Ogród Zoobotaniczny w Toruniu
Z Wikipedii
|
Podejrzenie o naruszenie praw autorskich |
| Jeżeli oznaczyłeś tę stronę jako podejrzaną o naruszenie praw autorskich, dodaj link do sekcji grudzień 2006 na WP:NPA. |
 Zawartość tej strony może naruszać prawa autorskie. Tekst źródłowy prawdopodobnie pochodzi ze strony:
|
|
|
|
Ogród Zoobotaniczny w Toruniu
Spis treści |
[edytuj] Informacje o Ogrodzie Zoobotanicznym
Ogród Zoobotaniczny w Toruniu znajduję się przy ulicy Bydgoskiej 7. Dyrektorem ogrodu jest Hanna Ciemiecka, zastępcą dyrektora - Leszek Wasielewski, a kierownikiem – Beata Gęsińska.
[edytuj] Historia Ogrodu Zoobotanicznego
Ośrodek Edukacji Przyrodniczo-Ekologicznej odpowiedzialny jest za działalność dydaktyczną na terenie naszego Ogrodu. Podstawowymi celami działalności Ośrodka jest: - służenie mieszkańcom Torunia i regionu, poprzez prowadzenie działalności edukacyjnej zmierzającej do systematycznego podnoszenia świadomości ekologicznej społeczeństwa - propagowanie idei zrównoważonego rozwoju. Przez cały rok w toruńskim Ogrodzie Zoobotanicznym prowadzone są zajęcia dla przedszkolaków i młodzieży ze szkół podstawowych, gimnazjów, szkół średnich i wyższych uczelni. Zajęcia te cieszą się dużą popularnością, szczególnie w trakcie roku szkolnego. Teren zajmowany przez dzisiejszy Ogród Zoobotaniczny w Toruniu leży na terenie średniowiecznej osady flisaków i rybaków - Małe Rybaki. Jak wynika z badań, obszar ten był XV-XVI w. miejscem wybierania gliny do wyrobu cegieł i ich wypalania. Można, więc przypuszczać, że część toruńskiej Starówki została zbudowana z cegieł tu powstałych. W drugiej połowie XVII w. znajdował się tu dworek z budynkami gospodarskimi oraz dużym ogrodem, który należał do barona Karola Zahradeckiego. Był to typowy folwark, w którym zajmowano się produkcją żywności i zapewne hodowlą zwierząt. Z końcem XVII w. majątek zostaje przejęty przez Kmlarię( tj.: stałą komisję ds. finansowych Rady Miejskiej) z powodu zadłużenia. Dokładna data powstania Ogrodu Botanicznego (obecnie Zoobotanicznego) w Toruniu nie jest znana, ale można powiązać ją z faktem nabycia całego majątku przez dr med. Johanna Gottlieba Schultza w 1797 r. Dr Johann Gottlieb Schultz - botanik z zamiłowania- uporządkował istniejący drzewostan, wprowadził wiele cennych okazów roślin z różnych zakątków Europy. Doprowadził do powstania ogrodu botanicznego o cechach parkowego założenia romantyczno - krajobrazowego z bogatym programem użytkowym. Urządził aleje, mosty, śluzy, altany, posągi, zegar słoneczny, ptaszarnię, dwór oraz typowe zabudowania gospodarcze wkomponowane w naturalny krajobraz. Zmarł 18 czerwca 1827 r. i zgodnie z jego ostatnią wolą pochowano go w grobowcu na terenie Ogrodu. Nie założył rodziny, a cały swój majątek zapisał w testamencie Królewskiemu Gimnazjum w Toruniu z przeznaczeniem na cele dydaktyczne. Posiadłość niemal do końca XIX w. była w dobrych rękach ogrodników - dzierżawców. Na przełomie XIX w. i XX w. można zaobserwować powolny upadek Ogrodu. Dzieje się tak na skutek szybkiego rozwoju Bydgoskiego Przedmieścia, jak i rozdrobnienia dzierżaw. Drzewa i krzewy rosnące na oddawanych miastu parcelach przesadzono w inne rejony na koszt gminy. Wówczas to zniknęły, również bezpowrotnie stawy, a kolekcje roślin zaniedbano. Po pierwszej wojnie światowej ogród znajdował się w stanie dewastacji; w pewnych częściach był dziko zarośniętym parkiem, a pozostałe tereny spełniały rolę sadu i warzywnika. W 1918 r. Magistrat