Tosya, Kastamonu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Tosya
(Kastamonu)

Yeri
Tosya'nın Kastamonu İlindeki Yeri
İdari Yapı: ilçe
Bağlı: il	Kastamonu (il)
Belediye başkanı
Kazaları
Özellikleri
Alanı
Toplam	km²
Nüfus
(3 Kasım 2000)
alan kodu: 366
plaka kodu: 37

Tosya, İpek yolu üzerine kurulu, yaklaşık 28,000 nüfuslu Kastamonu iline bağlı bir ilçedir.Ilgaz dağları eteklerinde Köroğlu dağına doğru bir eksende kurulmuştur.

Tarihi bakımdan eski bir yerleşim merkezi olup yerleşim alanı bulunduğu bölgede çeşitli nedenlerden dolayı tarih içerisinde birkaç defa yer değiştirmiştir.ilk çağ Anadolu Medeniyetlerine Pers-Roma-Bizans-Osmanlı hakimiyetlerini yaşamıştır.Kurulduğu zamana dair -tam bir araştırma yapılamamasından dolayı- kesin bilgiler mevcut değildir.En parlak zamanını Osmanlılar döneminde yaşamıştır.Şehrin 17. yy'a ait tasvirlerini Evliya Çelebi ve çeşitli Ruznamelerden öğrenebilmekteyiz.İpek yolu üzerinde kurulu olması ilçeye tarih boyunca sürekli bir hareketlilik sağlamıştır.Şehrin Osmanlılara ait dönmeden çok sayıda kapalı çarşısı, hanları, hamamları ve büyük camiileri olduğu bilinmektedir.Osmanlı padişahlarının neredeyse tüm doğu seferlerinde uğradıkları bir menzildir.

Halkın geçim kaynağı tarım ve ticarete dayalıdır.En önemli tarım ürünü Türkiye'de ün yapmış olan Princidir."Tosya Pirinci" kısıtlı ve verimli bir alanda sınırlı sayıda üretildiği için değerlidir. Ayrıca ilçe gelişmiş bir marangoz sanaayisine sahiptir.ilçede bu alana yönelik 500'den fazla marangozhane veya fabrika bulunmaktadır.Üretimin büyük kısmı ahşap kapı pencere ve kontraplak üzerinedir.Türkiye'deki her 10 kapı ve pencerenin 6'sını ilçe kendi imkanlarıyla üretmektedir. Tekstil sektöründe de köklü bir geleneğe sahip olan ilçe "tela" nın türkiye pazarında duyulan ihtiyacın %60'nini tek başına karşılamaktadır.(Tela:ceket yapımında kullanılan sert ve dayanıklı teknik bir malzemedir.Pamuk ipliği ve keçi kılından otomatik veya yarı otomatik tezgahlarda üretilen bir tekstil malzemesidir) Bunun haricinde "kemer astarı" "banyo kesesi" ve "kuşak" üretimi yapmaktadır.kese ve kuşakları hemcinsleri arasında değerli olup büyük ilgi görmektedir.El sanatları adına yine ilçeyle özdeşleşen boynuz saplı Bıçkısı özel bir yere sahip olup değerli ve nadir olmasıyla koleksiyoncular adına önemli bir bıçak türü olarak kabul edilir.

En ünlü tarihi yapısı "Abdurrahman Paşa Camii" ya da halkın deyimiyle "Yeni Camii"dir.Eser 1582'de inşa edilmiştir.Eserin inşasını ünlü mimar Mimar Sinan İstanbul'dan yönetmiştir.klasik yapıdadir ve Süleymaniye planına göre inşa edilmiş görkemli bir camiidir.Bölgesinde inşa edilmiş en büyük Osmanlı Camiilerinden biridir.

Türkiye'de kişi başına düşen camii ortalamasında ilk sıralarda yer alan ilçe 60'dan fazla camiye sahiptir.ilçede ayrıca 12 lise 2 sağlık ocağı bir devlet hastanesi bulunmaktadır.

Ünlü Türk hattatı ve bestekarı, Ayasofya camisinin dünyaca ünlü dev levhalarını yazan Kazasker Mustafa İzzet Efendi- Kanuni Sultan Süleymanin ünlü nişancısı Fuzuli'nin ünlü şikayet namesini sunduğu Nişancı Mustafa Efendi- 1. Balkan savaşının ünlü komutanı "İşkodra Kahramanı" Hasan Rıza Paşa- bugunkü Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu ve ünlü BOYNER ailesi Tosyalıdır.

Manda Yuva Yapmış Söğüt Dalına / Yavrusunu sinek kapmış gördün mü şeklinde çok yaygın olarak bilinen türkü Tosya yöresine aittir. Türkünün sözleri dinleyenlere saçma gelse de anlatılanlar saçma değildir.Tosya'nın meşhur princinin yetiştirildiği Kızılırmak'ın kollarından Devrez vadisinde mandaların sıcaktan korunmak için dereye sarkan söğüt dalları altında serinlemeleri;yavrularının ise henüz kuyrukları tam uzamadığı için civarda bolca bulunan sivrisinek / kene ve benzeri asalaklar tarafından rahatsız edilmeleri anlatılmaktadır.

	Kastamonu ilinin ilçeleri
Kastamonu | Abana | Ağlı | Araç | Azdavay | Bozkurt | Cide | Çatalzeytin | Daday | Devrekani | Doğanyurt | Hanönü | İhsangazi | İnebolu | Küre | Pınarbaşı | Seydiler | Şenpazar | Taşköprü | Tosya