Dassault-Breguet Mirage 2000

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Dassault-Breguet Mirage 2000
Mirage 2000
Περιγραφή
Αποστολή	Αεροπορική Υπεροχή/Βομβαρδισμός
Πλήρωμα	1 (C/5/9), 2 (B/D/N)
Κατασκευαστής	Dassault-Breguet
Διαστάσεις
Μήκος	14,36^[1] m
Εκπέτασμα	9,13^[1] m
Ύψος	5,30^[1] m
Επιφάνεια πτέρυγας	41^[1] m²
Βάρος
Καθαρό	7.500^[1] kg
Μεικτό	10.200^[1] kg
Μέγιστο απογείωσης	17.000^[1] kg
Σύστημα πρόωσης
Κινητήρες	1× SNECMA M53-P2
Ώση	95 kN
Επιδόσεις
Μέγιστη ταχύτητα	mph 1.950^[1] km/h 2.340^[1] Mach 2,2
Αυτονομία	1,480^[1] km
Μέγιστο ύψος	18.000^[1] m
Βαθμός ανόδου	285 m/min
Οπλικό φορτίο
Πολυβόλα	2x 30 mm DEFA cannons
Βόμβες	Όχι
Πύραυλοι	Αέρος-Αέρος 4x R.550 Magic II IR, 4x MBDA Mica Αέρος-Εδάφους Όχι Αέρος-Επιφανείας Όχι
Ρουκέτες	Όχι

To δελταπτέρυγο Mirage 2000 (Αντικατοπτρισμος ή Φατα Μοργκάνα) είναι το βασικό μαχητικό αεροσκάφος της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας που χρησιμοποιείται για αναχαίτιση και αποστολές κρούσης. Τα πρώτα αεροσκάφη παραδόθηκαν το Μάρτιο του 1976 και ενώ το σχήμα τους μοιάζει εξωτερικά με τα Mirage III/5 και 50, πρόκειται για ένα εντελώς νέο αεροσκάφος με εξελιγμένα συστήματα αναχαιτίσεως. Τα φτερά έχουν το σχήμα χαμηλά τοποθετημένων Δέλτα με κομμένες άκρες και η άτρακτος έχει το σχήμα σωλήνα με οξεία μύτη και καλύπτρα θέσεως πιλότου σε μορφή φυσαλίδας. Το Mirage 2000, που εξειδικεύτηκε από την αρχή στις αναχαιτίσεις παντός καιρού, είναι ένα από τα πιο ικανά μαχητικά στον κόσμο με υψηλή ευελιξία στις αερομαχίες με εχθρικά αεροσκάφη. Στο δευτερεύοντα ρόλο του για προσβολές στόχων εδάφους, το Mirage 2000 φέρει πύραυλους, ρουκέτες και βλήματα κατευθυνόμενα από λέιζερ. Υπάρχει και το διθέσιο μοντέλο του αεροσκάφους, το 2000N (διείσδυσης), το οποίο διαθέτει δυνατότητα εκτοξεύσεως πυρηνικών όπλων μακράς άφεσης.

Πίνακας περιεχομένων

1 Ιστορία
2 Το αεροσκάφος
3 Το Mirage 2000 σε πόλεμο
4 Το Mirage 2000 στην ΠΑ
- 4.1 Επεισόδιο κατάρριψης τουρικού αεροσκάφους
- 4.2 Σχηματισμοί Mirage στην ΠΑ
5 Χρήστες του τύπου
6 Στοιχεία
7 Σημειώσεις
8 Εξωτερικές Συνδέσεις