Miasta sporządził projekt ratowania ogrodu, który nigdy nie doczekał się realizacji. Dwa lata później Ogród przejęły władze polskiego gimnazjum - Państwowego Gimnazjum Męskiego w Toruniu im. M. Kopernika i od tej pory jego sytuacja uległa poprawie. Do 1933 r. opiekę nad Ogrodem sprawował nauczyciel przyrody i geografii w Gimnazjum Mieczysław Kwiatkowski. W tym czasie zrekonstruowano stare ścieżki i wytyczono nowe, urządzono zbiory złożone z setek gatunków roślin, przetrzebiono krzewy, wzbogacono drzewostan cennymi gatunkami polskimi (brzozą polarną, wisienką stepową, brekiniami, cisem) w celu praktycznej nauki botaniki. Utworzono grupy systematyczne roślin kwiatowych oraz trzy zbiory roślin pontyjskich. Podejmowano również próby doświadczalne m.in. założono plantacje skalnicy sprowadzonej z Syberii i współpracowano z ogrodami botanicznymi w Poznaniu i Krakowie. Po drugiej wojnie światowej, od 1945 gospodarzem ogrodu ponownie zostało Gimnazjum im. M. Kopernika, a od 1953 r. zarząd przejmuje Dom Harcerza, przekształcony później w Młodzieżowy Dom Kultury. W okresie, gdy dyrektorem MDK, a także opiekunem ogrodu został biolog, Franciszek Podwojski, powstały pracownie działu naukowego Ogrodu, wzrosła także liczba kół zainteresowań. Od 1965 r., za sprawą torunianina Arnberta Sadeckiego zamieszkałego na stałe w Argentynie i zajmującego się obrotem zwierząt egzotycznych, zaczęto sprowadzać do Ogrodu pierwsze zwierzęta. Buduje się pierwsze woliery dla ptactwa i wybiegi dla zwierząt. Sprowadzono m. in. lamy, papugę arę, jaka tybetańskiego. Sadecki zobowiązał się dostarczyć za darmo wiele innych gatunków zwierząt egzotycznych, lecz władze miasta nie były tym zainteresowane, zaś sam Ogród nie był ani obszarowo ani finansowo przygotowany na ich przyjęcie. W latach siedemdziesiątych ruch w ogrodzie bardzo się ożywił, gdyż umożliwiono jego powszechne zwiedzanie.
Po przejściu na emeryturę Franciszka Podwojskiego, w 1984 r. kierownictwo ogrodu przejęła Jadwiga Malczyńska, biolog, która pełniła te funkcję do 1990 r. W tym okresie nawiązano kontakty z innymi ogrodami w kraju sprowadzając większość zwierząt m.in. małpy, jenoty, arui, papugi. W okresie od października 1990 r. do marca 1991 r. obowiązki kierownika ogrodu pełniła Urszula Wierzbowska, biolog. Przeprowadzono konserwację najciekawszych okazów starodrzewna, posadzono żywopłoty, zakupiono drewno na budowę nowych domków dla zwierząt. Mimo zlikwidowanego w tym okresie działu naukowego, pozostały koła przyrodnicze. W 1991 r. funkcje kierownika objął lekarz weterynarii, Piotr Demicki. W tym czasie kontynuuje się rozbudowę wolier i ogrodzeń, buduje się wybieg dla małp i niedźwiedzia, skaliste zbocza dla arui oraz nowe domki dla muflonów, owiec kameruńskich i kóz. Dokonano także prac ziemnych w części ogrodu, gdzie znajduje się staw. W 1993 r., decyzją radnych miast Torunia, Ogród Zoobotaniczny otrzymuje status zakładu budżetowego finansowanego przez Urząd Miasta Torunia. W wyniku konkursu dyrektorem zostaje Hanna Ciemiecka, która pełni tą funkcję do dziś. Od 1998 r. podejmowane są wszelkiego rodzaju inwestycje dzięki inicjatywie członka Zarządu Miasta Torunia Piotra Całbeckiego. Zleca on opracowanie programu inwestycyjnego dla toruńskiego Ogrodu, przy ścisłej współpracy jego dyrektora oraz Miejskiego Konserwatora Zabytków w Toruniu. W tym czasie zostaje przygotowywany projekt utworzenia w Ogrodzie Zoobotanicznym - Toruńskiego Ośrodka Edukacji Ekologicznej.
