Overleg:Citaatrecht

I.v.m. de discussie over citaten. Volgens mij is een fragment, zeg 10 seconden, uit een muziekstuk overduidelijk een citaat. Het is dan legaal om fragmenten uit een album op Wikipedia te zetten. Of ze er bij Buma en cornuiten blij mee zijn, ik denk het niet, maar ik zie niet waarom zoiets niet legaal zou zijn. Danielm 21 jul 2004 21:25 (CEST)

Ik kan enkel vaststellen dat bij de FAQ van SABAM te lezen is;[1]

Klopt het dat geen toelating vereist is wanneer ik slechts een beperkt aantal seconden of maten van het muziekwerk on line gebruik ?

Neen. Dit blijft een hardnekkig gerucht dat echter op niets slaat. Vanaf het ogenblik dat een muziekwerk herkenbaar aan het publiek wordt aangeboden is hiervoor een toelating nodig, ongeacht de duurtijd.

Walter 21 jul 2004 21:38 (CEST)

Interessant... Ik heb de relevante wetten even nagelezen. De wet in .be zegt:

Korte aanhalingen uit een werk dat op geoorloofde wijze openbaar is gemaakt, ten behoeve van kritiek, polemiek of onderwijs, of in het kader van wetenschappelijke werkzaamheden maken geen inbreuk op het auteursrecht, voor zover zulks geschiedt overeenkomstig de eerlijke beroepsgebruiken en het beoogde doel zulks wettigt. De aanhalingen bedoeld in het vorige lid moeten de bron en de naam van de auteur vermelden.

De wet in .nl zegt:

"[1.] Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd het citeren uit een werk in een aankondiging, beoordeling, polemiek of wetenschappelijke verhandeling, mits:"

1°. het werk waaruit is geciteerd rechtmatig openbaar gemaakt was;

2°. het citeren in overeenstemming is met hetgeen naar de regels van het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs geoorloofd is en aantal en omvang der geciteerde gedeelten door het te bereiken doel zijn gerechtvaardigd;

3°. de bepalingen van artikel 25 in acht worden genomen, en

4°. de bron op duidelijke wijze wordt vermeld, alsmede de aanduiding van de maker, indien deze in de bron voorkomt.

Hmmm.... Voer voor een jurist... Danielm 21 jul 2004 21:56 (CEST)

Volgens http://www.cedar.nl/musicopy/faq.html mag je alleen het notenschrift citeren, niet de opname. Danielm 21 jul 2004 22:12 (CEST)

Nee, dat staat er niet. Wat er staat is dat het uitmaakt waarvoor het materiaal gebruikt wordt, niet dat het uitmaakt welk type van materiaal wordt gebruikt. - André Engels 21 jul 2004 22:22 (CEST)

Het is niet zo gek dat de genoemde FAQ's zeggen dat online muziek laten horen niet mag, al is het maar een paar seconden. 99 van de 100 keer worden muziekjes alleen gebruikt om een site 'op te leuken' - en dat valt niet onder het citaatrecht. Gebruik van een paar seconden muziek om de Wikipedia-lezer te informeren over de stijl de muziek is wat anders. Maar of een wikipedia artikel gerekend kan worden als "beoordeling" of "wetenschappelijke verhandeling" is zeer de vraag. Johan Lont 22 jul 2004 09:27 (CEST)

[bewerk] Oud

Oud wetsartikel weggehaald en vervangen door huidige regeling: – empoor 9 jan 2006 19:27 (CET)

[1.] Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet beschouwd het citeren uit een werk in een aankondiging, beoordeling, polemiek of wetenschappelijke verhandeling, mits: 1°. het werk waaruit is geciteerd rechtmatig openbaar gemaakt was; 2°. het citeren in overeenstemming is met hetgeen naar de regels van het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs geoorloofd is en aantal en omvang der geciteerde gedeelten door het te bereiken doel zijn gerechtvaardigd; 3°. de bepalingen van artikel 25 in acht worden genomen, en 4°. de bron op duidelijke wijze wordt vermeld, alsmede de aanduiding van de maker, indien deze in de bron voorkomt. [2.] Waar het geldt een kort werk of een werk als bedoeld in artikel 10, eerste lid onder 6°., onder 9°. of onder 11°. mag voor hetzelfde doel en onder dezelfde voorwaarden als genoemd in het eerste lid het gehele werk, in zodanige verveelvoudiging dat deze door haar grootte of door de werkwijze volgens welke zij is vervaardigd een duidelijk verschil vertoont met het oorspronkelijke werk, worden overgenomen. [3.] Onder citeren wordt in dit artikel mede begrepen het citeren uit in een dag-, nieuws- of weekblad of tijdschrift verschenen artikelen in de vorm van persoverzichten. [4.] De bepalingen van dit artikel zijn mede van toepassing ten aanzien van het citeren in een andere taal dan de oorspronkelijke. [5.] Wij behouden Ons voor bij algemene maatregel van bestuur nader te bepalen wat in het eerste lid onder 2°. is te verstaan onder "naar de regels van het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs geoorloofd".