[Επεξεργασία] Ιστορία

Το Mirage 2000 προήλθε από δύο προηγούμενα project στα οποία συμμετείχε η Dassault: Το "Anglo-French Variable Geometry (AFVG)" (Αγγλο-Γαλλικό Μεταβλητής Γεωμετρίας) και το μεταγενέστερο "Avion de Combat Futur" (Μελλοντικό Μαχητικό Αεροσκάφος). Και τα δύο δεν φάνηκαν ιδιαίτερα επικερδή για την εταιρία εξ'αρχής, όμως της έδωσαν την απαιτούμενη τεχνογνωσία και ιδέες για ένα δικό της μαχητικό 3ης γενιάς. Με το αρκετά παλαιότερο Mirage F.1 να χάνει τους διαγωνισμούς για την αντικατάσταση των F-104G Starfighter των αεροποριών της Ολλανδίας, Βελγίου, Νορβηγίας και Δανίας από το F-16, η ανάγκη για ένα νέο αεροσκάφος ήταν επιτακτική. Ο ίδιος ο Μαρσέλ Ντασσώ διήυθυνε ένα πρόγραμμα που αρχικά ήταν ένα "Super Mirage III". Καθώς όμως οι μετατροπές του Mirage III προχωρούσαν, φάνηκε ότι ήταν πιο συμφέρον ένα ολότελα νέο αεροσκάφος.

Έτσι, βασιζόμενοι στο Mirage III, οι μηχανικοί κατάφεραν να ετοιμάσουν τα πρωτότυπα, τα οποία πέταξαν το 1978. Τα πρώτα αεροσκάφη μπήκαν σε ενεργό υπηρεσία με την Γαλλική Πολεμική Αεροπορία το 1984, με το μοντέλο Mirage 2000C. Στην συνέχεια, το 1986, η Αίγυπτος αγόρασε 20 M2000 ακολουθούμενη από συνεχείς παραγγελίες της Ινδίας για συνολικά 49 Mirage και άλλα 10 το 2004. Επόμενος πελάτης ήταν το Περού, με 10 μοντέλα και το 1985, η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία παρήγγειλε τα πρώτα Mirage 2000E με πολλές αλλαγές ειδικά για τις ανάγκες της. Τέλος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αγόρασαν 20 τέτοια αεροσκάφη σχεδόν ταυτόχρονα με την χώρα μας και η Βραζιλία απέκτησε μεταχειρισμένα γαλλικά αεροσκάφη το 2005.

Η Dassault επίσης παρήγαγε και τους τύπους M2000D (συμβατικού βομβαρδισμού) και M2000N (πυρηνικού βομβαρδισμού), οι οποίοι επίσης είχαν σημαντικές αλλαγές συγκριτικά με το M2000C. Κσθώς ο βασικός ανταγωνιστής, το F-16 αναπτυσσόταν, στις αρχές της δεκαετίας του 90 αποφασίστηκε η προσφορά αναβαθμιστικού πακέτου με την ονομασία -5 και τα αεροσκάφη που θα την έφεραν θα αναβαθμίζονταν σε Mirage 2000-5. Το πακέτο επεκτάθηκε από την ίδια την Dassault λίγο αργότερα στο πακέτο -9 ή -5 Mk2.

Δύο Mirage 2000 προηγούνται σχηματισμού με τους δύο βασικούς ανταγωνιστές του: το F-15 Eagle και το Su-30MKI.

Μαζί με το Mirage 2000, η Dassault προετοίμαζε και ένα "υπερ-μαχητικό", στα στάνταρ του F-15 Eagle με την ονομασία Mirage 4000. Παρ'ολα αυτά, το μαχητικό δεν προσέλκυσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά αποτέλεσε τη βάση για το επόμενο project της εταιρίας το Rafale.

[Επεξεργασία] Το αεροσκάφος

Με το Mirage 2000, η Dassault πραγματοποίησε μια "αναχρονιστική" επιλογή: Να τοποθετήσει στο αεροσκάφος δελταπτέρυγες, δηλαδή φτερά σε σχήμα ελληνικού Δέλτα, όπως και στα πρώτα Mirage. Σύμφωνα με την αεροδυναμική, οι δελταπτέρυγες είναι ιδανικές για υπερηχητικές ταχύτητες, αφού τα φτερά έχουν μεγάλη επιφάνεια χωρίς να εμπλέκονται στην πίεση του φράγματος του ήχου, το οποίο περνάει έξω από αυτές. Επίσης προσφέρει δυνατότητες μικρού ίχνους στο ραντάρ και απλότητα στην κατασκευή, όμως δεν προσφέρει καλή ευκινησία, πράγμα απαραίτητο σε ένα καταδιωκτικό.

