Geschiedenis van Nepal
Aangenomen wordt dat de eerste bewoners van de Kathmandu-vallei in Nepal van Tibetaanse (Mongoolse) afkomst waren. Zij brachten het boeddhisme met zich mee en omstreeks de 3e eeuw voor Christus was Nepal een belangrijk centrum van de boeddhistische cultuur.
Vanaf het begin van de 13e eeuw kwamen er Hindoes die op de vlucht waren voor de moslims, uit Noord-India Nepal binnen. Onder hen bevonden zich vorstelijke geslachten uit Rājāsthan en hieruit ontstond in de loop van de 13e eeuw de Malla-dynastie, die in de 15e eeuw haar hoogtepunt bereikte. Tegen het eind van de 15e eeuw leidden familievetes tot het uiteenvallen van het rijk.
Inhoud |
[bewerk] Prinsdom Gurkha
In 1768 - 1769 werd Nepal verenigd onder de heerschappij van de Prihvi Narayan Shah - vorst van het prinsdom Gurkha en nazaat van een ander vorstengeslacht uit Rājāsthan - die in 1768 tot koning werd gekroond. In het begin van de 19e eeuw probeerde Nepal haar grondgebied in zuidelijke richting (noord-India) uit te breiden, terwijl de Britse Oost-Indische Compagnie vanuit het zuiden dit gebied binnendrong. De conflicten liepen uit op een oorlog tussen Engeland en Nepal, die duurde van 1814 tot 1816 en waarin Nepal een nederlaag leed. Omdat het land van weinig betekenis was voor de Britse handel en omdat de Nepalese Gurkha-soldaten in eerste instantie betrouwbare bondgenoten waren, maakte Engeland geen kolonie van Nepal.
[bewerk] Rana
De Shahs raakten in 1846 hun feitelijke macht kwijt, toen Jung Bahadur Kunwar de regeringsmacht naar zich toetrok. Hij benoemde zichzelf tot premier, onder de titel Rana en maakte dit ambt erfelijk. De koning moest gehandhaafd blijven, omdat het volk hem beschouwde als reïncarnatie van de hindoe-god Visnu (Vishnu). De Rana-familie verbond zich met Engeland en beheerste al spoedig alle sectoren van de Nepalese samenleving. Met steun van de Britten onderdrukten de Rana's op meedogenloze wijze alle oppositie tegen hun bewind.
[bewerk] Nepali Congress
De vrijheidstrijd van India in de jaren 30 en jaren 40 van de 20e eeuw, die uitmondde in de onafhankelijkheid in 1947, liet ook de Nepalezen niet onberoerd en leidde tot groeiende ontevredenheid over het Rana-regime. In 1947 werd in Calcutta het Nepali National Congress opgericht, een politieke partij die zich tegen de Rana's keerde. In 1948 kwam de Rana-regering met voorstellen het bestaande bestuur te liberaliseren en het volk indirect invloed te geven. Dit was aanleiding tot de oprichting van het Nepali Democratic Congress.
In 1950 gingen de twee partijen een fusie aan en vormden de Nepalese Congrespartij, die in het geheim werd gesteund door koning Tribhuvana. In hetzelfde jaar deed het Nepali Congress een greep naar de macht, die het eind van het Rana-bewind inluidde en het koninklijk gezag herstelde. De Rana's gaven zich niet zo snel gewonnen en in januari 1951 werd er een compromis bereikt dat er een kabinet zou worden gevormd van vijf Rana's en vijf leden van het Nepali Congress. In februari keerde de koning terug van zijn ballingschap in India.
De gemengde regering was geen succes en in november 1951 nam het laatste Rana-lid ontslag. Er volgde een periode van politieke onrust met tien regeringen in negen jaar. In deze periode stierf koning Tribhuyana (1955), hij werd opgevolgd door zijn zoon Mahendra. Koning Mahendra kondigde in 1959 de eerste grondwet van Nepal aan. Deze voorzag in de instelling van een parlement bestaande uit twee kamers, waarvan de tweede gekozen zou worden.
