Fabeltjeskrant
De Fabeltjeskrant was een dagelijks terugkerende korte uitzending juist voor kinderbedtijd op de Nederlandse televisie over de gebeurtenissen in het Grote Dierenbos. Het nieuws werd voorgelezen door meneer de Uil (Jacob). Ook in Vlaanderen groeide een hele generatie op onder de vleugels van Meneer de Uil... echt waar? Echt waar!
Inhoud |
[bewerk] Eerste serie
Het brein achter de Fabeltjeskrant was Leen Valkenier, het programma werd geproduceerd door Thijs Chanowski. De Fabeltjeskrant werd voor het eerst uitgezonden op 29 september 1968. De eerste fabels en personages waren geïnspireerd op de verhalen van Jean de La Fontaine, maar al snel ging het programma meer op het 'echte leven' lijken. In de vier jaar waarin de eerste serie op de TV was ontwikkelde de Fabeltjeskrant zich tot het best bekeken programma van die tijd. Het aantal kijkers lag tussen de één en twee miljoen per dag. Vertaalde versies van de Fabeltjeskrant waren ook buiten het Nederlandstalig gebied zeer in trek.
Ogenschijnlijk was het programma bedoeld voor kleuters, maar door allerlei toespelingen op de landelijke politiek was het ook voor veel volwassenen een leuk programma. Zo werkte bijvoorbeeld in een periode dat Joop den Uyl minister-president was van Nederland, een Meneer de Uil die uit de Fabeltjeskrant voorlas op vele lachspieren. Na vier jaar en 1041 afleveringen kwam er in 1973 een einde aan de Fabeltjeskrant.
[bewerk] Tweede Serie
In 1985 kwam producent Loek de Levita met een nieuwe reeks afleveringen, die meteen weer een groot succes werden. Het brein achter de serie was wederom Leen Valkenier. Inmiddels was Nederland veranderd in een multiculturele samenleving en dat is terug te zien in de nieuwe serie, waarin veel exotische dieren voorkomen. Deze dieren komen in het Dierenbos terecht vanuit het Derde Dierenbos (lees: de Derde Wereld) en elk hebben ze zo hun eigen problematiek. Voorbeelden van deze uitheemse dieren zijn o.a. Zaza Zebra, Chico Lama en Mister Maraboe. Tijdens verkiezingen voor een nieuwe burgemeester van Fabeltjesland werd Chico Lama door de kijkbuiskindertjes verkozen. De tweede serie eindigde in 1989. Het totaal aantal afleveringen van de Fabeltjeskrant kwam hiermee op 1640. Nadat de publieke omroep de Fabeltjeskrant had stopgezet kocht het nieuwe RTL 4 de serie en zond de krant uit tot 1992. Gevolg hiervan was wel dat er wat sluipreclame in de serie sloop. Zo bouwde Willem Bever op een gegeven moment een schotelantenne zodat hij ook RTL 4 kan ontvangen omdat ze geen kabeltv hebben in het bos.
In de jaren zeventig verscheen als een soort spin-off de serie De Woefs en de Lamaars, waarvan enkele dieren zoals Woef Hector, Snoes Poes en Woefdram in de tweede serie van de Fabeltjeskrant hun opwachting maakten.
[bewerk] Stemmen
Het meerendeel van de stemmen werd gedaan door Frans van Dusschoten, Ger Smit en Elsje Scherjon met daarnaast bijdragen van Aart Staartjes, Philippine Ackerlin, Trudy Libosan en Bert Plagman.
[bewerk] Internationaal
Ook internationaal was de Fabeltjeskrant een succes. De rechten op het programma werden verkocht naar meer dan 40 landen over de gehele wereld.
[bewerk] Interactie
Voor bepaalde onderdelen in het programma werden de kijkbuiskinderen ingeschakeld:
- De winnaar van liedjesfestijn Het Landjuweel (1972)
- De winnaar van de Dierenbosse verkiezingen (1987)
- Een ontwerp van het beste voertuig waarmee de dokters Meindert het Paard en Zaza Zebra zowel over het land, als over het water en via de lucht naar het Derde Dierenbos kunnen (1988)
- Een liedjeswedstrijd met Zaza Zebra, Chico Lama en Mister Maraboe (1988)
- Een nieuwe naam voor Olof (van het duo Archie en Olof, een hond en een poes die tijdelijk in het Grote Dierenbos woonden), dit werd Purdy (1989)
[bewerk] Beste kinderprogramma
In 2005 werd het programma in Nederland verkozen tot beste kinderprogramma ooit.
