Zazaki-Tırki
Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
Zazaki - Tirki
A
Açarnayış: Çeviri
Adır: Ateş
Ak!: Aç!
Akerdış: Açmak
Alınç: Erik
Ame/Ome/Bibi: Hala
Amkena: Hala Kizi
Amza: Hala Oglu
Apo/Ap: Amca
Aqrep: Akrep
Ard: Un
Ardış: Getirmek
Argues/Arwêş: Tavsan
Arıq/Areq: Ter
Ariye: Değirmen
Aslun: Aslan
Aşm: Ay
Aşmi: Ay
Asnaw: Yüzme
Asnawber: Yüzücü
Aspıj: Bit
Aste: Kemik
Asteri/Astare: Yıldız
Astuer/Estor: At
Avk/Awe: Su
Awdar/Edar: Mart
Aya Biyayış: Uyanmak
Aywun: Antre
Azmun/Azmon: Gokyuzu
B
Balcuna siya: Patlican
Balcuna Sur: Domates
Balişna: Yastık
Baqıl: Akıllı
Bar: Yük
Baw/Bawo/Pi: Baba
Bazar: Pazar
Bê Veng: Sessizce
Bê Vengin: Sessiz
Bê!/Bi!: Gel!
Beci: Yavru Kopek
Bêçık/Gist: Parmak
Bêçıka Dest/Gişte Dest: El parmağı
Bêçıka lıng/Gişte lıng: Ayak parmağı
Ber: Kapı
Berdış: Götürmek
Berdeş: Kova
Bermayış: Ağlamak
Berz: Yüksek
Beşila: Kavun
Bestoun/Zeveş: Karpuz
Bıderz!: Dik!
Bıger a!: Dön!
Bılbıl: Bulbul
Bıne/Bın: Alt
Bıqefeln!: Kapat
Bıra: Erkek Kardes
Bırarza: Erkek Kardesin Oglu, Yegen
Bırık: Testere
Bırın: Yara
Bırındar: Yaralı
Bırnayış: Kesmek
Bırr: Çubuk
Bışım!: iç!
Bıvısnayış: Düşürmek
Biyayış: Olmak-olma
Biye çare: çaresiz
Biyz/Bız: Keci
Bızyek: Oğlak
Boçık: Kuyruk
Bone/Kiye: Ev
Bostan/Bweston: Bahçe, Tarla
Bu!: Ye!
Bun!: Bak!
Bunkli: Fasulye
Bunkle Vuşk: Kuru Fasulye
C - Ç
Ça/Ca: Yer
Ca Dayış: Yer Verme
Ca: Yatak
Çar/Çehar: 4 (Dort)
Çara Ça: Yerden yere
Çare: Alın
Çarna/Germa: Gezdirdi
Çarşeme: Carsamba
Caverdayış: Bırakmak
Çekuye: Kelime
Cemed: Buz
Cemıdyayış: Donmak
Cênıke/Cinyek/Cini: Kadin
Çep: Sol
Çerme/Çermı: Deri
Cew: Arpa
Çewt/Çot: Eğri
Ceyran: Elektrik
Çhem: Ova
Ci Ontış: Çekiştirme
Cigere/Behaır: Ciger
Cıl: Yatak
Çıla: Işık
Çile/ Her: Kil, Toprak
Çım: Goz
Cınawır: Kurt
Çinayış: Biçmek
Cindawir/Verg: Kurt
Cınıştış: Binmek
Çınyo: Yok
Çırık, Çır: Çeşme
Cirun: Komsu
Cıta / Cıt: Çift
Ciya kerdış: Ayırma
Ciya: Ayrı
Ciyer: Asagi
Çolig: Bingol
Çüe Nüştiş: Kalem
Çungal: çengel
Cuyin: Harman
D
Dalpa: Damla
Dar: Agaç
Daraheni Genc Darı/Dermun: İlaç
Day/Daye/May/Ma: Anne
Dayış: Verme
Ded Kena: Amca Kizi
Del: Disi Kopek
Dên: Borc
Depıştış: Tutmak
Derduntış: Acı cekmek
