Geluidskaart

Een geluidskaart (Eng. soundcard) is een uitbreidingskaart waarmee een computer hoogwaardig geluid kan produceren en opnemen. Hiertoe beschikt de kaart over een aantal componenten:

• Digitaal-analoog-omzetter (DA-converter): zet digitaal signaal om in geluid.
• Analoog-digitaal-omzetter (AD-converter): zet geluid om in digitaal signaal. Dit wordt ook wel sampling genoemd.
• Synthesizer: maakt weergave van MIDI-informatie mogelijk.
• Microfoonvoorversterker.
• Mixer: voor het regelen van de volumes van de verschillende bronnen (microfoon, MIDI, lijningang, WAV-geluid).

Veel voorkomende aansluitingen op een geluidskaart zijn: line-in, line-out, speaker-out en microphone-in. Ook vinden we vaak een 15-polige joystickaansluiting. Voor speaker-out en microphone-in wordt een eveneens op de geluidskaart aanwezige versterker gebruikt. Line-in en line-out zijn onversterkt, waardoor een externe (en kwalitatief betere) versterker nodig is. Hedendaagse geluidskaarten beschikken daarnaast vaak over componenten om effecten (bijvoorbeeld echo) toe te passen op het geluid. Met behulp van geavanceerde computersoftware kan een geluidskaart ook worden gebruikt voor spraakherkenning. Elke aansluiting op een geluidskaart heeft een andere kleur:

• Groen: uitgang voor de speakers. Line-Out of Front-Out.
• Roze: ingang voor de microfoon.
• Blauw: ingang voor Line-in.
• Zwart: (voor 5.1 surround-systeem) Rear-Out uitgang voor speakers die achter je staan.
• Oranje: (voor 5.1 surround-systeem) uitgang voor center-speakers en subwoofer.

Stekers van aan te sluiten apparatuur hebben vaak dezelfde kleuren als deze aansluitingen.

Sinds begin jaren negentig worden de componenten van de geluidskaart regelmatig in het moederbord geïntegreerd.

Enkele bekende namen van geluidskaartproducenten zijn: Creative (Sound Blaster), AdLib en Terratec.

[bewerk] Kwaliteit

De eerste geluidskaarten hadden mono-geluid van 8-bit bij 22050 Hz of minder. Daarna kwamen stereo-geluidskaarten van 16-bit bij 44100 Hz. Deze 44100 Hz is dezelfde samplerate van een cd-speler (en ook van bijvoorbeeld een minidisc-speler). De samplerate van de meeste geluidskaarten is daarna verhoogt tot 48000 Hz, dat is dezelfde samplerate als van een DAT-recorder. De meeste mp3-bestanden gebruiken nog steeds een samplerate van 44100. Wanneer dat op een geluidskaart wordt afgespeeld die een interne (vaste) samplerate van 48000 Hz heeft, dan ontstaat er vervorming. Vervolgens kwam er surroundsound met meerdere luidsprekers. Het aantal kanalen werd steeds meer uitgebreid. Tegenwoordig (2006) zijn geluidskaarten van 8 kanalen van 24-bit bij 96kHz (het dubbele van 48000 Hz) gangbaar.

Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Sound card op Wikimedia Commons.