OSI
Izvor: Wikipedija
OSI model je apstraktni opis svih mogućih funkcija računalne mrežne komunikacije, predstavljen u obliku sedam slojeva.
- Fizički sloj definira električka i fizička svojstva mrežnih uređaja (mrežnih adaptera - engleski termin u širokoj uporabi je NIC - network interface card) . Definiraju se naponski nivoi, broj pinova na konektorima (odnosno parica u kablovima), ili debljina opleta koaksijalnog kabla. Mrežne kartice (integrirane na matičnoj ploči ili samo utaknute u sabirnicu na matičnoj ploči), hub-ovi i repeater-i su primjeri uređaja na fizičkom sloju OSI modela.
- Podatkovni sloj se brine za razmjenu podataka između mrežnih uređaja, i za detekciju/korekciju možebitnih grešaka na fizičkom sloju. Uređaji komuniciraju pomoću "hard-kodiranih" adresa (MAC adrese kod ethernet mrežnih uređaja), i komunikacija na ovome nivou je moguća samo unutar lokalnih mreža. Preklopnici (switchevi) su uređaji koji "rade" na podatkovnom sloju, jer oni čuvaju u memoriji MAC adrese svih mrežnih uređaja koji su spojeni na njih, i kad do njih dođe paket, oni pročitaju adresu polaznog i odredišnog uređaja iz zaglavlja, te ostvaruju električnu vezu između ta dva uređaja.
- Mrežni sloj - Na internetu je ogroman broj računala, a mi ih raspoznajemo po njihovim imenima u obliku ime.domena.vršna_domena (npr. hr.wikipedia.org :-) Naravno, taj sustav je napravljen radi ljudi, i takozvani DNS serveri pretvaraju takve upite web preglednika u IP adrese, po trenutno važećem IPv4 standardu u adresu tipa x.y.z.q, gdje su x,y,z i q brojevi od 0 do 255. Ali kao što znamo, mrežne kartice u računalima nemaju IP adrese, nego MAC adrese. To znači da je potreban još jedan sloj, koji će pretvoriti IP adrese u MAC adrese. Kad bi svako računalo na internetu imalo tablicu pretvaranja IP adresa u MAC adrese, to bi bilo vrlo nepraktično, iz više razloga, kao što su veličina tablice, onda dodavanje novih adresa, pa je smišljeno drugo rješenje. Na svakom segmentu mreže (subnetu) postoji usmjernik (router), koji posjeduje tablicu usmjeravanja. Pakete koji dođu do njega, a cilj im nije na lokalnom mrežnom segmentu on prosljeđuje dalje, a pakete koji su namijenjeni lokalnoj mreži, prosljeđuju se na lokalnu mrežu. Kako se to izvodi? Jednostavno, dok ostali uređaji na mreži imaju jedan mrežni adapter (NIC), usmjernik ima dva. Jedan je povezan na lokalnu mrežu, a drugi na vanjsku, pa usmjernik pakete koje dobije na lokalnoj mreži a koji su namijenjeni vanjskom svijetu upućuje van, a pakete iz vanjskog svijeta upućene lokalnoj mreži upućuje unutra.
- Transportni sloj vodi računa o paketima koji putuju između dva računala. Primjeri protokola na transportnom sloju su TCP i UDP. Ako se neki paket "zagubi" na putu, TCP će tražiti da se ponovo pošalje, pa je stoga pogodan za razmjenu podataka za koje je integritet podatak na višoj razini od brzine prijenosa. S druge UDP nema kontrolu da li se poneki paket zagubio, pa je zgodan za multimedijalne aplikacije, gdje nije toliko bitno da li se zagubi poneki paket, nego je bitna brzina komunikacije.
- Sloj sesije bavi se uspostavom veze između krajnjih korisnika, i sinkronizacijom iste. Najlakše ga je objasniti kod videa preko interneta, gdje ne želimo imati ton bez sliku, ili sliku bez tona, ili oboje ali bez sinkronizacije. Za to se brine session sloj.
- Prezentacijski sloj podaci koji se koriste na raznim računalima se kodiraju na razne načine (little-endian, big-endian), txt datoteke na Mac-u, Unixu i Windowsima na različite načine označavaju prelazak u novi red, sve takve konverzije se izvode (ukoliko su implementirane) na prezentacijskom sloju.
- Aplikacijski sloj na ovom sloju programer koristi API-je kojima ostvaruje mrežnu komunikaciju s određenom svrhom, a da pritom ne mora voditi računa o nižim slojevima, za koje se brine operativni sustav. Primjeri protokola na ovom sloju su HTTP, FTP, telnet, SMTP, NNTP, ima ih još puno...
