheids)beleid Groepsgerichte zorg gericht op risicogroepen: bijvoorbeeld onderwijsachterstandsgebieden, maatwerkproducten basistakenpakket Individugerichte zorg op indicatie: bijvoorbeeld (vervolg)onderzoeken op verzoek van JGZ-artsen/verpleegkundigen of leerkrachten-/ VVE-leidsters Individugerichte zorg gericht op alle individuen binnen een leeftijdsgroep: bijvoorbeeld screeningen bij een bepaalde leeftijdsgroep (5-jarigenscreening).

De preventieve logopedist is werkzaam binnen de sectoren jeugdgezondheidszorg, welzijn en/of onderwijs.
In België regelt vooral de verplichte ziekteverzekering (RIZIV) de vergoeding van logopedische verstrekkingen.
In Nederland wordt logopedisch onderzoek en behandeling vergoed door de basisverzekering.

[bewerk] Opleiding

In Vlaanderen bestaat een logopedistenopleiding op het niveau "professionele bachelor". Een driejarige opleiding aan een hogeschool dus, waar praktijk en stage vooral in het laatste jaar een belangrijke plaats innemen. De opleiding wordt samen aangeboden met de afdeling "audiologie", zodat men met een vierde jaar de twee diploma's kan verwerven.
Daarnaast bestaat er te Gent en te Leuven ook een universitaire opleiding "academische bachelor en master in de logopedische en audiologische wetenschappen". Hier ligt het accent meer op het wetenschappelijk onderzoek en logopedie-onderwijs, hoewel ook deze afgestudeerden zich als zelfstandig logopedist kunnen vestigen. Deze opleiding duurt 4 jaar. Aan de universiteit Gent wordt na het eerste jaar door de student gekozen voor enerzijds de specialisatie logopedie, of anderzijds de specialisatie audiologie. Deze keuze bepaalt grotendeels het verdere studietraject. Enkele algemene vakken worden samen gedoceerd.

In Nederland bestaat een hbo-opleiding o.m. te: Zwolle, Arnhem/Nijmegen, Eindhoven, Groningen , Rotterdam, Utrecht, Heerlen.
In Suriname bestaat (nog) geen opleiding (zie Cornelly Ensberg).