[edytuj] Ptaszarnia w Ogrodzie Zoobotanicznym
Od maja 2002 roku można podziwiać egzotyczne gatunki ptaków i roślin. W siedmiu przestrzennych wolierach zamieszkały m.in. wdówki, wikłacze, tanagary, błyszczaki, motyliki. Szczególną atrakcję stanowią ary ararauny i tukany tęczodziobe. Wchodząc do tego swoistego egzotarium otacza nas atmosfera tropiku, z odgłosami szumiejącej kaskady, ptasiego śpiewu przerywanego od czasu do czasu przenikliwym krzykiem ar. Wszystko to w otoczeniu palm, kwitnących oleandrów i storczyków. Całość tworzy niezwykłe miejsce, do którego szczególnie w jesienne i zimowe dni chce się powracać.
W związku z otwarciem ptaszarni w Ogrodzie Zoobotanicznym w Toruniu odbyła się dwudniowa konferencja naukowa pt.: "Hodowla ptaków w niewoli szansą restytucji gatunków ginących i zagrożonych" Głównymi założenia konferencji to: popularyzacja wiedzy przyrodniczej (ornitologicznej) wśród społeczeństwa, podnoszenie świadomości proekologicznej oraz propagowanie ochrony ptaków w ich naturalnym środowisku. Mamy nadzieję, że wzbudziliśmy Państwa zainteresowanie hodowlą ptaków egzotycznych. W tym czasie odwiedziły nas osobistości ze środowisk naukowych, władz lokalnych oraz osoby reprezentujące ogrody zoobotaniczne, jak i jednostki związane z edukacją ekologiczną z terenu całego kraju. Nie zabrakło również studentów oraz mieszkańców Torunia.
[edytuj] Herpetarium w Ogrodzie Zoobotanicznym
Kolekcja gadów to aktualnie 20 sztuk reprezentujących 16 gatunków. W naszym herpetarium żyją jaszczurki zarówno o aktywności dziennej jak i nocnej. Odpowiednie warunki w terrariach procentują przychówkiem. Regularnie rozmnażają się u nas gekony toke, lamparcie. Próby natomiast podejmują m.in.: węże królewskie i boa dusiciel. Duże zainteresowanie wśród zwiedzających wzbudza kameleon czy bazyliszki zwane "jaszczurakami jezusowymi". Kolekcja węży to jedynie "sympatyczne" dusiciele z najnowszym nabytkiem - zaskrońcami amerykańskim, które gustują tylko w rybich filetach. W herpetarium od niedawna żyją także biało- czarne rzekotki - żabki pochodzące z Kostaryki. Zapraszamy do odwiedzania również tych zwierząt, uważanych za krewnych dinozaurów. Warto jednak się samemu przekonać, iż nie są takie straszne jak się o nich potocznie mówi.
[edytuj] Flora Ogrodu Zoobotanicznego
Bogata i różnorodna flora ogrodowa stanowi niewątpliwie atrakcję dla odwiedzających to miejsce. Na niewielkim stosunkowo obszarze rośnie blisko 500 drzew reprezentujących ponad 50 gatunków, wiele krzewów i bylin. Do najciekawszych gatunków należą: miłorząb dwuklapowy, buk pospolity odmiany purpurowej, magnolie czy tulipanowiec amerykański. Rośnie tu dużo pięknych różaneczników, powojników, istnieje kolekcja róż i roślin skalnych.
Pomniki przyrody
Dąb szypułkowy /Quercus robur/ Obwód pnia: 324 cm Wysokość: 27,5 m Na liście pomników od 1996 r.
