Lugiowie
Z Wikipedii
Lugiowie (łac. Lugii, Lygii, Lugiones, gr. Lougoi) to lud indoeuropejski niepewnego pochodzenia (celtyckiego, germańskiego, słowiańskiego lub mieszanego) zamieszkujący w pierwszych wiekach naszej ery górne dorzecze Odry i Wisły, a więc teren dzisiejszej południowej i środkowej Polski. Przez archeologów są powszechnie utożsamiani z mieszkańcami kultury przeworskiej.
Spis treści |
[edytuj] Plemię Lugha
Nazwa Lugiowie oznacza albo plemię "świetlistych", albo "plemię Lugha", w obu przypadkach związek z najważniejszym bóstwem Celtów jest niezaprzeczalny.
[edytuj] Lugiowie i Legnica
Ptolemeusz wymienia plemię Lugiów oraz miejscowość 'Lugidunum'. Niektóre hipotezy wiążą Lugidunum z Legnicą lub Głogowem, i z plemieniem Lugiów-Didunów
[edytuj] Podziały plemienne
Według Tacyta Lugiowie dzielili się na wiele plemion (civitates), z których wymienia pięć najważniejszych: Hariów, Helwekonów, Manimów, Helizjów, Nahanarwalów. Według Klaudiusza Ptolemeusza dzielili się na Lugiów-Omanów (Lougoi-Omanoi), Lugiów-Didunów (Lougoi-Dinounoi) i Lugiów-Burów (Lougoi-Bouroi). Według Tacyta Burowie byli osobnym plemieniem, możliwe więc, że weszli w skład federacji lugijskiej nieco później.
[edytuj] Historia
Związek lugijski powstał zapewne znacznie wcześniej niż o tym świadczy pierwsza pewna wzmianka w dziele Strabona ('Geographika'). Pierwsi Celtowie przybyli z obszaru Czech i Moraw do południowej Polski około roku 400 p.n.e. i osiedlili się na nad Odrą na Górnym Śląsku oraz na Dolnym Śląsku między Wrocławiem, Legnicą i górą Ślężą, na której znajdował się ich ośrodek kultowy. Około roku 200 p.n.e inna grupa Celtów z Moraw osiedliła się w okolicach Krakowa, mniejsze grupy na Kujawach i wzdłuż dolnej Wisły. Wszyscy ci Celtowie przynieśli ze sobą zdobycze kultury lateńskiej i po zmieszaniu się z lokalną ludnością odegrali istotną rolę w uformowaniu się kultury przeworskiej.
Według Strabona Lugiowie byli 'wielkim ludem' i podobnie jak kilka innych ludów: Semnoni i bliżej nie znani Zumowie, Butonowie, Mugilonowie i Sibinowie podlegali zwierzchnictwu Marboda, władcy markomańskiego państwa z głównym ośrodkiem w dzisiejszych Czechach (9 rok p.n.e-19 r. n.e.). Następna wzmianka o Lugiach dotyczy czasów cesarza Klaudiusza (41-54): według Roczników Tacyta 'niezliczone mnóstwo' Lugiów przyczyniło się do upadku kwadzkiego państwa Wanniusza w roku 50.
Następna wzmianka o Lugiach zawarta jest w dziele Kasjusza Diona, Historia Rzymska, kiedy mowa o wydarzeniach lat 91-92 za panowania cesarza Domicjana. Lugiowie prowadząc wojnę z germańskimi Swebami, zawarli sojusz z Rzymianami, i poprosili cesarza Domichana o posiłki, które otrzymali w postaci 100 jeźdźców.
Burowie, którzy według Ptolemeusza wchodzili w skład Lugiów, odegrali ważną rolę w czasie wojen markomańskich (167-180), o czym świadczy zorganizowanie przeciw nim odrębnej wyprawy wojennej (łac. Expeditio Burica) i zawarcie później przez Marka Aureliusza przymierza z tym ludem.
Dalsze losy Lugiów są niepewne, ale niektórzy historycy przyjmują, że do nich odnoszą się informacje w dziele Zosimosa Nowa historia (Histroria nova) o zwycięskich walkach cesarz Probusa prowadzonych w 279 roku przeciwko ludowi Longiones na terenie prowincji Recji na rzeką Lygis (najprawdopodobniej rzeka Lech w dzisiejsze Austrii i Bawarii). Następną wzmianką może być wielki lud Lupiones-Sarmatae umieszczony na mapie Tabula Peutingeriana datowanej ogólnie na II-IV wiek n.e.
[edytuj] Gospodarka
Lugiowie nie toczyli wojen z Rzymem (w odróżnieniu od swoich zachodnich i południowych sąsiadów Kwadów i Markomanów), lecz rozwinęli na wielką skalę hutnictwo żelaza i bogacili się na handlu bronią. Śladem ożywionego handlu jest również szlak bursztynowy.
