محمدعلی رجایی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
محمد علی رجایی (1312 خ / 1933 م در قزوین - 8 شهریور 1360 / 30 اوت 1981 م) سیاست‌مدار ایرانی بود.
او از سال 1980 تا 1981 در دولت بنی صدر، نخست وزیر ایران بود و پس از برکناری بنی‌صدر برای مدت کوتاهی دومین رئیس جمهور جمهوری اسلامی ایران بود. او در دوره‌ای از 11 مارس 1981 تا 15 آگوست 1981 ضمن نخست وزیری، وزارت امور خارجه را نیز به عهده داشت. او از طرفداران و مجریان انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌های ایران بود.
رجایی در 30 آگوست 1981 بعد از این‌که رسما کم‌تر از یک ماه رئیس جمهور بود به همراه محمدجواد باهنر و چندی از سایر مقامات جمهوری اسلامی، توسط سازمان مجاهدین خلق ایران و در یک بمب گذاری به قتل رسید. پس از او آیت‌الله خامنه‌ای به ریاست جمهوری برگزیده شد.
[ویرایش] زندگی
محمد علی رجایی در 1312 خورشیدی در قزوین به دنیا آمد. پدر او عبدالصمد نام داشت و چهار سال پس از تولدش در 1937 درگذشت. محمدعلی از این به بعد با مادر و برادرش زندگی می کرد.
او تحصیلات ابتدایی را در قزوین تمام کرد و در 13 سالگی به تهران رفت و از روی فقر به کار در جنوب شهر مشغول شد. در 17 سالگی به آموزشگاه گروهبانی نیروی هوایی رفت و در حین تحصیل با احزاب و گروه های سیاسی مخالف شاه (همچون فداییان اسلام) آشنا شد و در جلسات آیت الله طالقانی شرکت می کرد. او در این دوران از طرفداران طالقانی بود و در ضمن حضور در ارتش مخفیانه با فداییان اسلام هم فعالیت می کرد.
رجایی پس از ماجراهایی از ارتش بیرون آمد و یک سال در شهرستان بیجار به معلمی پرداخت و سپس برای ادامه تحصیل به دانشسرای عالی رفت و با انجمن های اسلامی دانشجویان هم همکاری داشت. در 1959 پس از اتمام تحصیل به قزوین بازگشت و در جریان فعالیت های سیاسی و پخش اعلامیه دستگیر شد و 50 روز را در زندان گرفت. پس از آزادی با هئیت موئتلفه و کسانی چون باهنر همکاری می کرد. مجددا در 1974 توسط رژیم شاه دستگیر شد و چهار سال را در زندان گذراند.
او چند ماه قبل از انقلاب 57 از زندان آزاد شد. هنگام آمدن آیت الله خمینی به ایران در کمیته استقبال مردمی از وی شرکت داشت. پس از روی کار آمدن جمهوری اسلامی, او سمت های مختلفی را به عهده گرفت. در 1979 به وزارت آموزش و پرورش رسید, در 1980 به نمایندگی مجلس رسید و در همان سال در کابینه بنی صدر, به عنوان اولین نخست وزیر ایران شرکت داشت. پس از برکناری بنی صدر او مدت کوتاهی ریاست جمهوری را به عهده داشت. در این دوره محمدجواد باهنر نخست وزیر او بود.
رجایی در 8 شهریور 1360 خورشیدی بعد از این‌که رسما کم‌تر از یک ماه رئیس جمهور بود به همراه محمدجواد باهنر و چندی از سایر مقامات جمهوری اسلامی، توسط سازمان مجاهدین خلق ایران و در یک بمب گذاری به قتل رسید. پس از او آیت‌الله خامنه‌ای به ریاست جمهوری برگزیده شد.
رجایی از شخصیت های صاحب نام جمهوری اسلامی بوده است و نزد بسیاری به عنوان الگوی مثبت از او یاد می شده است.
رجایی در ضمن در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نمایندگی از جمهوری اسلامی سخنرانی کرد و با نشان دادن جاهای شکنجه روی پاهایش (از زندان های زمان شاه) توجه بسیاری را به خود جلب کرد.
| نخست‌وزیران جهوری اسلامی ایران |
|---|
|
مهدی بازرگان • محمدعلی رجایی • محمدجواد باهنر • محمدرضا مهدوی کنی • میرحسین موسوی • |