Najpospolitszy gatunek dębu w Polsce, występujący na terenie całego kraju w lasach liściastych i mieszanych. Rośnie szczególnie chętnie na glebach świeżych lub wodogruntowych. Drzewo dorasta do 45 metrów wysokości. Korona jest szeroka i wysoka, często z bardzo rozłożystymi konarami. Pień, potężny i walcowaty, pokrywa ciemnoszara oraz głęboko pobrużdżona kora. Liście dębu, odwrotnie jajowate i nierówno wrębne, osadzone są na krótkich ogonkach. Owoce, tzw. żołędzie wiszą na długich szypułkach, stąd nazwa dębu - szypułkowy. Między dwudziestym a dwusetnym rokiem życia drzewo osiąga swoją górną granicę wzrostu i odtąd przyrasta tylko na grubość. Stare dęby tego gatunku mogą liczyć sobie nawet 1000 lat. Często podlegają ochronie jako pomniki przyrody.
Sosna czarna /Pinus nigra/ Obwód pnia: 234 cm Wysokość: 17 m Na liście pomników od 1994 r.
Wiecznie zielone drzewo szpilkowe dochodzące do 30 metrów wysokości. Dość pospolite i szeroko rozpowszechnione w południowej części Europy Środkowej, na Bałkanach oraz w pewnych częściach obszaru śródziemnomorskiego. Nierzadko również sadzone w miejskich parkach i ogrodach, a także uprawiane w lasach. Kora pnia sosny jest grubo bruzdowana i podzielona na łuskowate płaty. Natomiast na młodszych gałęziach jest ona bardzo ciemno zabarwiona, a często nawet zupełnie czarna. Ciemnozielone, sztywne i długie szpilki, dochodzące do 15 cm długości, wyrastają po dwie na krótkopędach. Drewno sosny czarnej jest bardzo żywiczne, zwykle żółtawego koloru i głównie stosuje się jako materiał budulcowy lub do produkcji celulozy. Sosna czarna jest bardzo ważnym gatunkiem lasotwórczym w suchych rejonach wapiennych gór Europy Środkowej i Południowej.
Platan klonolistny /Platanus acerifolia/ Obwód pnia: 422 cm Wysokość: 25 m Na liście pomników od 1994 r.
Występujące w Europie Środkowej bardzo okazałe, potężne drzewo liściaste o wysokości dochodzącej do 40 metrów. Korona bardzo szeroka i wysoko sklepiona. Platan wyróżnia się szarobrunatną korą, która odpadając cienkimi, dużymi i okrągławymi płatami pozostawia jasnożółte plamy. Liście są ułożone skrętolegle i w swym zarysie przypominają liście klonu. Kuliste owocostany zwisają na długich szypułkach, pozostając na drzewach także zimą. Platan jest drzewem względnie odpornym na zanieczyszczenie środowiska pyłami i spalinami. Z tego właściwie względu często sadzony jest w dużych miastach jako drzewo parkowe, a także w alejach i przy ulicach.
[edytuj] Fauna Ogrodu Zoobotanicznego
Opis fauny
1. Kaczka mandarynka /Aix galericulata/
Ptak pochodzący ze wschodniej Azji; obecnie osiadły w Anglii i części Europy zachodniej. Samiec, oprócz bogatego ubarwienia, szczyci się efektownymi rdzawymi "żaglami" na skrzydłach. Gniazdo buduje w dziuplach starych pni blisko wody. W Chinach uchodzi za symbol wierności małżeńskiej. Mandarynki w zeszłym roku zostały "rodzicami adopcyjnymi" dla kaczek krzyżówek, przyniesionych przez osobę z zewnątrz do Ogrodu, a w tym miały aż 12 małych kaczuszek. Pisklęta już następnego dnia po wykluciu muszą samodzielnie wyskoczyć z dziupli na ziemię.
2. Uszak siwy /Crossoptilon auritum/
Jako jedne z niewielu ptaków mają na głowie pęczki piór, które wyglądają jak uszy. Są bardzo "rozmowne" - wydają dużo dźwięków. Hodowcy cenią sobie: piękne ubarwienie piór przez cały rok u oby płci, wytrzymałość na niskie temperatury, łatwość oswajania, możliwość podawania jedzenia z ręki, łagodne usposobienie, które pozwala na przebywanie uszaków z innymi ptakami.