Για να εξαλείψουν αυτό το πρόβλημα, οι μηχανικοί της εταιρίας ακολούθησαν το παράδειγμα του F-16: Μετακίνησαν το κέντρο βάρους του αεροσκάφους πιο μπροστά από το κέντρο άντωσης, κάνοντάς το έτσι αεροδυναμικά ασταθές - και άρα πολύ πιο ευέλικτο. Με την χρήση ενός εξελιγμένου υπολογιστή πτήσης και ηλεκτρονικά συστήματα πτήσης (fly by wire) το αεροσκάφος παρέμενε ελεγχόμενο στον αέρα. Στην πραγματικότητα, το Mirage 2000 είναι εύκολα το πιο ευέλικτο καταδιωκτικό 3ης γενιάς και υπερτερεί σε αυτόν τον τομέα από πολλά αεροσκάφη 4ης. Ως (μονός) κινητήρας επιλέχθηκε ο γαλλικός SNECMA M53-P2, αεροπροωθητήρας με μετακαυστήρα. Παρ'ότι ο κινητήρας είναι ιδιαίτερα εξελιγμένος, είναι ακόμα υποδεέστερος από τους αντίστοιχους αμερικανικούς σε ώση και ορισμένα χαρακτηριστικά.

Το Mirage ήταν το πρώτο ευρωπαϊκό μαχητικό το οποίο ακουλούθησε την φιλοσοφία HOTAS (Hands On Throttle And Stick). Φέρει κλασσική κολώνα χειρισμού στο κέντρο (αντί του πλαϊνού χειριστηρίου όπως στο F-16), πάνω στην οποία βρίσκονται όλοι οι απαραίτητοι άμεση έλεγχοι πτήσης και μάχης. Άλλο ένα χαρακτηριστικό που το Mirage δανείζεται από τον αμερικάνο ανταγωνιστή του είναι και τα ηλεκτρονικά συστήματα πτήσης.

[Επεξεργασία] Το Mirage 2000 σε πόλεμο

Το Mirage πήρε μέρος στην Καταιγίδα της Ερήμου χωρίς όμως να χρησιμοποιηθεί πολύ σε πραγματικές εμπλοκές και βομβαρδισμούς. Η αεροπορία των ΗΑΕ που υποστήριζε την συμμαχία του ΟΗΕ πετούσε σε ρόλο αεράμυνας τα Mirage, αλλά η γρήγορη καταστροφή της Ιρακινής Αεροπορίας δεν τους επέτρεψε να εμπλακούν. Επίσης η Γαλλία χρησιμοποίησε κυρίως τα SEPECAT Jaguar και τα Mirage F1 στις υποχρεώσεις της.

Τα Mirage συμμετείχαν και στην επιχείρηση Deny Flight στην εμπόλεμη Γιουγκοσλαβία, σε ρόλους εναέριας περιπολίας, αναγνώρισης και βομβαρδισμού. Σε αυτήν την επιχείρηση κατερρίφθη και το πρώτο Mirage, από αντιαεροπορικό πύραυλο μικρού βεληνεκούς, πάνω από τη Βοσνία. Τέλος, ο τύπος έχει χρησιμοποιηθεί σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις που έχει εμπλακεί η Γαλλία την τελευταία εικοσαετία, ενώ έχει προβεί και σε καταρρίψεις αεροσκαφών στην Ακτή Ελεφαντοστού, ως υποστήριξη για τους στρατιώτες της Γαλλίας που σταθμεύουν εκεί.

Επίσης, τα Mirage εκτέλεσαν αποστολές στην επιχείρηση Enduring Freedom στο Αφγανιστάν, επιχειρώντας με έξυπνες βόμβες. Επίσης σε πόλεμο μικρής κλίμακας στο Κασμίρ το 1999, τα Mirage της Ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικά.

Το Mirage 2000 εμπλέκεται και σε υπόθεση κατάρριψης τουρκικού F-16 το 1996. Το θέμα έχει προκαλέσει διφορούμενες απόψεις, αφού η επίσημη γραμμή των δύο χωρών μιλάει για ατύχημα (δείτε και Το Mirage 2000 στην ΠΑ).

