Kruusweeg
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Valkebergs aan te hawte.
'ne Kruusweeg (Latien: Via Crucis of Via Dolorosa) ies de weeg dae Jezus leep mèt 't kruus op zien sjouwersj, woa hae later zelf aan zou weure opgehange. De route begoes bie de plaats woa Pontius Pilatus rech houw gesjproke en eindigde op de plaats van de krusiging: Golgotha (Marcus 15:20-22). Oet de late Mieddelièwe sjtamp 't religieus gebruuk um eine baeweeg te loupe langs de vièrtièn sjtasies woa-op de liejensweeg van Jezus ies oetgebeeld. Diet deit me ónder andere op Goje vriedig. In de meiste katholieke kèrke hingk 'ne kruusweeg, gesjilderd of gebeeldhouwd. In de kèrk van Wilder hingk eine mèt 16 sjtasies. Op de 1e ies hie, door sjilder Aad de Haas 't verraod van Judas van Jezus, in de oliefhaof, oetgebeeld en op de lètste sjteit de verriesenis gesjilderd. Kruusweegsjtasies kómme ouch in de boeteloch veur. In kloastertuine, bieveurbeeld in Keer en op de Sjaatsberg bie de Kloes in Walem.
De 14-deilige kruusweeg begint mèt de veroordeiling door Pilatus en eindig mèt de graaflègking. 't Aantal vièrtièn ies vasgelag door paus Clemens XII (paus van 1730-1740). De sjtasies zint:
| I. | Jezus weurt ter doad veroordeild. |
| II. | Jezus nump 't kruus op zien sjouwersj. |
| III. | Jezus vèlt veur 't ièrsj ónder 't kruus. |
| IV. | Jezus tref zien Heilige Mam. |
| V. | Simon van Cyrene hölp Jezus bie 't drage van 't kruus. |
| VI. | Veronica druèg 't geziech van Jezus aaf. |
| VII. | Jezus vèlt veur de twiède kièr. |
| VIII. | Jezus truès de hulende vrouwe. |
| IX. | Jezus vèlt veur de driede kièr. |
| X. | Jezus weurt van zien kleijer berouf. |
| XI. | Jezus weurt aan 't kruus genageld. |
| XII. | Jezus sjtörf aan 't kruus. |
| XIII. | Jezus weurt van 't kruus aafgenómme. |
| XIV. | Jezus weurt in 't graaf gelag. |
'n Aafbeelding van Christus aan 't kruus en de treurende Maria en Sint Jan aan beids kent, weurt Calvarie of triomfkruus geneump.
