یهودیان ایران
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
 |
این صفحه به طور موقت برای جلوگیری از خرابکاری محافظت شده است.
لطفاً دربارهٔ تغییرات را در صفحهٔ بحث گفتگو کنید و یا درخواست خارج‌شدن از محافظت این صفحه را مطرح نمایید. |
پیشینه حضور یهودیت در ایران به حدود بیش از ۲۵۰۰ سال پیش بازمیگردد. گفته می‌شود که شماری از اماکن مقدس و تاریخی آنها در این کشور قرار دارند که آرامگاه انبیای بنیاسرائیل مانند حضرت دانیال نبی در شوش، و حضرت حبقوق نبی در تویسرکان از این جملهاند. نیز آرامگاههای چندین تن از علمای برجسته یهودی – هاراو اورشرگاء در یزد و خاخام ملا مشه هلوی در کاشان - در ایران قرار دارد و مورد احترام مسلمانان نیز هستند.
با تشکیل مجلس شورای ملی در دوران مشروطیت، اقلیت‌های دینی از کرسی نمایندگی برخوردار شدند و کلیمیان تا به امروز در همه دوره‌ها دارای نماینده بوده‌اند. بعد از پیروزی انقلاب در ایران در مجلس خبرگان قانون اساسی نیز نماینده کلیمیان ایران حضور فعال داشت. کلیمیان طبق قانون اساسی دارای یک نماینده در مجلس شورای اسلامی هستند. فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و شرعی جامعه کلیمی حول سه محور مرجع دینی کلیمیان، نماینده کلیمیان در مجلس شورای اسلامی و هیئت مدیره انجمن کلیمیان تهران متمرکز است. هرگونه اعلام موضع یا پیگیری مسائل حقوقی، سیاسی و اجتماعی جامعه کلیمی از طریق نهادهای مذکور صورت می‌گیرد.
هماکنون این جامعه دارای کنیسههای متعدد، مدارس خاص، مجتمعهای فرهنگی، سازمانهای جوانان، دانشجویان و بانوان، سرای سالمندان، کتابخانه مرکزی، تالار اجتماعات و فروشگاههای مواد گوشتی طبق شرع یهود در مناطق و شهرهای یهودی نشین است. اطلاع‌رسانی و نشر آثار فرهنگ یهودی به صورت کتاب‌ها و نشریات متعدد با افت و خیز، همواره جریان داشته و پس از انقلاب علاوه بر بولتنهای داخلی دورهای، نشریه تموز (تا سال ۱۳۶۸) و ماهنامه افق بینا (ارگان انجمن کلیمیان از سال ۱۳۷۸) عهدهدار این امر بوده‌اند. کلیمیان تهران، فعالیت‌های ورزشی خود را در قالب باشگاه ورزشی گیبور انجام می‌دهند. این باشگاه متولی کلاس‌های ورزشی و مسابقات داخلی و نیز مسابقات بین اقلیت‌های مذهبی بوده و از همکاری مربیان کلیمی و غیر کلیمی بهره می‌برد. سازمان بانوان یهود نیز در زمینه ورزش بانوان با این باشگاه همکاری دارد. کانون خیرخواه از دیگر نهادهای نیکوکاری جامعه کلیمی است که مهم‌ترین فعالیت آن، اداره بیمارستان دکتر سپیر در جنوب شهر تهران است که به ارائه خدمات به همه شهروندان مشغول است. هزینه اداره این بیمارستان عمدتاً توسط نیکوکاران کلیمی تأمین می‌شود.
کلیمیان تهران، مدارس متعددی از گذشته احداث و بهره‌برداری کرده‌اند که در سال‌های اخیر به علت کاهش جمعیت و نیز پراکندگی دانش‌آموزان کلیمی در سایر مدارس عام، تعدادی از این مدارس در اختیار آموزش و پرورش و دانش‌آموزان مسلمان قرار گرفته‌اند. در سال ۲۰۰۵ پنج مدرسه اختصاصی آموزش کلیمیان در تهران فعال بوده‌اند.
از لحاظ لغوی قوم یهود در زبان فارسی «جهود» هم گفته شده است، اگر چه کلمات «کلیمی» یا «یهود» در زبان عامیانه یا زبان نوشتاری فارسی از جمله قوانین موضوعه کشوری همچنان مرسوم بوده و بکار می‌رود. در ادبیات فارسی پیروان دین یهود به طور اعم «یهود» خوانده شده، ولی «کلیمی» نیز اطلاق شده اند.(فرهنگ فارسی معین لغتنامه دهخدا فرهنگ عمید)
منبع
موسسه گفتگوی ادیان (برداشت آزاد با ذکر منبع)