Deregkotiş/Kot Erê: Geç Kalmak ( Ere Kotiş )
Derg: Uzun
Dês, Diyes: Duvar
Des: 10 (on)
Desmaj: Abdest
Dest: El
Deşt: Ova
Deştış: Dikmek
Deva: Deve
Dew: Köy
Dewıj: Köylü
Deza: Amca Oglu
Dı: 2 (iki)
Dıjı: Kirpi
Dik: Horoz
Dıkun Dükkan
Dındun: Diş
Dırık: Bogurtlem
Dırnayış: Yırtmak
Dışeme: Pazartesi Dışmun: Düşman
Diyar: Yukari
Diyayış: Görmek
Dızd: Hırsız
Dıznayış Hirsizlamak
Du: Ayran
Duest: Dost
Duri/Dür: Uzak
E
E/Ez: Ben
Elifba: Alfabe
Emser: Bu yıl
Engur: Uzum
Érd/Herd: Toprak
Erdiş: Sakal
Eskıj: Kuru Uzum
Est/Estå: Var
Eştış: Atmak
Estun: Direk
Esyayış: Görünme
Ewıl: ilk
Ewr/Er: Bu gün
Ezun: Ezan
F
Fek: Ağız
Fekir: Fakir
G
Ga: Okuz
Gawon: çoban
Gazkerdış: Dişlemek
Germ: Sıcak
Gêyrayış: Gezmek
Gırd: Buyuk
Gırgıl: Misir
Gışt: Parmak
Gizg/Kewı: Mavi
Golık/Gwelıg: Dana
Gomyeş/Bari: Şişman
Goş/Guweş: Kulak
Gual: Göl
Gulun: Mayis
Gum: Adım
Gure: iş
Guretış: Almak
Guün: Kan
Guweşare: Kupe
H
Haftı Verin: Gecen hafta
Haftı: Hafta
Hag, hak: Yumurta
Hawt (hot, 'hewt): 7 (yedi)
Hazar/heazar: 1000 (bin)
Hega/Yega: Tarla
Helyena: Erimek
Henar: Nar
Hene: Kina
Her: Esek
Herf: Harf
Herremnayış Pisleme
Heş: Ayi
Heşt: 8 (sekiz)
Hewa: Hava
Hezeru: Haziran
Hına: öyle
Hındık/ehndek: O kadar
Hira: Genis
Hire/Hiri: 3 (uc)
Hiyar: Salatalik
Hol: Iyi
Holı: Giriş balkonu
Hoor: Bulut
Huez: Domuz
Hukım Xumay: Allahın Hükmü , Allahın Emri
Hun: Uyku
I
Işlig: Gomlek
Isuat: Biber
Ixlamur: Ihlamur
J
Jınaza: Cenaze
K
Kal: Cig
Kar: Hizmet
Kard: Bıçak
Kaurtel: Patates
Kay: Oyun
Kê: Neden
Kej: Sarisin
Kena: Kız
Kenayış: Kaşımak
Kendal: Uçurum
Kene şâr: El kızı
Kera: Taş
Kerdış: Yapmak / Etmek
Kerkınc: Yengec
Kerpılas: Karga
Kesk: Yesil
Keşkelun: Eylul
Kêye/Ki: Ev
Kherg: Tavuk
Kherr: Sagır
Khoçık: Kaşik
Khun: Eski
Kıb: Mutfak
Kıjık: Sac
Kil/Ku/Ko: Dag
Kılm: Kısa
Kincele: Kurbaga
Koli: Odun
Kot: Düştü
Kuım: Oba/ çadır
Kuıy: Kabak
Kulsı: Sandalye
Kunın evil: Aralik
Kunın Peyin: Ocak
Kuryek: Arpa
Kutık: Kopek
Kuzı: Sansar
L
La: Irmak
La: Sicim
Laj şar: Elin oğlu
laj: Erkek
Lemun: Limon
Lew: Dudak
Lilıke çım: Gözbebeği
Lıng: Ayak
Lir: Yavru
Lıvin/lehef: Yorgan
Luiy: Tilki
M
Ma: Biz
Madag: Manda
Mar: Yilan
Mase: Balik
Mast: Yoğurt
Maydinos: Maydonoz
Maziyer: Meşe
Meftı: Anahtar
