Lev Vygotsky

Lev Semenovich Vygotsky

Lev Semenovich Vygotsky (Orsha, 17 november 1896 - Moskou, 11 juni 1934) was een Russisch psycholoog, filosoof en kunstenaar van Joodse afkomst. Hij was sterk beïnvloed door de ideeën van Karl Marx. Zijn werk werd niet gewaardeerd in de Sovjet-Unie waardoor het pas in 1958 bekend werd in de Westerse wereld.

Hij is vooral bekend geworden door zijn werkzaamheid in de linguïstiek. Hierin was hij voornamelijk bezig met de relatie tussen denken en taal, iets wat tot dan toe nog niet systematisch was onderzocht in de psychologie. Hiervoor ging men uit dat spreken de uiterlijke expressie was van het denken, een innerlijk proces (Augustinus). We gebruiken taal als een middel om onze denkbeelden uit te drukken. Vygotsky vond ondanks het intuïtief plausibele karakter hiervan dat het conceptueel niet helemaal juist was. Hij vond juist dat het denken geherstructureerd wordt als het in taal wordt uitgedrukt (of gecompleteerd zoals hij zei).

Ook is Vygotsky bekend geworden door zijn onderzoek met kinderen. Hierin noemde hij het kind een afhankelijk individu, dat niet geïsoleerd kan leven. Terwijl Jean Piaget vooral de nadruk legde op de interactie van het kind met de fysische wereld, zag Vygotsky het meer als de interactie met de sociale wereld. Het kind leert van de sociale omgeving en leert de taal op de eerste plaats om met anderen te kunnen spreken. Het begint het leren van taal door het luid uitspreken van woorden. Als het kind verder groeit, leert het de woorden te internaliseren, d.w.z. dat de taal op een sterk versimpelde manier (niet meer te herkennen als taal) zich in het hoofd afspeelt.

Het werk van Vygotsky is verbonden met de filosofische hypothese van 'liguïstische determinatie' (of Sapir-Whorf-hypothese). Deze stelt dat de mens de wereld ervaart, niet alleen zoals hij die ziet, maar ook door de manier waarover hij er over praat. Verschillende talen hebben verschillende woorden (meer of minder, gedetailleerder of juist minder gedetailleerd) voor een bepaald voorwerp of verschijnsel, en de individuen die een bepaalde taal spreken, zien het voorwerp of verschijnsel dan zoals het in die taal is uitgedrukt. Ook het menselijk handelen kan hierdoor beïnvloed worden.