[bewerk] Citaat in Citaatrecht

Hoe ironisch dat in een tekst die citaatrecht uitlegt, een tekst wordt geciteerd (geparafraseerd) zonder bronvermelding. Vergelijk de voorbeelden genoemd op Ius mentis over het Rijksmuseum, de band en het afkraken van het boek met de voorbeelden hier van het museum, de band en de criticus. Wel heel toevallig die voorbeelden!

De voorbeelden 'schilderij/nieuwsbericht/aankoop/museum', 'aankondiging/optreden/band/stukjes-muziek' en 'boek' komen in dezelfde volgorde voor op 'Ius mentis'. Waarschijnlijk is het idee om die situaties als voorbeeld te gebruiken ontleend aan de tekst van Ius mentis. Het zou netter geweest zijn, als dat vermeld was, of als andere voorbeelden gebruikt waren. Naar mijn mening gaat het hier niet om een citaat, maar daar valt over te twisten. Ik zal wel eens kijken of ik nieuwe voorbeelden kan verzinnen, dan is dat ook opgelost. Johan Lont 6 jul 2006 18:18 (CEST)

[bewerk] Citaatrecht en Wikipedia

Ik heb geen verstand van rechten, maar ik had eerder begrepen dat afbeeldingen niet onder het citaatrecht vallen - dit is, indien ik mij één en ander goed herinner, de reden dat tv-series, computerspellen et cetera op de Nederlandse wiki vaak niet voorzien zijn van bijvoorbeeld een schermkiekje of hoesillustratie.

De huidige tekst van deze sectie doet voorkomen dat dergelijke illustraties wel toegestaan zijn en is dus in tegenspraak met zo niet de wetgeving op dit vlag, dan wel bestaand beleid op Wikipedia. Lees ook Wikipedia:Beleid voor gebruik van media.

Volgens mij is dit ook de reden dat veel Engelse artikelen over een litterair of anderszins creatief werk een afbeelding bevatten om het besprokene te illustreren, terwijl de Nederlandse versie volledig "kaal" is. (Dit is ook de reden dat ik werken van litteraire of artistieke aard over het algemeen opzoek op de Engelse wiki.)

Shinobu 3 nov 2006 16:51 (CET)

Wetgeving is niet het grootste probleem, maar citaatrecht verdraagt zich slecht met de hier gebruikte GFDL. Op de nl-wiki hebben we daarom gekozen om geen beroep toe te laten op citaatrecht voor wat betreft afbeeldingen. - B.E. Moeial 3 nov 2006 16:57 (CET)

De opmerking van gebruiker Bemoeial stemt niet overeen met hoe ik het me herinner. Ik heb op Wikipedia heel vaak de discussie gehoord over Fair use en het besluit om op de Nederlandstalige wikipedia geen gebruik van afbeeldingen op basis van "Fair use" te accepteren. De begrippen "Fair use" en "Citaatrecht" zijn vergelijkbaar, maar niet identiek. De doeleinden die onder "Fair use" zijn te scharen zijn wat ruimer dan de doeleinden waarvoor de Nederlandse auteurswet het toestaat om een werk te citeren.

Als je bijvoorbeeld een artikel schrijft over een bedrijf of merkartikel en je zet daar een plaatje bij van het logo van dat bedrijf, kun je dat met het "Fair use" begrip rechtvaardigen, maar niet met het citaatrecht. Dat is dus op deze Wikipedia niet toegestaan. Het gebruiken van een afbeelding op basis van het citaatrecht is alleen mogelijk als je het "citeert" "ten behoeve van kritiek, polemiek, recensie, onderwijs". Dus als je een bespreking geeft van datgene wat op het plaatje te zien is. Het artikel Karel Appel is daar een voorbeeld van.

Een afbeelding van een boekomslag zou mijns inziens gebruikt kunnen worden op basis van het citaatrecht, als dat nodig is om het werk van een omslagontwerper te bespreken. Niet om het artikel over het boek te verfraaien. Zie verder ook Fair use. Johan Lont 3 nov 2006 17:23 (CET)