Dikke darm

De dikke darm of het colon is het gedeelte van de darm dat via de ileo-caecale klep (klep van Bauhin) aansluit op de dunne darm en dat loopt tot aan de endeldarm (rectum).

Inhoud 1 Opbouw dikke darm 2 Opbouw darmwand 3 Functie 4 Afwijkingen ter hoogte van de dikke darm 5 Beeldvorming 6 Zie ook

[bewerk] Opbouw dikke darm

• blinde darm (caecum) met appendix vermiformis
• colon
  • colon ascendens: het deel van het colon dat van rechtsonder in de buik naar rechtsboven in de buik loopt
  • flexura dextra (rechter bocht)
  • colon transversum: dwarse deel, loopt in het bovenste deel van de buik van rechts naar links
  • flexura sinistra, linker bocht
  • colon descendens: loopt van linksboven naar linksonder in de buik
  • colon sigmoideum of sigmoid, het S-vormig deel dat overgaat in het rectum.
• endeldarm (rectum): het laatste stuk tussen de dikke darm (colon) en de anus.

[bewerk] Opbouw darmwand

De lagen van de dikke darm zijn van binnen (lumen) naar buiten:

• Tunica mucosa
  • Epitheel (met slijmbekercellen)
  • Lamina propria mucosae (met folliculus lymphaticus solitarius)
  • Lamina muscularis mucosae
• Tela submucosa
• Tunica muscularis
  • Stratum cirulare
  • Stratum longitudinale
• Tela subserosa
• Tunica serosa

De dikke darm is gekenmerkt door zijn haustraties. Dit zijn plooien die de darm langs de buitenzijde om de paar centimeter lijkt in te snoeren. Aan de binnenzijde zien we dat deze haustraties de plicae semilunaris coli vormen, een soort halvemaanvormige flapjes die ter hoogte van elke haustratie drie plicae vormen en zo de indruk geven dat de darmholte (lumen) driehoekig is.

[bewerk] Functie

In de dikke darm bevinden zich zeer veel bacteriën die de laatste afbraak doen van de stoffen die zich op dat moment in de darm bevinden. Zij doen de omzetting van urobilinogeen tot stercobiline, de bruine galkleurstof die aan de ontlasting de bruine kleur geeft.
Het is ook vooral in de dikke darm dat het water uit de laatste afvalresten wordt gehaald en in het lichaam wordt opgenomen. De pH-waarde in de colon ligt tussen 5,5 en 7 (neutraal tot licht zuur).

[bewerk] Afwijkingen ter hoogte van de dikke darm

• Infectie en ontsteking:
  • inflammatory bowel diseases (IBD)
    • colitis ulcerosa
    • ziekte van Crohn
  • infectieuze enterocolitis
  • diverticulitis
• Aangeboren en verworven afwijkingen:
  • metaplasie
  • divertikels
  • stenosen
  • ziekte van Hirschsprung
  • coloncarcinoom
  • poliepen
  • hemangiomen
• Functiestoornissen:
  • darmobstructie
    • mechanische ileus
    • adynamische ileus
    • obstructie-ileus
  • darmperforatie
  • invaginatie
  • diarree
  • short bowel syndrome
  • spastisch colon synoniem voor irritable bowel syndrome (IBS)
• kolieken
• Vasculaire stoornissen
• Fecalomen

[bewerk] Beeldvorming

De dikke darm kan op verschillende manieren worden onderzocht:

• sigmoidoscopie of colonoscopie: bijna altijd de meest informatieve onderzoeken. Er wordt direct in de darm gekeken met een flexibele endoscoop.
• blanco radiografie (RX) van het abdomen (buikoverzichtsfoto) geeft meestal maar heel weinig informatie.
• radiografie (RX) met contrastvloeistof. Goede informatie maar meestal minder dan colonoscopie.
• computertomografie (CT-scan) Zelden zinvol behalve bij vermoeden van processen buiten de darm.
• kernspintomografie (=MRI-scan) Zelden zinvol behalve bij vermoeden van processen buiten de darm

[bewerk] Zie ook

• gasto-intestinaal stelsel
• darm
• colonoscopie/endoscopie

{{{afb_links}}}	Maag-darmstelsel	{{{afb_rechts}}}
Mond - Pharynx - Slokdarm - Maag - Alvleesklier - Galblaas - Lever - Dunne darm - Dikke darm - Endeldarm - Anus