Morffoleg (daear)
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Astudiaeth ffurf wyneb y ddaear yw morffoleg. Mae'n cynnwys ddiscrifio'r ffurf ac esbonio sut roedd hi'n ddatblygu. Mae geoleg yn cymorth i esbonio ffurf wyneb y ddaear, hefyd, ond erydiad a gwaddodiad yw'r ffactorau pennaf. Achos mae digon o wyddionaeth wyneb lleuad a Mawrth gennym ni, mae morffoleg y dwy planedau nawr, hefyd.
Er fod yn golygu astudiaeth ffurf tirwedd cyffredin fel ystumiau afon, ffurf bryniau neu baeau, mae'n anodd esbonio hanes y ffurfiad. Siŵr iawn mae hi'n bosib weld olion erydiad dŵr weithiau, ond beth am erydiad gwynt? A phryd roedd erydiad yn dechrau? Trwy chwilio ateb i gwestiynau felly, mae'n bosib casglu gwyddionaeth am ddyfodol a bywyd Peirianneg Sifil, hefyd.
[golygu] Hanes Morffoleg
Morffoleg roedd yn wyddionaeth daeareg yn y ddechrau. Y cylchred erydiad a ddatblygwyd gan Morris Davis rhwng 1884 a 1899 roedd y model morffolegol cyntaf, ond roedd hi'n syml iawn.
Datblygwyd model newydd a mwy cymhleth gan Walther Penck yn y 1920au.
