Mury miejskie Krakowa
Z Wikipedii
Dziś jedynym śladem po umocnieniach średniowiecznego Krakowa są widniejące na Plantach kamienne postumenty z umieszczonymi wyobrażeniami dawnych baszt. Przedstawienia odwzorowują faktyczny wygląd baszt, a towarzyszące im napisy przypominają turystom ich nazwy.
[edytuj] Historia murów miejskich Krakowa
Jeszcze na początku XIII wieku Kraków nie posiadał żadnych obwarowań. W 1241 miasto zostało całkowicie zniszczone przez najazd tatarski. Pomimo tych wydarzeń, dopiero w 1285 książę Leszek Czarny zezwolił na umocnienie miasta. Mury były budowane z przerwami do pierwszej ćwierci XIV wieku. W tym okresie nadano obwarowaniom zasadniczy kształt i charakter.
Krakowskie umocnienia były złożone z podwójnego muru oraz fosy. Ceglano–kamienny mur wewnętrzny wznosił się na wysokość 7 metrów, a był szeroki na 2,5 metra. W niektórych miejscach wyposażono go w drewniany ganek dla obrońców czy strażników. Około 9 metrów przed murem wewnętrznym umiejscowiono mur zewnętrzny, zwany także przedmurzem. Przedmurze było znacznie niższe — liczyło 2 metry wysokości, ale to na nim zatrzymywał się pierwszy atak. Mur wewnętrzny był wzmacniany przez wysokie na 10 metrów baszty. W XIV wieku było ich 17. Każdą z baszt zajmował się określony cech rzemieślników, od których wywodzą się ich nazwy, np. Ciesielskiej, Paśników, Iglarzy.
Do miasta można było się dostać tylko przez jedną z 7 bram miejskich. Bramy te (zamykane na noc) wyposażone były w masywne, ciężkie, dębowe wrota i okutą żelazem bronę, czyli olbrzymią kratę opuszczaną na specjalnych łańcuchach.
Miasto otoczone zostało solidną fosą szeroką na 6-10 metrów i głęboką na 3,50 metra, napełnioną wodą z Rudawy.
Stan obronnych umocnień już od XVII wieku wciąż się pogarszał. Kolejne, groźne dla miasta najazdy szwedzkie wykazywały ogromne zaniedbania. W latach 1810-1814 z rozkazu cesarza Franciszka I zasypano fosę oraz przystąpiono do rozbiórki murów wraz z basztami. Pozostawiono wyłącznie niewielki ich fragment przy Bramie Floriańskiej wraz z wysuniętym przed nią Barbakanem.
[edytuj] Bramy
- Floriańska (Kuśnierzy) - zachowana do dziś
- Mikołajska (Rzeźnicza)
- Nowa (Piekarzy)
- Grodzka (Złotników)
- Poboczna
- Wiślna (Kotlarzy i Ślusarzy)
- Szewska (Białoskórników)
- Sławkowska (Krawców)
[edytuj] Baszty
- Pasamoników (półokrągła) - zachowana do dziś
- Karczmarzy (ośmioboczna)
- Karczmarzy (półokrągła)
- Prochowa (czworoboczna)
- Grzebieniarzy (ośmioboczna)
- Przekupników (okrągła)
- Barchaników (okrągła)
- Czapników (czworoboczna)
- Kurdybaników (okrągła)
- Prochowa (okrągła)
- Kowali (czworoboczna)
- Siodlarzy (czworoboczna)
- Rymarzy (czworoboczna)
- Bednarzy (czworoboczna)
- Przy dworze Koniecpolskich
- Przy dworze Bilinów
- Murarzy
- Rymarzy
- Prochowa (ośmioboczna)
- Iglarzy (półokrągła)
- Malarzy (czworoboczna)
- Solarzy
- Cyrulików
- Miechowników
- Kaletników i Farbiarzy
- Blacharzy
- Rusznikarzy
- Nożowników
- Czerwonych Garbarzy (półokrągła)
- Garncarzy (czworoboczna)
- Paśników (półokrągła)
- Introligatorów i Stelmachów (półokrągła)
- Łaziebników i Śledziarzy (półokrągła)
- Ceklarzy (czworoboczna)
- Szewska
- Szewska (półokrągła)
- Mydlarzy i Mieczników (półokrągła)
- Cieśli (sześcioboczna) - zachowana do dziś
- Stolarzy i Powroźników (półokrągła) - zachowana do dziś