Dwergmaki's
| Dwergmaki's | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Vorkstreepmaki (Phaner) |
|||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||
|
|||||||||||
| Familie | |||||||||||
| Cheirogaleidae Gray, 1873 |
Dwergmaki's (Cheirogaleidae) zijn een familie van primaten uit Madagaskar. Vroeger werden ze als een onderfamilie van de lemuren (Lemuridae) gezien, maar tegenwoordig worden ze zelfs in een aparte superfamilie Cheirogaleoidea geplaatst. Er zijn ongeveer 30 soorten in vijf geslachten.
Inhoud |
[bewerk] Kenmerken
Dwergmaki's behoren tot de kleinste primaten: Microcebus berthae is waarschijnlijk de kleinste levende primaat. Ze hebben een lange vacht, meestal met een lichtere buik- dan rugzijde. Ze hebben dunne oren, grote ogen en lange achterbenen.
[bewerk] Levenswijze
Dwergmaki's zijn 's nachts actieve boombewoners. Ze kunnen goed klimmen en springen, waarbij ze hun lange staart als roer gebruiken. In het zeldzame geval dat ze zich op de bodem begeven, bewegen ze zich huppelend voort. Overdag slapen ze in boomholtes of zelfgemaakte nesten. Ze leven als paartjes samen met hun nageslacht van de laatste één of twee jaar. Vele soorten slaan vetreserves op in hun achterbenen en bij de staartwortel, dat ze gebruiken tijdens de warme tijd, als ze in zomerslaap zijn.
Dwergmaki's zijn alleseters; ze eten zowel plantaardig voedsel zoals vruchten, bladeren en nectar als dierlijk voedsel als insecten, spinnen en kleine gewervelden.
[bewerk] Voortplanting
De wijfjes hebben meestal drie paar melkklieren. Een tot vier jongen (meestal twee of drie) jongen worden na ongeveer 60 dagen geboren. De jongen worden tijdens het eerste of tweede levensjaar geslachtsrijp. Ze worden in gevangenschap tot 15 jaar oud.
[bewerk] Vijanden
De natuurlijke vijanden van dwergmaki's zijn uilen en lokale roofdieren.
De grootste menselijke bedreiding voor deze dieren is vandaag de dag vernietiging van hun leefgebied; vaak overleven ze alleen nog in natuurgebieden.
[bewerk] Indeling
Dwergmaki's worden momenteel ingedeeld in 23 soorten en vijf geslachten. Dat aantal is echter sterk toegenomen sinds 1993, toen de tweede editie van Mammal Species of the World verscheen. Daarin werden slechts zeven soorten in vier geslachten opgenomen. Al snel werd Mirza echter een apart geslacht, toen nog met één soort. In 1998 werd de eerste nieuwe soort beschreven, Microcebus ravelobensis. In 2000 verdubbelde het aantal soorten door één aflevering van het International Journal of Primatology: drie katmaki's (Cheirogaleus) werden uit de synonymie gehaald en er werden twee nieuwe beschreven, en twee muismaki's (Microcebus) werden uit de synonymie gehaald en er werden drie nieuwe soorten beschreven. In 2001 nam dankzij Colin Groves' invloedrijke werk Primate Taxonomy het aantal soorten nog met vier toe: de drie ondersoorten van de vorkstreepmaki's (Phaner) werden aparte soorten, net als een muismaki. In 2005 werden nog een nieuwe Mirza-soort, Mirza zaza, en een nieuwe muismaki, Microcebus lehilahytsara, beschreven. In 2006 werden nog eens vier nieuwe muismaki's beschreven.
De familie omvat de volgende soorten:
- Geslacht Allocebus
- Pluimoorkatmaki (Allocebus trichotis)
- Geslacht Bugtilelemur †
- Bugtilelemur mathesoni †
- Geslacht Katmaki's (Cheirogaleus)
- C. medius-groep
- Cheirogaleus adipicaudatus
- Vetstaartkatmaki (Cheirogaleus medius)
- C. major-groep
- Cheirogaleus crossleyi
- Grote katmaki (Cheirogaleus major)
- Cheirogaleus minusculus
- Cheirogaleus ravus
- Cheirogaleus sibreei
- C. medius-groep
- Geslacht Muismaki's (Microcebus)
- Microcebus berthae
- Microcebus griseorufus
- Microcebus jollyae
- Microcebus lehilahytsara
- Microcebus mamiratra
- Microcebus mittermeieri
- Dwergmuismaki (Microcebus murinus)
- Kleine dwergmuismaki (Microcebus myoxinus)
- Goudbruine muismaki (Microcebus ravelobensis)
- Rode muismaki (Microcebus rufus)
- Microcebus sambiranensis
- Microcebus simmonsi
- Microcebus tavaratra
- Geslacht Mirza
- Coquereldwergmaki (Mirza coquereli)
- Mirza zaza
- Geslacht Vorkstreepmaki's (Phaner)
- Phaner electromontis
- Phaner furcifer
- Vorkstaartmaki (Phaner pallescens)
- Phaner parienti
| Families van primaten |
|---|
|
Dwergmaki's – Maki's - Wezelmaki's - Indriachtigen - Vingerdieren - Lori's en verwanten - Galago's - Spookdiertjes - Kapucijnapen en klauwaapjes - Grijpstaartapen - Saki's en verwanten - Apen van de Oude Wereld - Gibbons - Mensapen en mensachtigen |