Bij de verkiezingen, die later dat jaar werden gehouden, veroverde het Nepali Congress 74 van de 109 zetels in de gekozen kamer. De regering bleef echter slechts 19 maanden aan het bewind. Onder nog steeds niet opgehelderde omstandigheden pleegde koning Mahendra een staatsgreep.
[bewerk] Monarchie
In 1962 verklaarde de koning dat Nepal nog niet klaar was voor een democratie naar westers model, en vaardigde een nieuwe grondwet uit, die de macht van de monarchie bevestigde en die het partijloze panchayat-systeem voor het overheidsbestuur instelde. Koning Mahendra stierf in 1972 en werd opgevolgd door zijn zoon Birendra (Virendra).
De politieke situatie in Nepal veranderde echter nauwelijks. Het verboden Nepali Congress kreeg aanhang onder de studenten en bleef een haard van ontevredenheid en verzet. In april en mei 1979 braken er studentenonlusten uit, die op gewelddadige wijze werden onderdrukt.
[bewerk] Hervormingen
De onrust in het land deed de koning echter inzien dat er politieke hervormingen nodig waren. Hij kondigde dan ook een nationaal referendum aan, waarbij de bevolking kon kiezen tussen voortzetting van het politieke systeem in aangepaste vorm of instelling van een democratisch meerpartijenstelsel. Alle volwassenen hadden stemrecht en konden in het geheim hun stem uitbrengen. Er werd amnestie verleend aan ballingen en politieke gevangen, zodat ook zij hun stem konden uitbrengen.
De uitslag van de stemming die werd gehouden op 2 mei 1980 en waarbij 67% van de stemgerechtigden hun stem uitbracht, was een bescheiden overwinning (55%) van de voorstanders van een hervormd panchayat-stelsel. Na het referendum vormde koning Virendra een constitutionele hervormingscommissie, die veranderingen moest voorstellen in het panchayat-systeem.
[bewerk] Onderdrukking
In juni 1980 kondigde de regering wetten af die een ernstige beperking betekenden van de politieke vrijheid en een verbod op alle politieke organisaties. Het kiesrecht bleef echter wel gehandhaafd en op 9 mei 1981 werden verkiezingen gehouden voor de 112 beschikbare zetels in de tweede kamer.
Afgezien van de binnenlandse politieke situatie is het belangrijkste waar Nepal in de jaren 80 voor werd gesteld, het oplossen van de ernstige sociale en economische vraagstukken: een groeiende bevolkingsdruk, een trage economische ontwikkeling, een gebrekkig verkeersnet en onvoldoende sociale voorzieningen. Dit is tot op vandaag de dag nauwelijks veranderd, en Nepal geldt als een van de armste landen van Centraal-Azië.
[bewerk] Burgeroorlog
Zie Burgeroorlog Nepal voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Sinds 1996 woedt er een burgeroorlog in Nepal die al aan duizenden mensen het leven heeft gekost.
|
|
|
|---|---|
|
Geschiedenis van: Afghanistan - Armenië - Azerbeidzjan - Bahrein - Bangladesh - Bhutan - Brunei - Cambodja - China - Filipijnen - Georgië - India - Indonesië - Irak - Iran - Israël - Japan - Jemen - Jordanië - Kazachstan - Kirgizië - Koeweit - Laos - Libanon - Maldiven - Maleisië - Mongolië - Myanmar - Nepal - Noord-Korea - Oezbekistan - Oman - Oost-Timor - Pakistan - Palestijnse Autoriteit - Qatar - Rusland / Siberië - Saoedi-Arabië - Singapore - Sri Lanka - Syrië - Tadzjikistan - Taiwan - Thailand - Tibet - Turkije - Turkmenistan - Turkse Republiek Noord-Cyprus - Verenigde Arabische Emiraten - Vietnam - Zuid-Korea |
|
