Họ cỏ Roi ngựa
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
|
?
Họ cỏ Roi ngựa |
|||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
|||||||||||
| Phân loại khoa học | |||||||||||
|
|||||||||||
|
|
|||||||||||
| Khoảng 90, xem văn bản.
|
Họ cỏ Roi ngựa (Verbenaceae), đôi khi được gọi là họ Tếch (lấy theo chi Tectona) là một họ được cho là có quan hệ họ hàng gần gũi với họ Hoa môi (Lamiaceae hay Labiatae), và ranh giới giữa hai họ đã từ lâu là không rõ ràng nhưng các đặc trưng để định kiểu cho hai họ này dường như là hội tụ lại một điểm. Các nghiên cứu phát sinh loài gần đây đã chỉ ra rằng một vài chi đã đặt nhầm vào họ Verbenaceae và chúng đã được xếp lại vào họ Lamiaceae. Chi Mắm (Avicennia) đôi khi được đặt trong họ Verbenaceae hoặc trong họ riêng của chính nó là Avicenniaceae, đã được đặt trong họ Ô rô (Acanthaceae). Trong khi đó phần cơ bản của họ Verbenaceae đã được chứng minh là có quan hệ họ hàng gần gũi với các thành viên khác của bộ Lamiales nghĩa rộng (sensu lato) hơn là với họ Lamiaceae.
Trong định nghĩa rộng của nó, họ Verbenaceae là họ chủ yếu của các loài thực vật nhiệt đới với các dạng hoa đầu, hoa cụm với các hoa nhỏ. Họ này bao gồm khoảng 90 chi và gần 2.000 loài cây thân gỗ, cây bụi và cây thân thảo. Cỏ roi ngựa được cho là có tính chất làm tăng tiết sữa.
Các chi quan trọng là:
- Tu hú: các loài thuộc chi Callicarpa. Không nhầm lẫn với vải tu hú (Litchi spp) hay chim tu hú.
- Lemon verbena Aloysia triphylla
- Tếch: Các loài trong chi Tectona
- Cỏ roi ngựa: các loài trong chi Verbena
- Bình linh: các loài trong chi Vitex
[sửa] Đặc điểm
Họ này là những cây gỗ lớn, nhỡ, nhỏ hoặc cây bụi hay cây thân thảo. Lá thường mọc đối hoặc mọc vòng, hai cặp đối liên tiếp tạo thành hình chữ thập, lá hình trứng ngược, trứng trái xoan, hoặc trái xoan, không có lá kèm, thường đơn, đôi khi kép chân vịt hoặc kép lông chim. Cành khi non thường hình vuông. Hoa thường lưỡng tính (đôi khi đa tính); đài thường đều; tràng hơi không đều hoặc ít khi 2 môi với các thùy xếp lợp; nhị thường 4, đôi khi 5 hoặc 2, đỉnh trên ống tràng và xen kẽ với các thùy của tràng; lá noãn 2, hợp thành bầu thượng 2-4 ô; vòi thường dính ở đỉnh bầu. Quả thông thường là quả hạch, ít khi gồm 4 tiêu hạch khô hoặc quả nang chẻ ô.
[sửa] Các chi
- Aloysia
- Amasonia
- Avicennia:Mắm
- Callicarpa: Tu hú
- Caryopteris: Bạc hà núi
- Citharexylum
- Clerodendrum: Ngọc nữ, mơ (không phải cây mơ thuộc chi Prunus), chỉ thiên, xích đồng v.v
- Coleonema
- Congea
- Cornutia
- Crowea: Cam crowea ?
- Diostea
- Duranta: Chuỗi ngọc
- Garrettia
- Gmelina: Lõi thọ
- Holmskioldiana
- Hymenopyramis
- Lantana: Trâm ổi
- Lippia
- Nashia
- Oxera
- Petrea: Bông xanh
- Phyla: Dây lức
- Premna: Cách
- Rhaphithamnus
- Schnabelia
- Sphenodesme
- Stachytarpheta: Hoàng thảo cách, hải tiên
- Symphorema
- Tectona: Tếch
- Thamnosma
- Tsoongia: Thọ hoa
- Verbena: Cỏ roi ngựa
- Vitex: Bình linh, đẹn
