Cum hoc ergo propter hoc
Cum hoc ergo propter hoc (Latijn voor "met dit, dus omwille van dit") is een drogreden waarbij twee gebeurtenissen die samen optreden verkeerdelijk voorgesteld worden als oorzaak en gevolg. Een verband wordt dus ten onrechte voorgesteld als een oorzakelijk verband.
Bijvoorbeeld:
- Tieners gaan veel uit.
- Tieners hebben puistjes.
- Dus: uitgaan veroorzaakt puistjes.
Soms is het verband gewoon toeval, zoals hierboven, soms kan een derde gebeurtenis de oorzaak zijn van beide gebeurtenissen.
Bijvoorbeeld:
- Er is een sterk verband tussen de verkoop van roomijs en de misdaadcijfers.
- Dus: roomijs veroorzaakt misdaad.
Dit is een "cum hoc ergo propter hoc" drogreden, omdat in de werkelijkheid warmte zowel de verkoop van roomijs als de misdaad bevordert (waarschijnlijk doordat de warmte mensen prikkelbaarder maakt).
Soms worden oorzaak en gevolg gewoon verwisseld: Bijvoorbeeld:
- Mensen die in een rolstoel zitten hebben meer ongevallen gehad dan gemiddeld..
- Dus: mensen in een rolstoel lopen meer risico.
Natuurlijk is het omgekeerd: mensen die een ongeval hebben zitten daarom vaker in een rolstoel. Zie ook: Omkering van oorzaak en gevolg.
[bewerk] Humoristisch voorbeeld
Hier is een voorbeeld uit de animatiereeks The Simpsons (Seizoen 7, "Much Apu about Nothing"):
- Homer: Geen beer te zien. De "Beerpolitie" werkt blijkbaar wel heel goed!
- Lisa: Dat is een speculatieve redenering, papa.
- Homer: Bedankt, liefje.
- Lisa: Met die logica zou ik kunnen beweren dat deze rots hier de tijgers weghoudt.
- Homer: O, hoe werkt dat dan?
- Lisa: Het werkt niet.
- Homer: Uh-huh.
- Lisa: Het is maar een domme rots. Maar ik zie nergens tijgers, jij wel?
- Homer: Lisa, ik wil die rots van jou kopen.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Cum Hoc, Ergo Propter Hoc in de Fallacy Files door Gary N. Curtis (Engelstalig)
- Non Causa Pro Causa in de Fallacy Files door Gary N. Curtis (Engelstalig)
