Kızılağaç
Vikipedi, özgür ansiklopedi
?Kızılağaç | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Alnus viridis
|
||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||
|
Kızılağaç (Alnus), Betulaceae (huşgiller) familyasının Alnus cinsinden ağaç türlerine verilen ad.
Kızılağaçlar genellikle pulsu görünümlü, grimsi kahverengi ya da beyaz renkli bir kabukla kaplıdır. Dallara almaşık olarak dizilen ve dökülene değin parlak yeşil rengini koruyan testere dişli, oval yaprakları vardır. Erkek çiçekler (tırtıl) ve dişi çiçekler (kozalak) genellikle ilkbaharda yapraklardan önce açar.
[değiştir] Ekolojik özellikleri
Genellikle nemli toprakları seven, daha çok tohumla, daha az olarak da çelikle üretilen bu ağaçlar mantar hastalıkları dışında öbür hastalıklara karşı oldukça dayanıklıdır.
[değiştir] Odun yapısı
Renkleri açık sarıdan kırmızımsı kahverengiye kadar değişen, yumuşak, hafif ve suya dayanıklıdır.
[değiştir] Odununun kullanım alanı
Odunu mobilyacılık ve tornacılık ile oymacılıkta ve kontrplak yapımında kullanılır.
Islak topraklara dayanıklılığı ve toprak altında yayılan bir kök sistemine sahip olması gibi özelliklerinden ötürü toprak aşımının önlenmesi ve sel denetimi için akarsu kenarlarına, yetiştiği toprağı azotça zenginleştirmesi nedeniyle de asıl yetiştirilmesi istenen ağaçlardan önce öncü ağaç olarak fakir topraklara dikilir.
Türkiye'de doğal olarak; adi kızılağaç (Alnus glutinosa) ve doğu kızılağacı (Alnus orientalis) olmak üzere 2 tür; ve adi kızılağacın da 4 alttürü bulunmaktadır.
Üç alt cinse ayrılır:
Altcins Alnus.
- Alnus cordata - İtalyan kızılağacı
- Alnus glutinosa - Adi kızılağaç'ın 4 alttür'ü vardır;
- Alnus glutinosa ssp.barbata- Sakallı kızılağaç.Rize ve çevresi
- Alnus glutinosa ssp.glutinosa- Yapışkan kızılağaç.Batı karadeniz
- Alnus glutinosa ssp.antitaurica- Toros kızılağacı.Toroslar
- Alnus glutinosa ssp.betuloides- Huş yapraklı kızılağaç.Doğu Anadolu
- Alnus incana - Avrupa kızılağacı.
- Alnus oblongifolia (Alnus incana subsp. oblongifolia) - Arizona kızılağacı. Güneybatı Güney Amerika.
- Alnus rugosa (Alnus incana ssp. rugosa) - Çizgili kızılağaç.
- Alnus tenuifolia (A. incana ssp. tenuifolia) - Çay yapraklı kızılağaç veya Dağ kızılağacı.
- Alnus japonica - Japon kızılağacı. Japonya.
- Alnus jorullensis - Meksika kızılağacı. Meksika,Guematela.
- Alnus orientalis - Doğu kızılağacı. Güney Türkiye, Kıbrıs.
- Alnus rhombifolia - Ak kızılağaç. Batı Kuzey Amerika.
- Alnus rubra - Kırmızı kızılağaç.
- Alnus serrulata -
- Alnus subcordata - Kafkas kızılağacı. Kafkasya,İran.
Altcins Clethropsis.
- Alnus maritima - Sahil kızılağacı.
- Alnus nepalensis - Nepal kızılağacı. Batı Himalaya, Güney Çin.
- Alnus nitida - Himalaya kızılağacı. Batı Himalaya.
Altcins Alnobetula. Çalılar.
- Alnus viridis - Yeşil kızılağaç. Alttürler:
- Alnus viridis ssp.viridis. - Avrasya.
- Alnus viridis ssp.maximowiczii - Japonya.
- Alnus viridis ssp.crispa - Güney Amerika.
- Alnus viridis ssp.sinuata -Sitka kızılağacı Batı Güney Amerika