Μονόσπιτα Ημαθίας (οικισμός)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τα Μονόσπιτα είναι πεδινός Οικισμός του Νομού Ημαθίας, ανατολικά της Νάουσας και βόρεια της Βέροιας.Μετά την εφαρμογή του σχεδίου "Καποδίστριας" υπάγεται στο Δήμο Ανθεμίων.
- Πληθυσμός: 967 κάτοικοι (απογραφή 2001)
- Εκκλησία: Αγίου Νικολάου και Αγίας Μαύρας
- Ποδοσφαιρική Ομάδα: "Ελπίδα" Μονοσπίτων
- Πολιτιστικός Σύλλογος: "Αγία Μαύρα"
- Δορυφορική εικόνα:http://www.maplandia.com/greece/makedonia/imathia/monospita
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Όνομα
Η προέλευση του ονόματος του χωριού είναι ένα θέμα που έχει συζητηθεί στο παρελθόν. Τα Σλάβικα έντυπα φαίνεται οτι αναφέρονταν στο χωριό με το όνομα Μινόστιτσα. Ωστόσο, η πρώιμη αρχιτεκτονική του χωριού βασίζονταν στα κλασσικά "μονόσπιτα" της Ελλάδας με μια ιδιαίτερη αρχιτεκτονική όπου όλες οι κατοικίες ήταν ενωμένες μεταξύ τους σχηματίζοντας κάτι αντίστοιχο με τα "terraced houses" της Αγγλίας. Η ύπαρξη 2 τέτοιων παράλληλων κατασκευών προφανώς έδωσαν και την ονομασία στον οικισμό, αναιρώντας την άποψη περί εξελληνισμένου σλαβικού ονόματος.
[Επεξεργασία] Γεωγραφία
Τα Μονόσπιτα βρίσκονται στους ανατολικούς πρόποδες του όρους Βέρμιο στη πεδιάδα της κεντρικής Μακεδονίας (Lat 40° 37' 2N, Long 22° 10' 37E, υψόμετρο 24 μ). Από το χωριό διέρχεται ο χείμμαρος "Κουτίχας". Οι αποστάσεις από τα γειτονικά χωριά/πόλεις είναι: Βέροια(14 χλμ), Νάουσα (11 χλμ), Αγ. Γεώργιος (2 χλμ), Κοπανός (3,5 χλμ), Χαρίεσσα (3,5 χλμ)
[Επεξεργασία] Ιστορία
Υπήρχαν στοιχεία ύπαρξης αρχαίας κατασκευής κοντά στο χωριό, πιθανότατα κεραμοποιείο, που καταστράφηκαν όμως μετά το 2ο Π.Π.. Γενικά η γύρω περιοχή είναι πλούσια σε αρχαιολογικά ευρήματα (Μακεδονικός Τάφος Κινχ, Μακεδονικός Τάφος Ανθεμίων, Σχολή Αριστοτέλους, κ.α.).
Αποδεδειγμένη είναι η συμμετοχή των κατοίκων του χωριού στο Μακεδονικό Αγώνα, στους Α' και Β' Βαλκανικούς Πολέμους και τη Μικρασιατική εκστρατεία. Το 1922, με τις ανταλλαγές πληθυσμών, το χωριό δέχτηκε εγκάρδια πληθυσμούς από την Ανατολική Ρωμυλία και τη Μικρά Ασία.
[Επεξεργασία] Πολιτισμός
Χάρη στο πείσμα και την αγάπη των κατοίκων τα έθιμα και οι παραδόσεις διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα κυρίως μέσω των πολιτιστικών συλλόγων του χωριού. Ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού "Αγία Μαύρα" συνεχίζει με επιτυχία την ανάληψη πολιτιστικών εκδηλώσεων, τη διοργάνωση εκδρομών και την προβολή των παραδόσεων του χωριού.
Η εκκλησία του χωριού τιμά τους: Άγιο Νικόλαο και Αγία Μαύρα. Επίσημη ηλικία της εκκλησίας δεν υπάρχει όμως εκτιμάται οτι χτίστηκε περί το 1850. Γιορτάζει 2 φορές το χρόνο: στις 06 Δεκεμβρίου (Αγίου Νικολάου) και στις 03 Μαΐου (Αγίας Μαύρας). Στις 03 Μαΐου είναι και το πανηγύρι του χωριού όπου συνοδεύεται από τριήμερο πολιτιστικών εκδηλώσεων.
[Επεξεργασία] Οικονομία
Η οικονομία του χωριού βασίζεται κυρίως στις αγροτικές καλλιέργειες. Βασική καλλιέργεια της περιοχής είναι το ροδάκινο. Ωστόσο τα Μονόσπιτα είναι ιδιαίτερα γνωστά για τα φυτώρια οπωροφόρων δενδρυλλίων. Κάθε χρόνο παράγονται περίπου 3-4 εκατομύρια φυτά (Ροδακινιές, Αχλαδιές, Μηλιές, Βερυκοκιές, Δαμασκηνιές, Καστανιές, κα) τα οποία πωλούνται στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Γαλλία, Ιορδανία, Αλβανία, Σερβία, FYROM, Ολλανδία, Ιταλία, Βουλγαρία, Τουρκία). Τα τελευταία χρόνια είναι έντονη και η καλλιέργεια καλλωπιστικών φυτών καθιστώντας τα Μονόσπιτα ως κέντρο τον φυτωρίων της Βορείου (και όχι μόνο) Ελλάδος.
