Diesellokomotiv
From Wikipedia
Een Diesellokomotiv is een Iesenbahnfohrtüüch, wat vun een Wärmemotoor andrieven ward un im Gegensatz to'n Drievwagen keen Lüüd befördern deiht.
De Diesellokomotiv is hüüt de häufigste Art von Lokomotiv, un so is dat meist 'n beten verwunderlich, wat eerst 1880 dat erste dat erste Scheenenfohrtüüch mit Benzinmotoor bi Hanomag buut worden is. Dat grote Probleem weer de Knööföverdragung; de Dieselmotor kunn nich unner Last starten un löppt bloots mit een recht konstante Dreihzahl. Also bruukt man een Kupplung un een Getriebe. Dat sünd de wichtigsten Arten von Knööföverdragung:
Dieselmechanisch: Heer gifft dat, as bi dat Auto, een Getriebe mit Tahnräders un mehrere Gänge. Dat wart hüüt nich mehr verwendet un gifft dat bloots noch in ole Lüttlokomotiven.
Dieselpneumaatisch: Heervun geef dat blots een Lokomotiv, de V3201, wat 1927 buut worden is. Disse Lok haar een groten Propeller, wo de Luft tohopenpresst un in Zilinders drückt hett, as den Damp bi de Damplokomotiv.
Dieselhüdraulisch: Dat sünd hüüt de meesten Loks von de Düütsche Bahn. Heer beweegt de Motoor een Turbine, wat denn een Ölkreisloop bewegt wo een anner Turbine andrievt un so de Knööf na de Räders bracht waart. Ok bi disse Getriebe gifft dat Wandler, also Gänge, so dat man ünnerschiedlich gau foohrn kann. Disse Getriebe sün recht lütt un licht un hem een gooden Wirkungsgrad, man se sünd ook recht komplizeert.
Dieselelektrisch: Heer drievt de Motoor een groten Generator an, un mit de Strom vun dissen Generator loopt denn Elektromotoors an de Achsen. Dat hett nich son gooden Wirkungsgrad, is ober einfach, un dat hem de meesten Loks int Uutland, man ook veel moderne Loks bi uns.
Erst in de 30er Johr vun dat 20. Johrhunnert geev dat de ersten Diesellüttlokomotiven (Kö) in Serie. In disse tied waarn in de USA all groote Dieselloks buut. In'n Krieg geev dat bi uns de ersten grooten Dieselloks föör de Wehrmacht. Un in de 50er un 60er Johr mook de Düütsche Bundesbahn een grootes Diesellokprogramm. Domols weern Loks as de V60, V100, V160 un V200 buut. In de DDR fung dat in de 60ers an, un door waarn denn ook grote Loks ut Russland liefert (V200(ost), 232). Hüüt waarn veel niee Loks vun de veeln Privaatbohnen bruukt, un ook in Asien waarn Dieselloks köft. Een wichtige norddüütsche Firma föör Dieselloks is Vossloh in Kiel (fröher MaK).