3. Bażant złocisty /Chrysolophus pictus/
Żyje w górskich rejonach środkowych Chin do 2200 m n.p.m. Najczęściej spotkać go można w lasach oraz na skalistych wzgórzach porośniętych gęstymi krzewami i bambusem. Obszary, na których występuje, niedostępne są dla człowieka, a więc nie grozi mu z jego strony niebezpieczeństwo. Poza okresem lęgowym żyje pojedynczo, a zimą tworzy niewielkie stada. Koguty są poligamiczne i w sezonie rozrodczym gromadzą wokół siebie do 8 kur. Kura znosi od 5 do 12 kremowo-żółtawych jajek. Gniazdo bardzo podobne do gniazda bażanta diamentowego. Po 22 dniach lęgną się pisklęta.
4. Tragopan Temmincka /Tragopan temminckii/
Występowanie: południowo-wschodnia Azja, niższe partie Himalajów i Tybetu. Od pozostałych gatunków bażantów tragopany różnią się tym, że swoje gniazda zakładają nie na ziemi, lecz na drzewach. Upierzenie samca odznacza się wyjątkową urodą. Samiec na gardle nosi śliniak - niebiesko-czerwony worek, który nadyma w celu wywarcia wrażenia na swojej wybrance. Tragopany odżywiają się nasionami, jagodami, pędami roślin oraz owadami.
5. Kiściec srebrzysty /Lophura nycthemera/
6. Kiściec annamski /Lophura edwardsi/
7. Bażant diamentowy /Chrysolophus amherstiae/
8. Olśniak himalajski /Lophophorus impeyanus/
Występowanie: pasma wysokich gór Azji, od Afganistanu po Tybet i Birmę. Gatunek ginący, objęty I załącznikiem Konwencji Waszyngtońskiej. Jest jednym z najpiękniejszych ptaków Azji. Samiec mieni się wspaniałymi metalicznymi kolorami stąd jego nazwa - olśniak. Pokarm olśniaka stanowią różne rośliny, a także owady. Ptak potrafi je wydobywać nawet spod głębokiego śniegu.
9. Paw indyjski /Pavo cristatus/
Ptak z rzędu kuraków. Pochodzi z lasów Płw. Indyjskiego i Cejlonu, gdzie jest otaczany kultem. U samca występuje wspaniały, rozkładany wachlarzowato ogon z piórami dochodzący nawet do 1,5 m długości. W porze godów tokują, wykonując osobliwe tańce. Paw to elegant tylko przez część roku. Swoje 200 pawich oczek prezentuje wybrance od wiosny do lata. W menu pawi są młode kobry - jadowite węże, które zjadają bez szkody na zdrowiu.
10. Kuc szetlandzki /Equus caballus/, Konik polski /Equus caballus/ Kuc szetlandzki
Wywodzi się z Wysp Szetlandzkich, jest gatunkiem hodowlanym. Ojczyzną tych zwierząt są Szetlandy - skaliste wyspy położone na zachód od Norwegii. Kuce są zwierzętami wytrzymałymi, odpornymi na mrozy, niewybrednymi w doborze pokarmu. Potrafią świetnie pływać. W Anglii wykorzystywano je do pracy w kopalniach węgla. Obecnie są zwierzętami jucznymi, rozwożą małymi wózkami towary, pracują w ogrodnictwie, ale przeważnie służą dzieciom jako koniki do jazdy wierzchem.
11. Ryś europejski /Lynx lynx/
Ryś pod względem budowy przypomina raczej psa niż kota (długie kończyny i krótki ogon). Głowę ma typowo kocią, okrągłą z trójkątnymi, stosunkowo długimi uszami, zakończonymi charakterystycznymi czarnymi pędzelkami włosów długości 40-50 mm. Oczy są duże, o źrenicy pionowej, barwy szarozielonej. Ogon jest gruby, tępo zakończony, na końcu czarny. Kończyny przednie są pięciopalczaste, tylne czteropalczaste, zakończone ostrymi, mocno zakrzywionymi, wysuwalnymi pazurami. Sierść z wierzchu jest barwy od szarożółtej do ciemno- rudej. Spód ciała jest jaśniejszy, biały lub kremowy. U większości okazów występują na kończynach i bokach ciała cętki, plamy lub kreski czarne bądź ciemnobrązowe. Nie jest to związane ze środowiskiem, bo rysie o sierści plamistej i bez plam występują zarówno w górach, jak i na nizinach. Włos mają rysie miękki, jedwabisty i długi. W zimie u samców są wyraźnie widoczne bokobrody.
