Driedistel
| Driedistel | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||||||
| Taxonomische indeling | ||||||||||
|
||||||||||
| Soort | ||||||||||
| Carlina vulgaris | ||||||||||
 |
De driedistel (Carlina vulgaris) is een monocarpische tweejarige plant die behoort tot de Composietenfamilie. De driedistel staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als vrij zeldzaam en matig afgenomen. De naam driedistel heeft de plant te danken aan het feit dat er vaak planten voorkomen met drie bloemhoofdjes. Ze is hemikryptofyt.
Inhoud |
[bewerk] Beschrijving
De plant wordt in Nederland 15 tot 45 cm hoog en heeft een roodachtige, rechtopstaande, viltige stengel. Op andere plaatsen kan de plant overigens hoger worden, de Flora van Noord-Amerika geeft tot 80 cm op[1]. De bochtige bladeren zijn lancetvormig en stekelig getand. De driedistel bloeit in Nederland in augustus en september met een klein aantal hoofdjes. Een hoofdje is 2 tot 5 cm breed en de bodem is met stevige haren bezet. De binnenste omwindselbladen zijn strogeel. De pappus bestaat uit een ring van veervormige haren[2]. Bij nat weer zijn de bloemhoofdjes gesloten en gaan bij droog weer open. Dit blijven ze ook doen nadat ze uitgebloeid zijn. De afgestorven plant blijft ook na de herfst vaak nog verdroogd overeind staan. De vrucht is een nootje met vruchtpluis.
[bewerk] Taxonomie
Ondersoorten:
- ssp longifolia
- ssp vulgaris
[bewerk] Verspreiding
De plant komt voor in Eurazië. In Europa komt ze noordelijk voor tot in Zweden en Finland. Zuidwaarts komt ze voor in Frankrijk tot aan de Pyreneen, Italië en Bulgarije. Westelijk loopt haar verspreidingsgebied tot Ierland, oostelijk tot de Kaukasus en voorbij de Oeral tot in Siberië[3]. In Noord-Amerika is ze in het noordoosten geintroduceerd.
[bewerk] Ecologische aspecten
De driedistel komt op open zonnige plaatsen tussen het gras voor op droge, kalk- of leemhoudende grond. In de duinen komt de plant vooral voor op de hellingen en in de droge valleien. Ze behoort tot de plantengemeenschap Mesobromion. Ze groeit als pioniervegetatie op droge voedselarme (basische) bodem en op grasland op droge voedselarme basische bodem[2]
Het tweejarig zijn van de plant is niet absoluut. Onder laboratorium condities bleken de planten ook zonder koude periode tot bloei te kunnen komen[4]. Zij rapporteren echter ook planten die er meer dan zeven jaar over doen om tot hun eenmalige bloei te komen.
De bloeiende plant wordt bezocht door vlinders, bijen en hommels. Ze is voedselplant voor de rupsen van Calyciphora albodactylus, Hellinsia carphodactyla en Metzneria aestivella. De rupsen van Agonopterix nanatella nestelen zich in de opgerolde bladeren van de dridistel, de rups van Metzneria aestivella overwintert en ontwikkelt zich in de bloemhoofdjes.
[bewerk] Gebruik
De driedistel wordt wel als alternatief voor de artisjok gebruikt.
De driedistel wordt tot op heden af en toe in de homeopathie gebruikt. In het verleden werd ze uitgebreider als geneesmiddel gebruikt. Ook werd ze als salade en samen met Valeriana als liefdesmiddel gebruikt.
[bewerk] Buitenlandse namen
- Duits: Kleine Eberwurz, Gemeine Golddistel
- Engels: Carline thistle
- Frans: Carline vulgaire
[bewerk] Referenties
- ↑ Flora Of North America
- ↑ 2,0 2,1 Heukels Flora van Nederland, 22e editie
- ↑ http://linnaeus.nrm.se/flora/di/astera/carli/carlvulv.jpg
- ↑ The control of flowering in the monocarpic perennial Carlina vulgaris, 1991, door PGL Klinkhamer, TJ de Jong en E. Meelis, 1991
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Carlina vulgaris op Wikimedia Commons. |