[Επεξεργασία] Το Mirage 2000 στην ΠΑ

Τα Mirage έφτασαν στην αεροπορική βάση της Τανάγρας το 1988 ως μέρος του αναβαθμιστικού προγράμματος της ΠΑ, που εώς τότε πετούσε με αεροσκάφη 1ης και 2ης γενιάς. Μαζί με τα F-16 αποτελούν την κύρια και πιο σύγχρονη δύναμη αναχαιτίσεων της Πολεμικής Αεροπορίας. Η αγορά των αεροσκαφών ονομάστηκε σχέδιο Talos και έφερε στην Ελλάδα 40 τέτοια μαχητικά.To 2000 αποφασίστηκε η αγορά 15 νέων 2000-5 mk.II και η αναβάθμιση 10 υφιστάμενων αεροσκαφών στο ίδιο επίπεδο.Η έκδοση mk.ΙΙ είναι μια έκδοση ειδικά σχεδιασμένη για την Ελλάδα με εκτεταμένες αλλαγές και πραγματικές δυνατότητες πολλαπλών ρόλων.Για το μέλλον σχεδιάζεται και η αναβάθμιση του υπολοίπου στόλου στο επίπεδο mk.II για λόγους ομοιογένειας υλικού.

Η αεροπορία χρησιμοποιεί αυτόν τον τύπο σε ασκήσεις στην Ελλάδα και το ΝΑΤΟ αλλά και στην υπεράσπιση του εναέριου χώρου. Σε αυτήν την τελευταία αποστολή είναι πιο γνωστά και τα αεροσκάφη αυτά. Τα Mirage 2000 έχουν στο ενεργητικό τους ένα σημαντικότατο επεισόδιο, το οποίο επισήμως δεν συνέβη ποτέ, αλλά πολλοί συνομωσιολόγοι - ίσως δικαιολογημένα - πιστεύουν ότι υπάρχει περίπτωση συγκάλυψης (δείτε και παρακάτω).

Το πρωί της 14ης Ιουνίου 2006 ένα από τα Mirage 2000EG κατέπεσε στο Πτώο όρος, κοντά στο Γαλαξίδι με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο πιλότος του, Παντελής Γκελής. Το αεροσκάφος εκτελούσε πτήση ναυτιλίας προς την Ιταλία αλλά λόγω της νέφωσης που υπήρχε και σε συνδυασμό με την αστοχία στα ηλεκτρονικά του αεροσκάφους που είχε ως συνέπεια τον αποπροσανατολισμό του πιλότου αυτό κατέπεσε στην βουνοπλαγιά.

[Επεξεργασία] Επεισόδιο κατάρριψης τουρικού αεροσκάφους

Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο του 1996, δύο Mirage, ένα εκ των οποίων χειριζόταν ο σμηναγός Αθανάσιος Γρίβας, εστάλησαν να ελέγξουν και να αναχαιτίσουν αεροσκάφη τα οποία φέρονταν να παραβιάζουν το FIR Αθηνών. Στην πορεία, τα αεροσκάφη αναγνωρίσθηκαν οπτικώς από τα ελληνικά αεροσκάφη ως τουρκικά F-16, τουλάχιστον ένα εκ των οποίων διθέσιο. Κατά τη διάρκεια της εμπλοκής, το Mirage του σμηναγού Γρίβα βγήκε ευθέως αντιμέτωπο με το διθέσιο F-16. Λίγο αργότερα το F-16 εξερράγη στον αέρα, με τον έναν από τους δύο πιλότους να διασώζεται μόνο.

Σε αυτό το σημείο, υπάρχει διχογνωμία για το τι πραγματικά συνέβη. Τα επίσημα κράτη της Ελλάδας και της Τουρκίας υποστηρίζουν ότι η έκρηξη προκλήθηκε από μηχανική βλάβη. Παρ'όλα αυτά, κύκλοι της Πολεμικής Αεροπορίας και ανεξάρτητοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το ελληνικό Mirage κατέρριψε κατά λάθος το τουρκικό μαχητικό με έναν πύραυλο R.550 Magic II. Οι εμπλεκόμενοι πιλότοι δεν έχουν ξεκαθαρίσει το θέμα μέχρι και σήμερα.