12. Surykatki /Suricata suricatta/
Występowanie: suche równiny południowej Afryki. Drapieżniki te żyją w grupach rodzinnych, w których panuje hierarchia. Nad bezpieczeństwem grupy czuwa osobnik, który wypatruje niebezpieczeństwa i na widok zagrożenia daje pobratymcom głośny sygnał do ucieczki. Cała kolonia znika wówczas pod ziemią w bezpiecznym systemie jam i korytarzy. Pokarmem surykatek są owady, drobne kręgowce, jaja gadów i ptaków oraz bulwy roślin.
13. Papużka falista /Melopsittacus undulatus/, papużka nimfa /Nymphicus hollandicus/, żółw stepowy /Testudo horsfieldi/
Papużka falista jest jedną z najmniejszych papug, jednak dzięki wydłużonemu ogonowi wydaje się być znacznie większa, niż jest w rzeczywistości. Przednia część jej głowy i gardziel są siarkawo - żółte, z każdej strony odgraniczone ozdobione przez 4 niewielkie plamki. Cały płaszcz jest zielono - żółty, przy czym niemal na każdym piórze występują 4 poprzeczne czarne prążki. Spód ciała, dolna część pleców i kuper są trawiasto zielone, dwa wydłużone pióra ogona ciemno - niebieskie, pozostałe sterówki zielono - niebieskie z szerokimi cytrynowo - żółtymi plamami; woskówką ciemno niebieska, tęczówka jasno żółta.
14. Jeżozwierz indyjski /Hystrix indica/
Występowanie: północna Afryka i południowa Azja. W naturze zamieszkują suche, porośnięte skąpą roślinnością tereny. Mocnymi pazurami wygrzebują system nor, w których spędzają cały dzień, wychodząc na żer dopiero nocą. Są roślinożerne. Szpilkowate kolce, które podrażniony jeżozwierz może stroszyć, a nawet wbijać w ciało przeciwnika są jego skuteczną bronią.
15. Niedźwiedź himalajski /Selenarctos thibetanus/
W południowej i wschodniej Azji żyje niedźwiedź o czarnym długim futrze z wyraźną białą plamą na piersi w kształcie litery V. Jest on nieco mniejszy od niedźwiedzia brunatnego i polarnego, ale wyrośnięty samiec, zwykle większy od samicy, osiąga wagę do 180 kg. Oprócz białej plamy na piersi charakterystyczną cechą tego niedźwiedzia jest obfity kołnierz z długich i dość sztywnych włosów. Mięso i kości niedźwiedzia himalajskiego do dzisiaj stanowią poszukiwany przysmak Chińczyków. Jest zwierzęciem wszystkożernym i pokarmowo niewybrednym. Jak wszystkie niedźwiedzie tak i niedźwiedzie himalajskie rodzą się nagie i ślepe i przez 1-2 lat są uzależnione od matki. W miocie 1-3 sztuk. Potomstwem opiekuje się wyłącznie matka.
16. Puszczyk /Strix aluco/
Puszczyk jest nieco większy od wrony, mierzy do 40 cm długości. Ma duże ciemne oczy i opierzone nogi. W jego ubarwieniu przeważa kolor brązowy. Na głowie nie ma pęczków piór. Puszczyki mieszkają głównie w starodrzewach, zarówno leśnych, jak i parkowych, na starych cmentarzach, w alejach, dużych ogrodach. Jest to najliczniejsza z środkowoeuropejskich sów. Dźwięczny głos godowy samca puszczyka jest ulubionym podkładem dźwiękowym do pełnych napięcia, nocnych scen w filmach. Także z tego względu, że puszczyk jest naszą najpospolitszą sową, jego głos jest bardziej znany niż głosy innych sów. Puszczyk jest także najwszechstronniejszym łowcą, ponieważ jego jadłospis nie ogranicza się jedynie do myszy, nornic i szczurów, ale wzbogacony jest również o ptaki do wielkości gołębia włącznie. Wylatuje na żer o zmierzchu. Jest naszym cennym sprzymierzeńcem w walce z gryzoniami. Gnieździ się w dziuplach, w których zwykle spędza dzień. Podlega ochronie.