[bewerk] Personages
De personages met hun gevleugelde uitspraken (op alfabetische volgorde, de dieren uit het Nijverdal (Woefdram, Woef Hektor, Hondje Woef en Lamaar Snoespoes) staan gerangschikt op hun eigennaam):
- Orm de Aap, een brutale aap die graag Droes de Beer uitdaagt
- Droes de Beer, een humeurige beer (in het begin nog boosaardig genoemd)
- Wasa de Beer, de vriendelijke broer van Droes
- Ed en Willem Bever, rasechte sleutelaars met hun waterpomptang
- Blinkert de Bliek
- Marius de Bok, zeer goedgelovig en hier wordt door Lowieke de Vos vaak dankbaar gebruik van gemaakt
- Margaretha Bontekoe
- Borita, dochter van Bor de Wolf en Oléta Vulpecula, vriendinnetje van Greta 2 en Hondje Woef
- Melis Das, de das met zijn reusachtige burcht en zijn bloemenverzameling
- Woefdram
- Wip de Eekhoorn
- Frija Forel
- Greta 2, dochter van Teun Stier en Margaretha Bontekoe
- Zoef de Haas (zoefzoef)
- de gezusters Hamster, Martha en Myra
- Woef Hector
- Timme de Hond
- Pepijn de Kater
- Plons de Kikvors
- Cas de Kraai, krast graag door het gezang van Flora Nachtegaal
- Irma de Krekel, de vrolijke buurvrouw van Truus de Mier
- Chico Lama
- Arthur de Leeuw, baas van het dierenbos, althans dat denkt hij zelf
- Harry Lepelaar, de eerste geliefde van juffrouw Ooievaar, vriend en gabber van Piet de Pad
- Hondje Woef, het vriendje van Greta 2
- Juffrouw (Truus) Mier (tuut-tuut-tuut-tuut)
- Mister Maraboe, de tweede geliefde van juffrouw Ooievaar
- Jodokus de Marmot, die altijd op zijn nagels bijt
- Momfer de Mol (mmf,mmf,ik neem wel een sigaartje)
- Mia de Muilezel, vervoerde zakken met geld voor koning Arthur de Leeuw
- Maup de Muis
- Stokebrand de Mug, vindt zichzelf een zeer goedgebouwde mug
- Flora Nachtegaal, een goede vriendin van meneer de Raaf
- Toeter de Olifant
- Juffrouw (Kato) Ooievaar, die het als een echte juffrouw altijd beter wist (laten wij de handen ineen slaan)
- Meindert het Paard, de dierenarts van het Grote Dierenbos
- Piet de Pad, verkoper van patat met smots en hete honden
- Isadora Paradijsvogel
- Gerrit de Postduif (Ome Gerrit)
- Meneer (Crox) de Raaf
- Arie de Rat, een onbetrouwbare rat, jegens koning Arthur de Leeuw zeer onderdanig
- Tijl Schavuit
- Sjefke Schelm
- Lamaar Snoespoes
- Stoffel de Schildpad (ik voel me appelig)
- Asa de Spin
- Teun Stier
- Kirreke de Tortelduif, vormt een stel met Koer, geen familie van Ome Gerrit de Postduif
- Koer de Tortelduif, vormt een stel met Kirreke, geen familie van Ome Gerrit de Postduif
- Meneer (Jacob) de Uil (Dag lieve kijkbuiskinderen, oogjes dicht en snaveltjes toe)
- Gies de Vlieg
- Rocus de Vrije Vogel
- Lowieke de Vos (Hatsikidee, smikkelen en smullen)
- Oléta Vulpécula, het vriendinnetje van Bor de Wolf
- George de Wezel, eet altijd veel te veel
- Bor de Wolf (beukenootjes en Hoea, ik ga wel naar het Enge Bos), de kroegbaas
- Zaza Zebra
[bewerk] Trivia
[bewerk] Het andere oog van Meneer de Uil
Aan het einde van elke aflevering wenste meneer de Uil de kijkbuiskinderen een goede nachtrust toe. Hij deed dit door middel van een omgekeerde knipoog (een open knipoog, waarbij de ogen gesloten zijn) met zijn rechteroog (voor de kijkers links). Af en toe kwam er in de jaren zeventig een aflevering voorbij, waarbij hij juist een omgekeerde knipoog gaf met zijn linkeroog (voor de kijkers rechts). Ofschoon de samenstellers dit als een bewuste gimmick hadden gepresenteerd, was het toch wel iets wat diverse kijkbuiskinderen opviel en waarover ook brieven werden geschreven, waarbij waarschijnlijk opmerkingen als een grapje of een vergissing van meneer de Uil genoemd werden. In de nieuwere afleveringen in de jaren tachtig en bij de latere herhalingen van oudere afleveringen kwam deze gimmick niet meer voor.