Herman de Coninck
Herman de Coninck (Mechelen, 21 februari 1944 - Lissabon, 22 mei 1997) was een Vlaams dichter, essayist, journalist en tijdschriftuitgever. Hij staat bekend als “de man die zijn volk poëzie leerde lezen”. In navolging van de 19de eeuwse schrijver Multatuli die "zijn volk leerde lezen".
De Coninck werd in 1944 geboren te Mechelen. Zijn ouders hadden er een katholieke boekhandel, wat hem (en zijn zus) in staat stelde al op jonge leeftijd van de wereldliteratuur te snoepen. Hij doorliep de humaniora aan het Sint-Romboutscollege in zijn geboortestad en schreef toen al voor het schoolkrantje. Hij was al op zijn 15de vastberaden om schrijver te worden. Hij studeerde daarom Germaanse filologie aan de Katholieke Universiteit Leuven waar hij meewerkte aan het studentenblad Universitas. In 1966 werd hij licentiaat in de Letteren. Hij woonde daarna 5 jaar in Heverlee. Uiteindelijk vestigde hij zich in de wijk Zurenborg te Berchem bij Antwerpen.
Van 1966 tot 1970 was Herman de Coninck actief als leraar, deze periode werd echter onderbroken door zijn legerdienst in 1967. In 1970 nog werd hij redacteur bij het Vlaamse weekblad Humo, waar hij tevens, samen met Piet Piryns, interviews maakte. Later werden deze interview verzameld in Woe is woe in de Nedderlens.
[bewerk] Evolutie van zijn werk
Met zijn eerste dichtbundel “De Lenige Liefde” (1969) maakt hij poëzie toegankelijk voor iedereen. De Coninck ‘herwaardeert’ hierin de gewone taal en dus ook het gewone leven. Dit maakte hem tot de vader van het nieuw realisme, een democratische stroming in de poëzie als reactie op het hermetisme van de Experimentelen. Ook zijn schatplichtigheid aan de Tirade-dichters is overduidelijk. Het werd de meestverkochte dichtbundel van de 20ste eeuw en kreeg een aantal prijzen, de Yang-prijs (1969) en de Prijs van de Provincie Antwerpen (1971). In één van de gedichten van deze bundel beschrijft hij vurig hoe hij eerder dat jaar zijn zoon, Tomas, verwekte.
Met het overlijden van zijn eerste vrouw (An Somers) bij een auto-ongeval brak een moeilijke periode in De Conincks leven aan. Een periode die voor hem weer een oefening was in verliezen. De Coninck verloor zijn vader ook al op jonge leeftijd, hij was toen 18. Het verliezen van zijn eerste vrouw beïnvloedde sterk zijn volgende dichtbundel: “Zolang er sneeuw ligt” (1971). Hij verbergt zijn emoties door te spelen met de taal. Dit is duidelijk te zien in het gedicht dat hem het meest dierbaar is, omdat het zo persoonlijk is: “Verjaardagsvers”. De bundel werd bekroond met de Dirk Martensprijs van de Stad Aalst (1976) en de Prijs van de Vlaamse Provincieën (1978).
In de bundel “Met een klank van hobo” (1980) zegt hij, in eenvoudige woorden en zinnen, wat voor hem poëzie en liefde betekenen. Later schreef De Coninck nog “De hectaren van het geheugen” (1985). In deze twee bundels neigt hij steeds meer naar het romantische.
[bewerk] Andere activiteiten
De Coninck was 13 jaar redacteur bij Humo. De eerste, echt diepgaande, sportinterviews staan op zijn naam. Toen hij in 1983 het interviewen beu was, stopte hij al zijn talent en energie in het Nieuw Wereldtijdschrift. Als hoofdredacteur maakte hij van het NWT het eerste blad in Vlaanderen dat een kruising was van literatuur en journalistiek. Hoewel het idee aansloeg, had de Coninck niet de nodige kennis (voornamelijk op economisch vlak) om het tot een goed eind te brengen. Het NWT haalde nooit de oplagen waar hij van droomde.
Herman de Coninck heeft nog een tweede moeilijke periode in zijn volwassen leven gekend, volgens verscheidene bronnen zelfs dé periode van grote wanhoop: de echtscheiding van zijn tweede vrouw, Lieve Coppens. Hij vond troost bij de derde vrouw in zijn leven, de schrijfster Kristien Hemmerechts. Het feit dat hij nooit de Staatsprijs voor Literatuur won, zorgde ervoor dat hij zich een beetje miskend voelde. Niettemin had hij jarenlang een grote machtspositie in het Vlaamse literaire veld.
De Coninck was ook een uitbundig brievenschrijver. Hij bewaarde al de brieven die hij ontving en maakte een kopie van de brieven die hij schreef. Alles bijeen liet hij na zijn dood circa 15.000 brieven na. Zo ontstond een unieke collectie brieven, kattebelletjes, ... waaruit Hugo Brems een selectie maakte en samengebracht uitgaf in “Een aangename postumiteit” (2004).
In 1997 bezweek de dichter aan een hartstilstand in het bijzijn van enkele andere vooraanstaande dichters (o.a. Anna Enquist en Hugo Claus) terwijl hij op weg was naar een congres in Lissabon. Tot op heden is er een plaatje te bezichtigen op het trottoir in Lissabon waar Herman de Coninck, Vlaanderens populairste dichter, maar ook een essayist, mentor, journalist en poëziecriticus van formaat, zijn laatste adem uitblies.
