Problem decyzyjny
Z Wikipedii
Problem decyzyjny to pojęcie z zakresu teorii decyzji, oznaczające sytuację problemową, w której podmiot (decydent) staje przed koniecznością wyboru jednego z przynajmniej dwóch możliwych wariantów działania.
Sformułowanie problemu decyzyjnego jest zazwyczaj pierwszym krokiem do zbudowania modelu decyzyjnego. Dobrze sformułowany problem powinien szczegółowo definiować:
- decydenta lub decydentów
- warunek ograniczający decyzję
- zbiór decyzji dopuszczalnych
- kryteria oceny decyzji
Przykład: Kolega Stefan i jego żona Marysia proszą nas o pomoc przy wyborze sposóbu ulokowania zaoszczędzonych pieniędzy - 1000 zł. Określamy problem decyzyjny:
- decydentami są Stefan i Marysia
- będziemy brać pod uwagę takie sposoby ulokowania pieniędzy, które pozwalają na wpłatę tylko 1000 zł, odrzucamy nielegalne możliwości lokaty (narkotyki, broń)
- zbieramy informacje o wszystkich dopuszczalnych przez nasze ograniczenia sposobach lokowania kapitału - konta bankowe, lokaty bankowe, obligacje, akcje itd.
- ustalamy kryterium oceny możliwych wariantów: oczekiwana wypłata w ciągu 5 lat
Można zauważyć, że chociaż ryzyko utraty pieniędzy jest na pewno ważne z punktu widzenia Stefana i Marysi, nie uwzględniliśmy go bezpośrednio w naszym sformułowaniu problemu. Tak naprawdę zostało ono uwzględnione - licząc oczekiwaną wypłatę powinniśmy uwzględnić wszystkie możliwości z odpowiednim prawdopodobieństwem, również możliwość utraty pieniędzy.
Ścisłe zdefiniowanie decydenta pozwala zauważyć możliwe problemy w procesie decyzyjnym, Stefan i Marysia mogą korzystać niezależnie od siebie z własnych, subiektywnych kryteriów oceny (np. opiniami znajomych), co może utrudnić lub nawet uniemożliwić podjęcie decyzji.
Zobacz też: teoria decyzji - decydent - proces decyzyjny - model decyzyjny
