Świeca standardowa
Z Wikipedii
Świecą standardową nazywamy obiekt astronomiczny o znanej absolutnej wielkości gwiazdowej. Porównując znaną jasność absolutną z jasnością pozorną (obserwowaną) możemy wyznaczyć odległość do takiego obiektu, korzystając z zależności:
gdzie D oznacza odległość do obiektu, m - jego wielkość gwiazdową obserwowaną, a M - jego wielkość absolutną.
Tak wyznaczona odległość nazywana jest czasem odległością jasnościową, i jest jedną z podstawowych metod wyznaczania odległości do odległych obiektów. Co ważniejsze, wyznaczenie w ten sposób odległości do jednej gwiazdy w odległej gromadzie czy galaktyce daje oszacowanie odległości do całej gromady lub galaktyki. Podobnie, wyznaczenie odległości do jednej galaktyki w gromadzie galaktyk daje ocenę odległości do całej gromady galaktyk.
Jako świec standardowych używa się między innymi:
- Gwiazd zmiennych typu RR Lyrae. Pozwalają mierzyć odległości w ramach naszej Galaktyki i do należących do niej gromad kulistych.
- Cefeid - odległości pozagalaktyczne do około 20 Mpc.
- Supernowych typu Ia - do większych odległości pozagalaktycznych, są obserwowane w całym widzialnym Wszechświecie. Wadą jest konieczność zaobserwowania wybuchu supernowej, który nawet w dużych galaktykach zachodzi średnio raz na kilkadziesiąt lat.
- Najjaśniejsza galaktyka w gromadzie - Mało dokładna, ale łatwa do zastosowania miara odległości do dużych, odległych gromad galaktyk.