یپرم‌خان
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
یپرم خان ارمنی یا یپرم داویدیان گانتساسکی Yeprem Khan در سال ۱۸۶۸ میلادی در روستایی در نزدیکی شهر گنجه(گانتسا) زاده شد.سر پر شوری داشت.نخست و در آغاز جوانی به رزمندگان ارمنی که می‌‌خواستند از مرزهای روسیه تزاری بگذرند و با عثمانیان نبرد کنند پیوست.ولی روسها دستگیرش کردند و به اردوگاههای کار اجباری در سیبری تبعیدش کردند.او به گونه‌ای شگفت انگیز از اردوگاه مرگبارش گریخت.نخست خود را به ژاپن رساند و پس از گذراندن راهی دراز به ایران آمد و دوباره به ارمنستان رفت و به داشناک‌ها پیوست.داشناک‌ها گروهی از ارمنیان بودند که برای استقلال ارمنستان می‌‌جنگیدند.در رویداد استبداد صغیر به تبریز آمد و دوشادوش مجاهدان با سپاه محمد علی شاه به نبرد پرداخت.در گشایش تهران همراه بود و پیروزی مشروطه خواهان را دید.سپس به ریاست شهربانی(بلدیه) گمارده شد.او کوششهای بسیاری در نبرد با مشروطه ستیزان انجام داد و در عین حال باعث کشته شدن حیدرخان عمواوغلی و ستار خان سردار ملی بود. سرانجام او در یکی از جنگها در ۲۹ اردیبهشت ۱۲۹۱ خورشیدی برابر با ۱۹ مه ۱۹۱۲ میلادی در نزدیکی قلعه شورجه در همدان کشته شد.
منبع:
تاريخ انقلاب مشروطيت. رحيم نامور. انتشارات چاپار 1958
