Clair-obscur
Clair-obscur (Italiaans: chiaroscuro, Duits: Helldunkel) is een techniek uit de schilderkunst, film en fotografie waarbij de licht-donkercontrasten sterker worden uitgebeeld dan ze in werkelijkheid vaak zijn. Er wordt weinig gebruikgemaakt van de zogenaamde middentonen. Hiermee wordt een dramatisch effect bereikt, waarmee driedimensionale vormen worden geaccentueerd.
De lichtbron zelf is meestal niet duidelijk aanwijsbaar; het zou de zon kunnen zijn, of een kaarsvlam.
De techniek is ontstaan in de hoge renaissance maar opgebloeid in de barokperiode. Ook al lijken schilderijen in clair-obscur realistisch geschilderd, ze zijn het over het algemeen niet. De schilder gebruikt het licht en donker om de nadruk te leggen op vooral de lichte delen, waarbij de donkere schaduwen naar de achtergrond worden gedrongen.
Meesters van het clair-obscur zijn bijvoorbeeld Rembrandt, maar ook zijn voorganger Caravaggio.