Lepton
Een lepton (Grieks voor 'klein' of 'fijn') is een van de drie typen subatomaire deeltjes uit het standaardmodel. Zowel quarks als leptonen zijn fermionen. Een hadron bestaat uit quarks, een lepton niet. Volgens de huidige kennis kan een lepton niet worden gesplitst en is daarom een elementair deeltje.
[bewerk] Verschillende soorten
Er zijn 12 leptonen bekend: drie deeltjes met materie, drie corresponderende neutrino's en hun zes respectievelijke antideeltjes.
De massa van de antideeltjes is gelijk aan de massa van de deeltjes en in de tabel maar een keer vermeld. De lading van de antideeltjes, is, zoals altijd, het tegengestelde van de lading van de deeltjes. Is de lading nul, dan betekent dat niet dat deeltje en antideeltje identiek zijn.
| Deeltjes | Antideeltjes | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| naam | symbool | lading | massa | naam | symbool | lading | massa | |
| Elektron | e - | -1 | 511 keV | Positron | e + | +1 | 511 keV | |
| Muon | μ - | -1 | 105,6 MeV | Antimuon | μ + | +1 | 105,6 MeV | |
| Tauon | τ - | -1 | 1,777 GeV | Antitauon | τ + | +1 | 1,777 GeV | |
| Elektron neutrino | νe | 0 | <2,5 eV | Elektron antineutrino |  |
0 | <2,5 eV | |
| Muon neutrino | νμ | 0 | <170 keV | Muon antineutrino |  |
0 | <170 keV | |
| Tauon neutrino | ντ | 0 | <18 MeV | Tauon antineutrino |  |
0 | <18 MeV | |
Leptonen behoren tot de fermionen die gevoelig zijn voor alle fundamentele natuurkrachten, uitgezonderd de sterke kernkracht. Zoals alle fermionen bezitten leptonen een spin van 1/2 en voldoen zij aan het uitsluitingsprincipe van Pauli.
De ladingen die bij leptonen voorkomen zijn altijd -1, 0 of +1. De geladen leptonen (elektronen, muonen, tauonen en hun respectievelijke antideeltjes) hebben een rustmassa. Elektronen zijn het lichtst. Muonen hebben ongeveer een 200 maal zo grote massa als elektronen en tauonen hebben de grootste massa van ongeveer 3700 maal die van een elektron. Elke geladen lepton is geassocieerd met een neutraal neutrino. De antileptonen hebben een massa die gelijk is aan die van het lepton, alleen is de lading tegenovergesteld.
Zie ook de lijst van elementaire fermionen voor meer eigenschappen.
[bewerk] Trivia
Het lepton is genoemd naar Griekse woord leptos dat 'klein' betekent. De Griekse euromunt van 1 cent wordt ook een lepton of lepto genoemd.
|
|
 |
|
|---|---|---|
| Subatomair deeltje - Nucleon - Atoomkern - Atoom - Ion - Molecuul | ||
| Bosonen: | Foton - Gluon - W-boson - Z-boson - Higgs-boson - Graviton - Pion - Meson | |
| Fermionen: | Quark - Lepton - Neutrino - Elektron - Positron - Muon - Tauon - Proton - Neutron - Baryon | |
