Nizozemska
From Wikipedia
|
|||||
| Nacionalni moto: Je Maintiendrai (Francuski, Izdržaću) |
|||||
 |
|||||
| Službeni jezik | Holandski (+Frizijski u Friziji) |
||||
| Glavni grad | Amsterdam, Hag je sedište vlade | ||||
| Najveći grad | Amsterdam | ||||
| Kraljica | Beatriks | ||||
| Premijer | Jan Peter Balkenende | ||||
| Površina - Ukupno - % vede |
131. po površini 41,526 km² 18.41% |
||||
| Stanovništvo - Ukupno (?) - Gustina |
59. po broju stanovnika ? 393/km² (rang) |
||||
| Nezavisnost - Assumed - Proglašena - Priznata |
od Španije vidi: Osamdesetogodišnji rat 23. januar, 1579 vidi: Utrehtska unija 26. jul, 1581 vidi: Zakletva o odricanju Španije 30. januara 1648 vidi: Vestfalski mir |
||||
| Valuta | Evro(€)¹, Holandski evro novčići | ||||
| Časovna zona | UTC+1 | ||||
| Državna himna | Het Wilhelmus | ||||
| Internet domen | .NL | ||||
| Pozivni broj | 31 | ||||
| (1) Pre 2001: Gulden | |||||
Holandija ili Nizozemska je država u Evropi. Na istoku graniči s Njemačkom, a na jugu s Belgijom, dok joj sa zapada obale oplakuje Sjeverno more.
Sadržaj/Садржај |
[edit] Historija
Holandiju su naselili Kelti,te Germani. Bila je dio Rimskog imperija. U 8. vijek€8. st. širi se kršćanstvo. Poslije se razvijalo zanatstvo,te brodska trgovina. Često je mijenjala gospodare. Bila je važno kulturno područje pogotovo u Renesansi.
Godine 1579. formirana je Utrechtska unija koja se borila protiv Španaca u osamdesetogodišnjem ratu. Priznata je 1588. od Španije. U početku se zvala Republika ujedinjenih provincija a kasnije Holandija.
Početkom 17. st. doživjela je veliki napredak. Uskoro je postala jedna od najjačih trgovačkih sila. Zauzela je neka područja u Indiji, Istočnoj Indiji, Južnoj Africi i Sjevernoj Americi. U to vrijeme Holandija je bila najbogatija zemlja Europe. U njenim bankama bilo je najviše novca. Od sredine 17. stoljeća gubi svoj značaj.
Gubi ratove protiv Engleza, Francuza te svoje kolonije. U ratu protiv revolucionarne Francuske je poražena i osvojena. Napoleon je kasnije stvorio Batavsku republiku, a kasnije je anektirao Francuskom carstvu.
Nakon Bečkog kongresa 1815. Holandija je dio svojih kolonija izgubila u korist Britanskog Imperija, a to je kompenzirano aneksijom Belgije. Međutim, 1830. godine je Belgija oružanim ustankom izborila nezavisnost.
Nizozemska to nastoji kompenzirati sve većom eksploatacijom preostalih kolonija, pogotovo u Nizozemskoj Istočnoj Indiji, čije će joj sirovine omogućiti nagli razvoj industrije u 19. vijeku.
U prvom svjetskom ratu Nizozemska je bila neutralna, ali za vrijeme drugog svjetskog rata ju je 1940. godine napala i okupirala nacistička Njemačka. Njene posjede u Indoneziji je 1942. okupirao Japan. Nakon završetka rata ti su posjedi proglasili nezavisnost kao Indonezija, što je Nizozemska priznala nakon rata koji je trajao do 1949. godine.
Nakon rata Nizozemska se relativno brzo oporavila, te postala glavnim zagovornikom regionalne suradnje, koja je uključivala stvaranje Beneluksa, a kasnije projekta evropskog ujedinjenja. Tako je Nizozemska bila među šest originalnih potpisnica Rimski ugovor kojim je 1957. formirana Evropska ekonomska zajednica, a 1991. je na njenoj teritoriji potpisan Maastrichtski ugovor kojim se EEZ transformirala u Evropsku Uniju. Međutim, nizozemski birači su evropsko ujedinjenje usporili odbivši na referendumu Ustav EU 2005. godine.
[edit] Politika
Holandija je država parlamentarne demokratije i ustavne monarhije. Kralj je vladar države-on predstavlja državu. Vlada dinastija. Izvršnu vlast ima ministarsko veće-odgovorno je Drugom domu za poslove vlade. Predsednika i ministra imenuje kralj. Holandija je podeljena na 12. provincija, a granice među njima određuje parlament. Izvršni organ provincije je kraljev povjerenik. Sudbenu vlast ima vrhovni sud.
Kraljevina se sastoji od Holandija, Arube i Holandskih Antila - sva tri dela su ravnopravna.
Biračko pravo imaju svi holandski državljani stariji od 18. godina, a pasivno stariji od 21. godinu.
Od 30.4.1980. na prestolju je kraljica Beatrix Armgard iz kuće Oranje-nasam. Prestol se ravnopravno nasljeđuje po muškoj i ženskoj liniji sa obzirom na nasledni red.
Holandija ima dvodomni parlament: Prvi dom ima 75 članova, a drugi 150 zastupnika. Sedište parlamenta je u Hagu. Zakonski predlozi moraju biti prihvaćeni u oba doma i mora ih prihvatiti kraljica.
[edit] Kultura
[edit] Slikari
[edit] Književnost
- Anne Frank
[edit] Filozofi
- Erazmus Rotterdamski
|
|
 |
|---|---|
| Austrija | Belgija | Grčka | Danska | Estonija | Irska | Italija | Kipar/Cipar | Letonija | Litvanija/Litva | Luksemburg | Mađarska | Malta | Nemačka | Poljska | Portugal | Slovačka | Slovenija | Ujedinjeno Kraljevstvo | Finska | Francuska | Holandija/Nizozemska | Češka | Švedska | Španija/Španjolska | |
| Države u Evropi |
|---|
|
Albanija | Andora | Austrija | Belgija | Bjelorusija | Bosna i Hercegovina | Bugarska | Cipar/Kipar | Crna Gora | Češka | Danska | Estonija | Finska | Francuska | Grčka | Hrvatska | Irska | Island | Italija | Letonija | Lihtenštajn | Litva/Litvanija | Luksemburg | Mađarska | Malta | Moldavija | Monako | Nizozemska/Holandija | Norveška | Njemačka | Poljska | Portugal | Republika Makedonija | Rumunjska/Rumunija | Rusija | San Marino | Slovačka | Slovenija | Srbija | Španjolska/Španija | Švedska | Švicarska/Švajcarska | Turska | Ujedinjeno Kraljevstvo | Ukrajina | Vatikan |
| Teritoriji: Gibraltar | Guernsey (Gernzi) | Otok Man/Ostrvo Man | Farski otoci/Farska ostrva | Jersey (Džersi) |
