De drie wetten van de robotica
De wetten van de robotica zijn expliciet ingebouwde, dwingende gedragsregels van de fictieve robots, die voorkomen in het universum van de sciencefiction-auteur Professor Isaac Asimov en zijn opvolgers. Het gedrag dat hieruit voortvloeit, staat onvoorwaardelijk boven elk ander gedrag.
[bewerk] Oorspronkelijke drie wetten
De oorspronklijke drie wetten van de robotica (de Calviniaanse religie)
- Eerste Wet
- Een robot mag een mens geen letsel toebrengen of door niet te handelen toestaan dat een mens letsel oploopt.
- Tweede Wet
- Een robot moet de bevelen uitvoeren die hem door mensen gegeven worden,
behalve als die opdrachten in strijd zijn met de Eerste Wet.
- Derde Wet
- Een robot moet zijn eigen bestaan beschermen, voor zover die bescherming niet in strijd is met de Eerste of Tweede Wet.
[bewerk] Nulde wet
Later formuleerden Robot Daneel Olivaw en Robot Giskard Reventlov een nieuwe wet, die naar hun oordeel van meet af aan lag besloten in de eerste wet. Omdat deze wet boven de eerste staat, noemden zij hem de "Nulde Wet" (de Giskardiaanse reformatie).
- Nulde Wet
- Een robot mag geen schade toebrengen aan de mensheid, of toelaten dat de mensheid schade toegebracht wordt door zijn nalatigheid.
Gevolg voor de andere wetten:
- Een robot mag een mens geen letsel toebrengen of door niet te handelen toestaan dat een mens letsel oploopt behalve als dit de Nulde Wet zou schenden.
- Een robot moet de bevelen uitvoeren die hem door mensen gegeven worden, behalve als die opdrachten in strijd zijn met de Nulde Wet of de Eerste Wet.
- Een robot moet zijn eigen bestaan beschermen, voor zover die bescherming niet in strijd is met de Nulde, Eerste of Tweede Wet.
[bewerk] Literatuur
Asimovs wetten spelen een belangrijke rol in al zijn robotboeken. Ook door diverse andere auteurs zijn ze opgepakt als een belangrijk thema:
- Terry Pratchett, The Dark Side of the Sun (1976)
- Aliens (film, 1986)
- Roger Williams, The Metamorphosis of Prime Intellect (1994)
