Estats Unis
Èn årtike di Wikipedia.
 |
Cisse pådje ci n' est co k' on djermon, dj' ô bén k' el pådje est co trop tene et s' divreut ele ecråxhî ene miete.
Si vos avoz des cnoxhances so ç' sudjet ci, vos nos ploz aidî, clitchîz sol loyén «candjî l' pådje» po radjouter des informåcions). |
Les Estats Unis d' Amerike (en inglès : United States of America), c' est on payis do nôr di l' Amerike. Li mwaisse veye est Washington. Les Estats Unis sont pårtis e 50 estats.
[candjî] Istwere
Les Estats Unis ont stî askepyîs bråmint pa des abagants uropeyins, copurade les Inglès. Il ont spotchî les peupes Indyins k' î viként, pacô a môde di peupe-sipata.
Les Estats Unis ont divnou ene colneye inglesse. Adonpwis, i s' ont revinté siconte les mwaisses inglès, avou l' aidance des Francès, k' ocupént des grandès stindêyes å Sud-Ouwess (Acadeye).
Po-z ecwårler ses gueres, Napoleyon vinda l' Acadeye ås Estat Unis. Ci fourit l' pus grand vindaedje di teres ki s' a måy passé.
Li guere di secession fourit ene guere civile inte les estats d' Bijhe, k' estént sconte do sclavaedjisse et les estats d' Nonne k' estént po. C' est les Nortisses k' ont wangnî.
Diviè l' difén do 19inme sieke, des tropes di Walons î alît eshonne, ey basti låvå ene kiminålté ki wårda lontins l' cåzaedje walon, les Walons del Wisconsene.
Les Estats-Unis ont vnou dner on fel côp di spale ås Aloyîs siconte des Almands al guere 1914-1918 ey al guere 1940-1945.
Après l' guere di 1940, il ont volou tchessî les comunisses totavå. Ça a dné li guere di Corêye, li guere do Viet-Nam. Et si rwaitî avou l' URSS come des tchéns d' casson: c'est çou k' on-z a lomé li froede guere.
Après l' tcheyaedje do meur di Berlin, les Estats Unis s' ont rtrové tot seus mwaisses so Daegn. Il ont cmincî a si cdure come si c' esteut leu-z impire totavå (guere do Koweyt, guere d' Afganistan, guere d' Irak, evnd.). I vlént ki tot çoula soeye bonzè bén po drener les terorisses k' els avént vnou ataker li 11 di setimbe 2001.
