Kabisay-an
Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensayklopedya
Ang Kabisay-an usa sa tulo ka dagkong mga pundok sa mga pulo sa Pilipinas (ang laing duha mao ang Luzon ug Mindanao). Kini nahimutang sa tunga-tungang bahin sa maong kapupud-an. Ang mga tawo sa Kabisay-an gitawag Bisaya, ug ang ilang mga pinulongan ilang gitawag Binisaya.
Ang dagkong mga pulo sa Kabisay-an mao kining mosunod:
Mga sulod |
[usba] Mga pinulongang Binisaya
Daghan ang mga pinulongang Binisaya. Dili kompleto kining maong talaan.
[usba] Sulod sa Kabisay-an
- Akeanon (Aklanon)
- Caluyanon
- Cuyonon
- Hiligaynon
- Inonhan
- Kinaray-a
- Sinugboanon
- Winaray
[usba] Gawas sa Kabisay-an
Kining mga pinulongan lumad sa mga rehiyon nga gawas sa Kabisay-an apan mga Binisayang pinulongan usab.
- Asi (Romblon)
- Butuanon
- Masbatenyo
- Ratagnon (Mindoro)
- Romblomanon
- Surigaonon
- Tausug†
†Ang pinulongang Tausug giklase nga Binisayang pinulongan sa mga linggwista, apan ang mga Tausug dili motawag sa ilang kaugalingon nga mga Bisaya.
[usba] Mga rehiyong politikal
Ang Kabisay-an nabahin ngadto sa 16 ka lalawigan sa tulo ka rehiyon.
[usba] Kasadpang Kabisay-an (Rehiyon VI)
[usba] Tunga-tungang Kabisay-an (Rehiyon VII)
[usba] Sidlakang Kabisay-an (Rehiyon VIII)
[usba] Kasaysayan sa Kabisay-an
Ang Kabisay-an unang nakit-an sa mga Katsila sa ika-16 nga siglo. Sila si Ferdinand Magellan, Ruy Lopez de Villalobos, ug Miguel Lopez de Legazpi sa mga tuig 1521, 1543, ug 1565 mikolonisar sa mga pulo.
[usba] Leyenda
May mga leyenda nga gipundok sa librong Maragtas nga naghisgot sa sugilanon sa napulo ka mga datu nga mieskapo gikan sa kabangis ni Datu Makatunaw sa Borneo ngadto sa pulo sa Panay. Kining maong mga tawhana ang gituhoang gigikanan sa tanang mga Bisaya. Ang ilang pag-abot giselebrar sa kapiyestahan sa Ati-atihan sa Kalibo, Aklan. Kining maong leyenda gipundok ni Pedro Alcantara Monteclaro niadtong tuig 1907.
Mga Rehiyon ug Lalawigan sa Kabisay-an | |
Kasadpang Kabisay-an: | Aklan | Antique | Capiz | Guimaras | Iloilo | Negros Occidental | Palawan |
Tunga-tungang Kabisay-an: | Bohol | Negros Oriental | Siquijor | Sugbo |
Sidlakang Kabisay-an: | Biliran | Sidlakang Samar | Leyte | Amihanang Samar | Samar | Habagatang Leyte |