Koninklijk Paleis van Brussel
Het Koninklijk Paleis van Brussel is een (werk)paleis in Brussel waar de Belgische koning zijn functie uitoefent. Hij houdt er audiënties en behandelt er staatszaken. De koning woont niet in het paleis, maar wel in het Kasteel van het Belvédère te Laken.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
[bewerk] Nederlandse Periode
Prins Willem VI van Oranje werd na de val van Napoleon uitgeroepen tot koning der Nederlanden; het omvatte zowel de Zuidelijke als de Noordelijke staten. De Staten-Generaal voorzagen in een residentie voor de nieuwe vorst; alleen was het vorige Paleis op de Koudenberg in 1731 volledig afgebrand. De vorst moest maar tevreden zijn met twee oude woningen; het Di Belgioioso-Huis en het Von Benderhuis. Al snel stond het vast dat er iets ruimers moest worden gevonden, en er werd een wedstrijd uitgeschreven. Na een artistieke strijd beleven 2 kandidaten over; Jean Baptiste Vifquin en Louis-Charles Louyet.
Architect des Konings Gislain-Joseph Henry liet de bouwwerken starten maaar overleed nog voor de aanvang van de eerste fase (1820). De start begon loom en de architecten begonnen onderling te ruziën, het werd zelfs zo erg dat de nieuwe architect Charles Vander Straeten werd ontslagen. Desondanks zorgde hij voor bijzonder smaakvolle interieurs. Hij werd vervangen door Tieleman Franciscus Suys. Die stond onder grote druk want de koning werd ongeduldig. Bovendien moesten nog een paar belangrijke zaken worden afgewerkt, met beperkte middelen (zo had de koning laten besparen op alle beeldhouwwerk). Het resultaat was een strenge gevel (1826) die niet zo in de smaak viel bij de burgerij. De binnenkant was beter: Suys mocht daar meer zijn zin doen, zo werden verschillende zalen vergroot waaronder de empirezaal. Rond 1829 kon de koning eindelijk in zijn paleis vertoeven; dit plezier was van korte duur want in 1830 brak de Belgische Revolutie uit. De koning moest opkrassen - zonder paleis of meubilair.
[bewerk] Belgische Bloei
Toen koning Leopold I de troon besteeg kon hij beschikken over een gloednieuw paleis. In 1859 werden nieuwe plannen getekend om het zaakje wat uit te breiden. Toen de bouw in 1865 opnieuw aanvatte, overleed de eerste Koning der Belgen. De jonge Leopold II kreeg van de staat 700.000 francs om zijn woning te verfraaien; een paar salons kregen een nieuw kleurtje en de oude trap van het Di Belgioioso-huis werd heringericht; de koning had een goede smaak. Opnieuw werd de bouw (van het paleis) vertraagd maar in 1877 was de eerste fase achter de rug; het paleis kende nu een nooitgeziene grandeur. Echter, het geld was op zodat de voorziene vergulding moest worden uitgesteld. Uit deze tijd stammen de monumentale Eretrap en de Troonzaal; waar Auguste Rodin voor de bas-reliëfs zorgde. Wel was de oppervlakte van het paleis verdubbeld; de koning kon zich nu bezig houden met de inrichting van zijn stulpje. Tegen het einde van de regering van Koning Leopold II werden eveneens werken uitgevoerd aan de te strenge en te sobere voorgevel, die uit de Nederlandse Tijd stamde. Omdat Suys inmiddels was overleden, moest Henri Maquet de klus zien te klaren. Geld was op dat moment het probleem niet en de bouw kon opnieuw beginnen. De gevel kreeg nu een monumentaal karakter en werd nu van de straat gescheiden door voortuinen, alles naar de plannen van architect Henri Maquet. De kosten waren aanzienlijk (13 miljoen goudfranken) en het was bovendien niet eens voltooid toen de koning stierf. Na de voltooiing van de gevel bleef alles bij het oude. Na de dood van Koning Leopold was de Kongo-zaal nog niet voltooid; op de wanden moesten allegorische taferelen komen over de Belgische Kolonie. Na zijn dood besloot koning Albert I, om deze oppervlakten te vullen met de iets democratischere spiegels, vandaar dus de spiegelzaal.
De laatste grote wijziging werd op verzoek van koningin Paola uitgevoerd; in de spiegelzaal werd Heaven of Delight vervaardigd door Jan Fabre. Het plafond dat nooit was afgewerkt, werd volledig ingelegd met groene schubben van de exotische Thaise juweelkever. Het duurde ruim 3 maanden om de anderhalf miljoen groene schildjes één voor één te bevestigen. Uiteraard was deze aanpassing een probleem voor de Monumentenzorg, aangezien het paleis volledig beschermd patrimonium is. Dankzij een kunstzinnige impuls van Jan Hoet, kreeg Jan Fabre uiteindelijk zelfs toestemming om één van de drie grote kroonluchters te transformeren. De vorstin was onder de indruk, en heeft zelf haar eigen initiaal vervaardigd op het plafond. De spiegelzaal wordt nu gebruikt voor grote receptie's, en is het pronkstuk van Koningin Paola.