Meğlım/Me'lım: öğretmen
Mektev: Okul
Mêrdım: Erkek
Merg: Çimenlik, Mera, Duzluk
Merre: Fare
Meşna: Koyun
Mır: Bana
Mircık: Kus
Mırd: Tok
Mışag: Işçi
Mışmış: Kaysi
Mıx: Çivi
Mohim Onemli
Munev: Oturma odası
Munga: Inek
Mure: Armut
Musnayiş: Öğretmek
Muy: Kıl
N
Nê beno: Olmaz
Nênık/Nengi: Tirnak
Nerm: Yumusak
New: 9 (dokuz)
Newe: Yeni
Nımaj: Namaz
Nimaruej: Ögle
Nıme: Ad, isim
Nımıtış: Saklamak
Nisun: Nisan
Nivazen: Istememek
Niveş Hasta
Niyaj Yenge
Niyezun: Bilmeyen/Cahil
Nızdi: Yakın
Non / Nun: Ekmek
Nusne: Yazmak
Nuşte: Yazı/Nüska
Nuştış: Yazmak
O
Ogırıb: Ugurlar olsun
P
Pak: Temiz
Par: Geçen yıl
Paşiv: Sahur
Paşpaşek: Atmaca
Payiz: Sonbahar
Pe Veng: Seslice
Pel: Yaprak/Sayfa
Pell(e): Kanat
Pêrar: Evelki Yıl
Perı: Para
Pers: Soru
Pexmer: Peygamber
Peyati: Yaya
Phancşeme/Phaşemı: Persembe
Phonc/Panc: 5 (bes)
Pil: Buyuk
Pır: Dolu
Pırd: Köprü
Pırdayış/Daperuş: Vurmak
Pırnık / Zınc: Burusn
Piser: Ust üste
Pising: Kedi
Pışt/Paşt: Sırt
Pıstın/çunkal: Baston
Piunz/Piyonz: Kuru soğan
Pıxeri: şömine
Piya: Beraber
Pize: Karın
Potış: Pişirmek
Puç/Punç: çorap
Püyordayış: Kavga
Q
Qaplon: Kaplan
Qedım: Keser
Qer: Kara
Qerayış: Bağırmak
Qıj: Küçük
Qırık: Boğaz
Qotır: Katir
Qunz: Kaz
R
Rakerdış: Sermek
Raşt: Dogru
Raşt: Sağ
Raye/ceğde: Yol
Ruej/Rwejı: Gün
Remayış: Kaçmak
Rez: Bağ
Ri: Yüz
Riezül: Zincir
Rınd: Güzel
Rıstım: Kok
Rocakewt/Rocvetiş: Dogu
Rocawa: Bati
Ruejeve: Gündem
Ronıştış: Oturma
Rot: Direk
Rue: Nehir
Ruecı: Oruç
Rueşd: Aydınlık
Rueşndayış: Işık Vermek/Işık Yaymak
Run: Yağ
S - Ş
Salew: Banyo
Salınc: Kara erik
Samole: Sincap
Saqe/Çake: Diz
Şar: Halk
Sargerdın: Kafası Bulanık/Kafası Karışık
Sarı Çımun Ser: Baş Göz Üstüne/Memnuniyetle
Sare: Baş
Say: Elma
Sayêr: Elma ağacı
Se/Sed: 100 (yuz)
Şebak/Kuşkune: Pencere
Şeme/Pey Yene/Badê Yeni: Cumartesi
Şenık: Hafif
Senin: Nasıl
Ser: Üst
Ser: Yıl
Şer: Aslan
Serd: Soğuk
Şermı: Utanma
Sersiwe: Sabah
Şeş: 6 (alti)
Sêşeme: Sali
Şew: Gece
Şi hona: Söndü
Sıfırnı: Saçak
Şili: Yağmur
Silk: Seker Pancari
Şıma: Siz
Sımer: Saman
Şımnayış: içmek
Sine: Göğüs
Sipe/Céhş: Sıpa
Sıpê: Beyaz
Sir: Sarmisak
Şıt: Süt
Sıvat: Subat
Siya: Siyah
Şiyayış: Gitmek
Şonı: Tarak
Şorba: Corba
Şu!: Git!
