Basa Jawa
Saka Wikipédia, Ènsiklopédhi Bébas ing basa Jawa / Saking Wikipédia, Bauwarna Bébas mawi basa Jawi
| Basa Jawa, Basa Jawi | |
|---|---|
| Dipituturaké ing: | Jawa (Indonesia), Suriname, Kaledonia Baru |
| Cacah Panutur: | 80 - 100 yuta |
| Ing donya urutan ping: | 11 |
| Rumpun Basa Klasifikasi: |
Austronesia Melayu-Polinesia |
| Status Resmi | |
| Basa Resmi ing: | Hindhia-Walanda (Jawa) |
| Dijabel wiwit taun: | 1942 |
| Kodhe Basa | |
| ISO 639-1 | jv |
| ISO 639-2 | jav |
| SIL | JAN, JVN, JAS, OS, TES |
Basa Jawa iku kagolong basa Austronesia, ya kuwi basa-basa sing dienggo sawarna-warnane bangsa pribumi ing kapulowan sakidul-wetaning benua Asia. Basa Jawa kasebar mulai pucuk kulon pulo Jawa, Banten nganti pucuk wetan Banyuwangi. Saliyane iku, Basa iku kasebar ning Walanda, Suriname, Curacao lan ing Kaledonia Baru. Saliyane kuwi Basa Jawa ya dituturake ing Malaysia, Sumatera nganti Irian Jaya.
Basa Jawa ya dadi kontributor paling gedhe kanggo pengembangan Basa Indonesia. Sanajan dudu basa resmi ing pamarentahan, Basa Jawa iku duwe pengaruh ketimbang basa-basa liyane kayata ing kosakata, lan istilah-istilah sing kadangkala nganggo istilah Jawa.
[sunting] Dhalek-dialek Basa Jawa
Basa Jawa iku akeh banget cara pituturane. Ana dialek sosial sing dibagi miturut hirarkhi saka kasar tekan alus dadi :
- ngoko
- madya
- krama
Dumuken Basa Jawa Ngoko - Basa Inggris iki, yaiku sethithik terjemahan saka Basa Jawa Ngoko Andhap tumuju Basa Inggris.
ana basa sing mligi digunakake kanggo keperluan resmi karaton
- bagongan (dianggo neng kraton ngayogyakarta adiningrat)
- kedhaton (dianggo neng kraton surakarta adiningrat)
- basa walikan (basa jawa prokem)
inggih punika basa sing diganti aksara konsonane miturut urutan HONOCOROKO. contone : DAGADU ( artine matamu), JAPE METHE (artine cahe dewe), lsp.
Saliyane kuwi, ana dialek sing didasarke tlatahe lan ora sekabehe dialek jawa kuwi dimangarteni karo kabeh wong Jawa. Dhialek-dhialek kuwi miturut ahli basa : E.M. Uhlenbeck, 1964, neng bukune A Critical Survey of Studies on the Languages of Java and Madura, The Hague: Martinus Nijhoff, dikelompokaken dadi 3 (telu) rumpun yaiku :
- Rumpun basa Jawa kulon :
- Dialek Banten (utawa Jawa Serang)
- Dialek Cirebonan (Indramayu-Cirebon)
- Dialek Tegal (Brebes nganti Pemalang)
- Dialek Banyumasan (Purwokerto, Cilacap lan Banyumas)
Kelompok ing nduwur kae biasane disebut basa Jawa ngapak ngapak utawa basa penginyongan.
- Rumpun basa Jawa Tengah :
- Dialek Pacitan
- Dialek Pekalongan
- Dialek Semarangan
- Dialek Kedu
- Dialek Surakarta
- Dialek Yogyakarta
- Dialek Madiun
- Dhialek Pantai Utara Timur (Jepara, Rembang, Kudus, Grobogan)
- Dialek Blora
Kelompok ing nduwur kae biasane disebut basa Jawa baku.
- Rumpun basa Jawa wetanan :
- Dialek Tuban-Bojonegoro
- Dialek Surabayan
- Dialek Malangan
- Dialek Lumajang
- Dialek Tengger
- Basa Osing Banyuwangen
Kelompok ing nduwur kae biasane disebut basa Jawa timuran.
[sunting] Sastra lan Tata Basa Jawa Pepak
- Sastra Jawa
- Aksara Jawa
- Paribasa lan Saloka Jawa
- Bausastra (Kamus)
- Ejaan
- Etungan
- Penacat
- Penyandra
- Pisuhan
- Takeran
- Pulosoro
- Pranata Cara
[sunting] Mugi mirsani
Artikel punika taksih tulisan rintisan (stub). Sinten kémawon ingkang kagungan karep mbenakaken, sumangga kémawon.
