An disk kalet

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

Ur beriferell, pe adstramm, eus ar reoù bouezusañ en ur c'hompoder eo an disk kalet. Posupl eo gwelet an disk kalet evel ur vagazenn a c'heller klenkañ madoù enni evit kerc'hat anezhe diouzh an ezhommoù.

An data eo ar madoù klenket en un disk kalet. Lavaret a reer ec'h eo an disk kalet un unvez klenkañ data.

Graet eo un disk kalet gant pladennoù magnetek, a zo o roll miret an data enskrivet, gant pennoù lenn/skriv, gant ur wikefre plasañ ar pennoù ha gant ur sistem elektronikel a zo e roll tretiñ an data o tont eus ar c'hompoder, dre heuliañ protokoloù komand ha trañsport data evel ATA ha SCSI.

Bihanoc'h eget 1 milimetr eo tevder pladennoù un disk kalet. Graet int gant ur c'hendeuzad metal skañv ha goloet eo o gorreoù gant ur gwiskad moan a bartikulennoù magnetizet a c'hell bezañ cheñchet o reteradur evit kodiñ an talvoudoù binarel 0 ha 1.

Kontrollet eo brec'h plasañ ar pennoù lenn/skriv gant ur motor pazenn-ha-pazenn. Dre un diblasamant anklel e tremen ar vrec'h eus un eil roudenn enskrivañ d'eben. Gant un eil votor e-kreiz ar stramm e vez lakaet ar pladennoù da droial gant tizhoù etre 5400 tr.mun-1 evit ar reoù ar muiañ ordinal ha 15000 tr.mun-1 evit ar reoù barrekañ.

Dre un efed koldre-aer produet gant tizh troial uhel ar pladennoù e vez dalc'het distok ar pennoù diouzh gorre a-us ha gorre dindan ar pladennoù.

Rezañ a reont ar gorreoù a dostoc'h eget 1 mikron. Evel-se e c'hellont lenn pe skrivañ, dre intent pe dre cheñch reteradur ar partikulennoù.

Ur penn lenn/skriv zo da bep fas ur bladenn. Kensolut war ar memes brec'h eo an holl bennoù ha, dre se, e tiraezont d'ar memes koulz ar memes roudennoù war ar pladennoù. Formiñ ur silentr a ra ar memes roudennoù-se, dezhe ar memes niverenn urzh. Hag, abalamour da se ez eus kement a silentroù hag a roudennoù war bep fas da pep pladenn.

Neuze bez'e c'hell kement dataenn enskrivet war un disk kalet bezañ diraezet dre he chomlec'h fizikel termenet evel-mañ : pladenn, fas, roudenn, sektor.