17. Sowa śnieżna /Nyctea scandiaca/
Występowanie: tundra Eurazji i Ameryki Północnej. Gatunek zagrożony wyginięciem, objęty II załącznikiem Konwencji Waszyngtońskiej. Ptak ten posiada typowo ochronnie ubarwione upierzenie, dzięki czemu świetnie maskuje się w warunkach arktycznej tundry. Żywi się głównie lemingami i innymi drobnymi gryzoniami oraz ptakami. Gniazdo zakłada na ziemi, kopiąc płytki dołek.
18. Puchacz /Bubo bubo/
Największa sowa występująca na terenie Polski, spotykana jest nielicznie w Karpatach, na Pomorzu, Mazurach i w białostockim. Żywi się przede wszystkim gryzoniami (60%), ptakami (12%), wśród których są wróble, wrony i cietrzewie, oraz płazami (12%), w większości żabami. Z braku innej zdobyczy atakuje również większe zwierzęta, nawet i jeże. Puchacze odbywają lęgi na przełomie marca i kwietnia. Samica składa 2-3 jaja. Po 35 dniach wysiadywania lęgną się pisklęta, które opuszczają gniazdo po około 5 tygodniach. Dojrzałość osiągają w 3 roku życia. Puchacze żyją około 20 lat.
19. Mundżak chiński
To najmniejszy, ale i najbardziej zwinny jeleń świata. Zamieszkuje Chiny, Laos, Tajwan i Wietnam. Jak przystało na jeleniowate, samiec ma niewielkie, 20-centymetrowe poroże, które tak jak jego więksi bracia, gubi raz do roku. Mundżaki mają długie futro, które pozwala im świetnie radzić sobie z niskimi temperaturami. Są poza tym niezwykle sprytne. Złapanie ich trwa niejednokrotnie kilka godzin. Są bardzo zwinne i trudno je zmęczyć.
20. Walabia Benetta /Protemnodon rufogrisea/
Zwana również kangurem Benetta, jest dość pospolitym torbaczem zamieszkującym Australię i Tasmanię. Tułów ma długi na 70-90 cm, charakterystyczny ogon mierzący 65-75 cm, a waży do 20 kg. Do Europy importowano te zwierzęta 150 lat temu, tworząc na terenie Anglii i Francji dość duże ośrodki ich aklimatyzacji i hodowli. Kangury te hodowane są obecnie w większości europejskich ogrodów zoologicznych. Po krótkim, około 35 - dniowym okresie ciąży samica rodzi młode wielkości ziarna fasoli, nagie i ślepe. Wędruje ono wzdłuż wylizanej przez matkę trasy od jej dróg rodnych do wnętrza torby utworzonej przez fałd skóry na brzuchu. Tam obejmuje pyszczkiem sutek matki i rozwija się dalej przez około 190 dni. Poczucie bezpieczeństwa w torbie matki jest tak mocne, że w razie niebezpieczeństwa nawet już wyrośnięty, prawie dorosły osobnik szuka tam schronienia.
21. Emu /Dromaius novaehollandiae/
Ptaki te żyją w dużych grupach, ciągle wędrujących w poszukiwaniu pokarmu roślinnego. Nad bezpieczeństwem żerującego stada czuwa jeden osobnik, który donośnym głosem oznajmia o grożącym niebezpieczeństwie. Emu doskonale biega, potrafi rozwinąć prędkość do 50 km/h. Ptak ten również dobrze pływa. Emu były uważane za szkodniki wyrządzające szkody w uprawach. Dlatego też farmerzy tępili je nawet z pomocą oddziałów wojskowych i broni maszynowej. Ciemnozielone jaja, składane przez samicę w prymitywnym gnieździe umieszczonym na ziemi są wysiadywane przez samca około 60 dni. W okresie wysiadywania samiec nie pobiera pokarmu i traci po 2 miesiącach prawie 20% swojej wagi.