[bewerk] Architectuur
Het paleis wordt gekenmerkt door veel neostijlen waar Leopold zo verzot op was, van het oude paleis bleven alleen de zuilengalerij en het balkon bewaard. De straat werd verschoven zodat er plaats was voor een voortuin, bestaande uit 3 ingegraven parterres. De gevel die volledig symmetrisch is wordt in het midden bekroond met een groot fronton. Langs de straatzijde zijn 2 erehekken en op de hoeken 2 paviljoenen.
Het paleis heeft ook 3 binnenplaatsen en langs achteren een grote tuin.
De salons zijn gebouwd in functie van de ceremoniële rol, er zijn een eetzaal, troonzaal, grote galerij, spiegelzaal, eretrap enzovoorts. Sommige salons zijn intact gebeleven zoals de Empiresalon, die een paar jaar geleden gerestaureerd is. Het merendeel dateert nog van vóór Leopold II. De koning voegde een paar grote zalen toe zodat het paleis niet voor andere grote koninklijke residenties moest onderdoen; hij betaalde alles zelf met geld uit Kongo. Het interieur bevat Frans meubilair geschonken door de schoonouders van Koning Leopold I, stukken uit de Oostenrijkse tijd en nog een deel meubels van Napoleon en Willem I. Nadien werd alles aangevuld met stukken uit de koninklijke collectie van Leopold II; hij verkoos meubelen in de eclectische Lodewijk XVI stijl. Op de eerste verdieping vinden we dan ook veel staatssalons en zalen die verlicht zijn met prachtige luchters, wat toentertijd zeer modern was.
[bewerk] Functie
In het paleis klopt het hart van de Belgische monarchie. Het paleis is geen eigendom van de monarch, maar wordt hem door de staat ter beschikking gesteld om zijn functie te kunnen uitoefenen. Vroeger was het paleis daadwerkelijk persoonlijk eigendom, maar vanwege het ontbreken van een troonopvolger en de ruzie met zijn dochters schonk Leopold II het paleis samen met alle andere goederen aan de staat, vandaag heet dit de Koninklijke Schenking.
In het paleis zijn de verschillende diensten van de koning en de andere leden van de koninklijke familie gevestigd, onder andere het Huis van de Koning. Ook is hier het Koninkijk Archief gevestigd, dat zo'n 3 kilometer lopende banden bezit. Iedereen kan het archief raadplegen voor historisch onderzoek. De koning woont niet in het paleis, maar in het kasteel van het Belvédère; vroeger had Prins Filip van België hier zijn appartement, tot hij eveneens naar Laken verhuisde. Bij staatsbezoeken wordt dit paleis ter beschikking van de bezoekende staatshoofden gesteld om te overnachten. Ook worden hier ambassadeurs ontvangen; nieuwjaarsrecepties gehouden, huwelijksbanketten georganiseerd en na zijn overlijden wordt de vorst hier opgebaard in het Salon van de Denker.
Als de vorst in het land is wordt de vlag gehesen op het middelste paviljoen; is hij in het paleis aanwezig dan staat de Erewacht aan de voorzijde.
[bewerk] Zalen in het Koninklijk Paleis
- Eretrap; gebouwd door Leopold II
- Grote Voorkamer
- Venetiëtrap; 18de eeuws
- Empirezaal; 18de eeuws
- Klein wit Salon; 18de eeuws
- Het Groot Wit Salon; 18de eeuws
- Goya-Salon
- Leopold I-Salon
- Salon van de Denker
- spiegelzaal; gebouwd door Leopold II
- Marmeren Zaal
- Appartement Fontainebleau
- Salon van de Vaas
- Salon van de Ambassadeurs
- Salon van de Maarschalken
- Blauw Salon (het Salon Bleu)
- Lodewijk XVI-Salon
- Britse Appartementen
- Appartementen van Koningin Astrid
- Troonzaal; gebouwd door Leopold II
- grote Galerij; gebouwd door Leopold II
Daarnaast heeft het paleis nog een hoop andere zalen en gangen gespreid over vier verdiepingen en de kelder.
[bewerk] Chronologische lijst van bewoners
- Koning Willem I
- Koning Leopold I
- Koning Leopold II
- Prinses Clémentine
- Koning Leopold III
- Prins Filip
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Varia
- Het paleis is het officiële werkadres van het Belgische Hof. Het postadres van de Koning is;
- Aan Zijne Majesteit
- Albert II, Koning der Belgen
- Koninklijk Paleis
- Paleizenplein
- 1000 Brussel
-
-
- of
-
- Koninklijk Paleis
- Brederodestraat 16
- 1000 Brussel
- Tel.: +32 (0)2-551.20.20
- Fax: +32 (0)2-502.39.49
- Het Paleis is gratis te bezoeken tijdens de vakantie na de Nationale Feestdag.
- Het Koninklijk Archief is te raadplegen na schriftelijk verzoek.
