Satellit (Astronomie)
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe) |
E natürliche Satellit (meistens allerdings Mond gnennt oder au Trabant) isch e Himmelskörper, wo e Planet oder e Planetoid ime Sunnesystem umchreist. Dr Planet oder Planetoid umchreist gmeinsam mit sinem bzw. sinene Mönd, s' Zentralgstirn vum Sunnesystem. Es isch chei Fall bechannt, wo e Mond sinersits wiider e natürliche Satellit hätt, s'git aber mehreri co-orbitali Mönd, also Mönd in ere gliiche Umlaufbahn,
In unserem Sunnesystem hän sex vu acht Planete ein oder mehreri Mönd:
- Erde - Mo
- Mars - Phobos un Deimos
- Jupiter - Ganymed (grösster vum Sunnesystem), Io, Europa, Kallisto un witteri 59 bechannti Mönd, wo aber meistens sehr chlei sin.
- Saturn - Titan (einziger Mond vum Sunnesytem mit ere dichte Atmosphäri), Rhea, Enceladus, Dione, Tethys, Hyperion, Iapetus un witeri 24 bechannti Mönd.
- Uranus - Titania, Oberon, Ariel, Miranda un witteri 21 bechannti Mönd
- Neptun - Triton un witteri 12 bechannti Mönd
Vu dr bisher kategorisierte drei Zwergplanete hän Mönd:
- (134340) Pluto - Charon, Nix, Hydra. Dr Charon isch allerdings eher als zweiti Hauptkomponente vom Doppelzwergplanet Pluto azluege.
- (136199) Eris - S/2005 (136199) Eris 1
Au Planetoide (Asteroide) hän Mönd. D'Sonde Galileo het erstmols 1993 Dactyl als Mond vum Asteroid Ida (243) photographiert. 1999 het mer erstmols bim Asteroid Eugenia (45) mitem erdgstützte Teleskop e Mond nochwiise chänne.
Dr Artikel Liste vu de natürliche Satellite enthaltet e Liste vu allene im November 2005 bechannte natürliche Satellite.