22. Muflon /Ovis musimon/
Przodek owcy domowej, pierwotnie występował na Sardynii, Korsyce i Cyprze. W Europie rozpowszechniono go do celów łowieckich, m.in. w 1902 r. introdukowano muflona w Sudety. Obecnie spotykany jest w okolicach Jawora i w Masywie Śnieżnika. Żyje też w Górach Świętokrzyskich. Tworząc niewielkie stada, zamieszkuje podgórskie lasy mieszane. Żywi się roślinami zielnymi, liśćmi krzewów i owocami. Zimą zadowala się suchymi liśćmi, korą drzew, gałązkami i porostami. Żeruje w zasadzie podczas dnia. Ten niezbyt duży przeżuwacz (130 cm długości, 25-40 kg wagi) ma dobrze wykształcony wzrok, węch i słuch. Spłoszony ucieka z prędkością 50-60 km/godz. Samice są bezrogie. Samce natomiast mają duże, ślimakowato skręcone rogi, zwane ślimami. Licząc ich karby, określić można wiek osobnika.
23. Owca grzywiasta /Arui/
Występowanie: rejony górskie północnej Afryki. Gatunek zagrożony wyginięciem, objęty II załącznikiem Konwencji Waszyngtońskiej. Arui to bliski krewniak kozy, chociaż posiada również cechy owcy. Żyje w stadach. Bardzo zwinnie porusza się po skalistym terenie. Jest aktywny nocą, o zmierzchu i rano. Żywi się skąpymi trawami, karłowatymi górskimi roślinami, porostami i pędami krzewów. Jest odporny na brak wody i bardzo wytrzymały.
24. Alpaka /Lama pacos/
Zwierzę udomowione, przypomina nieco lamę, ale jest od niej mniejsza i z budowy ciała bardziej podobna do owcy. Ubarwienie najczęściej zupełnie białe, czasem czarne. Hodowana w dużych stadach, na mięso i wełnę. Właśnie dla tego surowca starano się ją przystosować do życia w Europie, bez sukcesów. Sierść alpaki wyróżnia się jedwabistym połyskiem. Produkuje się z niej koce i poncza. Alpaka hodowana jest w Andach na obszarze od południowego Peru po północną Boliwię.
25. Żubr /Bison bonasus/
Najpotężniejszy ssak europejski, reprezentuje rodzinę krętorogich. Zamieszkiwał całą środkową i część północnej Europy. W naturze wyginął z końcem I Wojny Światowej. Rozmnożony w rezerwatach z osobników zachowanych w zwierzyńcach i ogrodach zoologicznych, głównie staraniem polskich zoologów, w latach pięćdziesiątych przywrócony został naturze i objęty ochroną gatunkową. Długość tułowia żubra sięga do 2,7 m, wysokość w kłębie wynosi do 1,8 m; dorosły osobnik osiąga wagę do 850 kg. Zwierzę to żywi się głównie liśćmi drzew, trawą i ziołami, zaś zimą korą drzew, pędami i porostami. Bytuje w stadach do 15-18 sztuk. Byki trzymają się oddzielnie, samotnie lub po parę osobników. Okres rui przypada u żubra na sierpień i pierwszą połowę września. Ciąża trwa 9 miesięcy. Samica rodzi zwykle 1 cielę o wadze 22-23 kg, które do 5 miesięcy ssie matkę i przebywa przy niej przez pierwsze 2 lata życia. Dojrzewa w wieku 2-3 lat. Byk żubra żyje do 22 lat, krowa do 27 lat.
26. Osioł domowy, Koza syryjska Osioł domowy /Equus asinus/
Gatunek udomowiony, ceniony jako zwierzę juczne, pociągowe i wierzchowe w krajach śródziemnomorskich, w południowej Azji i w Ameryce Południowej. Osioł został udomowiony już w starożytnym Egipcie. Pochodzi od dzikiego osła, żyjącego w północnej Afryce. Jest zwierzęciem bardzo wytrzymałym i mało wymagającym. Dobrze znosi zarówno upały jak i niskie temperatury.
27. Mini Zoo
[edytuj] Linki zewnętrzne
Strona główna Ogrodu Zoobotanicznego w Toruniu
