Grigori Zinovjev
Grigori Jevsejevitsj Zinovjev (Jelisavetgrad, 11 september 1883 – Moskou, 25 augustus 1936) was een Sovjet-Russisch communistisch politicus en marxistisch theoreticus.
Hij sloot zich als rechtenstudent in 1901 aan bij de Russische Sociaal Democratische Arbeiderspartij (RSDAP) en in 1903 bij de bolsjewistische vleugel van de partij (Bolsjewieken). Week spoedig daarna uit naar Zwitserland en werd medewerker van Lenin. Na de Februarirevolutie (1917) keerde hij naar Rusland terug en vestigde zich in St. Petersburg.
Na de bolsjewistische Oktoberrevolutie werd hij partijsecretaris van de Russische Communistische Partij in St. Petersburg (1918). Hij bekleedde daarmee één van de belangrijkste functies in het partijapparaat. Hij organiseerde tijdens de Russische Burgeroorlog de defensie van St. Petersburg. In 1919 werd hij voorzitter van de pas opgerichte Comintern (Communistische Internationale) en het politburo. Tijdens de ziekte van Lenin (1922-1924) vormde hij met Stalin en Kamenev een coalitie tegen Trotski. Zinovjev, een beoogde opvolger van de in januari 1924 overleden Lenin, moest uiteindelijk in Stalin zijn meerdere erkennen. In 1925 sloten Zinovjev en Kamenev een verbond met Trotski. Dit verbond kreeg de naam de Linkse of Verenigde Oppositie. Deze oppositie verzette zich heftig tegen Stalin en de Rechtse Oppositie o.l.v. Boecharin, Tomski en Rykov.
In 1926 kwam de Verenigde Oppositie ten val. Zinovjev werd uit al zijn belangrijke partijfuncties gezet. In 1927 werd hij geroyeerd. Nadat hij zelfkritiek had uitgeoefend en 'schuld' had bekend, werd hij weer in de partij opgenomen, maar kort daarna weer uit de partij gezet. In 1935 werd hij voor de laatste keer toegelaten tot de partij.
Nog in datzelfde jaar werden Zinovjev en Kamenev wegens 'morele medeplichtigheid' aan de moord op de Leningradse (St. Petersburgse) partijsecretaris Kirov veroordeeld tot tien jaar celstraf. In 1936 werd Zinovjev echter opnieuw berecht, omdat hij zou behoren tot en trotskistisch-zinovjevistisch centrum (een zgn. 'linkse oppositiegroep' die Stalin uit het zadel wilde wippen). Hij werd ter dood veroordeeld en op 25 augustus 1936 even buiten Moskou geëxecuteerd.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Grigori Zinovjev op Wikimedia Commons. |