Sual/Sol: Tuz
Şund: Akşam
Suntalı: Kak/Elma Kurusu)
Sur: Kırmızı
T
Tar: şalgam
Tari: Karanlık
Tay/Tayık: Biraz/Az
Tebax: Agustos
Teftal: Ev Eşyası
Temuz: Temmuz
Tena: Yanliz
Teng: Dar
Tenık: Ince/Zayif
Tenur: Tandır
Terqıkerdıj: Geliştirmek, Ileriye Götürmek
Tersena: Korkmak
Teveq: Tabak
Tewer: Dışarı
Text: Kanepe/Ranza
Tezayi: Taziye
Tı: Sen
Tij: Güneş
Tir/Tirki: Oklava
Tırev: Turp
Tırpun: Tırpan
Tişrino Peyin: Kasim
Tişrino Verin: Ekim
Tolı: Kabuk
Tum: Tad
Tüt: çocuk
Tüy: Dut
Tüyer: Dut Agaci
U
Umnun: Yaz
Untene/Kaşkerdış: Çekmek
V
Vaj: Soylemek
Valer: Söğüt ağacı
Varayış: Yağmak
Varek: Kuzu
Vaş: Ot
Vaştış: istemek
Vaşturi: Orak
Vate: Söz
Vatış: Söyleyiş
Vay: Pahalı
Vazdayış: Koşmak
Vêndayış: Çağırmak
Vengın: Sesli
Ver Vate: Önsöz
Verg: Kurt
Verni: Ön
Veroc/Vera Ruej: Guney
Veşa: Yandı
Vesait: Araç
Veşnayış: Yakmak
Vetış: çıkarmak
Vêw: Gelin
Vêwı: Düğün
Vêyşun: Aç
Vıle/Mıl: Boyun
Vılınca: Karış
Vınd: Dur
Vınderdış: Durmak
Vingele: Sakız
Vir: Hatırlama
Vira Niyeşın: Aklindan Gitmemek
Vişterı: Sigir
Viye: Dul
Vizêr: Dün
Vuşk: Kuru
W
Ware: Yağmur
Warun: Yagmak
Warza: Yegen
Waş: Ot
Waşte: Sözlü, nişanlı
Way: Kiz Kardeş/Baci
Wedardış: Kaldırma
Wendekar(e): Öğrenci
Wendış: Okumak
Wendox(e): Okuyan
Weng: Bos/Ses
Werd: Yemek yedi
Werdek: Ordek
Weresti: Gölge
Wertal : Balkon
Weş(s): Sağ, Sağlıklı, Tatlı, Hoş
Wesar: Ilkbahar
Wırzayış: Kalkmak
Wışk: Sert
Wıskıra: Tas
Wıstore: Kayınbaba
Wisturi: Kayınana
Wor: Kar
Wuenik: Serin
Wuraznayış: Uyandırmak
X
Xal Cini: Dayi Esi
Xal Kena: Dayi Kizi
Xale: Teyze
Xalza: Dayi
Xaşêlnayış: Haşlamak
Xele/ğele: Buğday
Xer: Hayır
Xerib: Yabancı
Xevat: Iş
Xeyr Umey: Hoş Geldiniz
Xılık: çömlek
Xırab: Kötü
Xuma: Allah
Y
Yene/Êne: Cumartesi
Yenı: Kuyu
Yı: O
Yın: Onlar
Yo/Yew 1 (Bir)
Z
Zaf: Çok
Zane/Zonen: Bilen-Bilgili
Zaneye: Bilgi
Zarçal: Yuva
Zarej: Keklik
Zelal: Net
Zelzelı: Deprem
Zer: Yürek
Zerd: Altın
Zerı/Erê: Iceri
Zerrı: Vucut içi
Zewaj: Evlilik
Zime: Kuzey
Zımêli/Zımyel: Biyik
Zımıston: Kış
Zıxmvındertış: Kuvvetli Durmak/Sağlam Durmak
Zon/Zun: Dil
Zonayış: Bilmek
Zür: Yalan